Wyjaśniamy, skąd znowu te duszności
Zdarza się, że przebywając w dusznym pomieszczeniu, mamy nieprzyjemne uczucie braku powietrza. Ale jeśli przytrafia się nam ono kolejny raz, może mieć poważniejszą przyczynę. Spróbujmy ją ustalić, biorąc pod lupę układ oddechowy, ale także inne miejsca w organizmie.
Choć zwykle astma to skutek nieleczonej w dzieciństwie alergii, może zdarzyć się tak, że ktoś nie był na nic uczulony, a mimo to rozwinęła się u niego ta choroba. Wtedy jest to najczęściej spowodowane oddychaniem mocno zanieczyszczonym powietrzem, np. w pracy, w której mamy kontakt z różnymi pyłami lub oparami.
Duszności są następstwem obrzęku oskrzeli, które dodatkowo są wypełnione śluzem. Tak reaguje nabłonek na działanie szkodliwych cząstek.
Typowe jest to, że towarzyszy im suchy, męczący kaszel. Duszności pojawiają się po wysiłku fizycznym, silnym stresie, ale też kontakcie z dymem papierosowym lub mocnym zapachem oraz przy zmianie pogody. Są bardziej odczuwane podczas wydechu. Mamy też uczucie ściskania w klatce piersiowej (jak przez metalową obręcz).
Aby dolegliwości przestały dawać się nam we znaki, konieczne jest leczenie astmy. Lekarz alergolog lub pulmonolog (ze skier. od lek. rodz.) może zalecić m.in.: leki kontrolujące przebieg choroby (do regularnego stosowania) oraz szybko łagodzące jej objawy (doraźnie). Są to tzw.: glikokortykosteroidy, beta2-mimetyki, leki przeciwcholinergiczne. Wskazana może być też zmiana pracy.
Jednym z powodów tego, że często jest nam duszno, może być dieta pozbawiona mięsa. Brakuje nam wtedy żelaza, co sprzyja niedokrwistości i m.in. dusznościom. Jeśli nie chcemy zmienić jadłospisu, pamiętajmy, by regularnie sięgać po ryby, jajka, nasiona i pestki, zielonolistne warzywa, suszone owoce.
Również jeśli rzadko otwieramy okna (bo np. należymy do tzw. zmarźluchów), sprzyja to dusznościom. Nasze płuca potrzebują powietrza także w zimne dni!
W ustaleniu, co wywołuje u ciebie duszności, pomoże ci ocena dodatkowych objawów - ich rodzaj, pora, okoliczności. Koniecznie powiedz o nich także lekarzowi.
Jesienią łatwo o przeziębienie. Niewyleczona dobrze choroba grozi ostrym zapaleniem oskrzeli. Z kolei palenie papierosów (także bierne) naraża nas na przewlekły stan zapalny i niekorzystne (niestety, nieodwracalne) zmiany w oskrzelach znane jako POChP.
Typowe jest to, że często odkasłujemy flegmę. Przy ostrym zapaleniu oskrzeli kaszel jest bolesny i jest się ogólnie rozbitym. Przy POChP najgorsze samopoczucie występuje rano.
W pozbyciu się duszności pomogą nam m.in. zalecone przez lekarza rodzinnego leki: przy ostrym zapaleniu oskrzeli - przeciwgorączkowe, ułatwiające odkrztuszanie i rozkurczające oskrzela; przy POChP - środki jak przy astmie.
Pomocna pozycja: To tzw. pozycja woźnicy. Siadamy z rozstawionymi szeroko nogami. Pochylamy się i opieramy łokcie na kolanach. Naciskamy nimi lekko. To sprzyja zmianie sposobu oddychania na przeponowe.
Gdy często obciążamy szyję (np. podczas pracy przy komputerze), łatwo o zwyrodnienia kręgów i uciskanie tętnic lub rdzenia. nOprócz duszności mogą dokuczać nam bóle głowy, mrowienie i drętwienie rąk, wzmożona potliwość. nSkuteczna terapia zalecona przez lekarza ortopedę (ze skier. od lek. rodz.) to m.in. rehabilitacja.
Dzięki noszeniu na karku specjalnego plastra (umocowanego w odpowiedni sposób przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę) możemy jeszcze lepiej poradzić sobie ze zwyrodnieniami. A to dlatego, że powoduje to zmniejszenie napięcia mięśni. Równocześnie sprzyja zwiększeniu zakresu ruchu kręgosłupa szyjnego oraz wspomaga stabilizację i właściwe ustawienie szyi. Kinesiotaping można stosować zarówno przy problemach z odcinkiem szyjnym, jak i piersiowym oraz lędźwiowym.
Upływ czasu i różne przytrafiające się nam schorzenia mogą odbijać się na jego zdrowiu, przeciążać i osłabiać mięsień sercowy. Przypłacamy to nie tylko trudnościami z zaczerpnięciem tchu, ale także napadami kaszlu, osłabieniem, męczliwością, obrzękami, zawrotami głowy, omdleniami, uczuciem kołatania serca, silnym niepokojem. Na takie problemy pomoże nam zgodnie z zaleceniami specjalisty kardiologa (ze skier. od lek.rodz.): dieta bez sodu (soli), regularna, lekka aktywność fizyczna, stosowanie leków moczopędnych (tzw. diuretyków).
Dodatkowa wskazówka: Przy problemach z sercem lepiej ograniczyć zażywanie popularnych leków przeciwbólowych (tzw. NLPZ). Sprzyjają zatrzymywaniu wody w organizmie i mają zły wpływ na układ krążenia.
Niezależnie od tego, jaka jest przyczyna występujących u nas duszności, warto nauczyć się bardziej zdrowo oddychać (przy schorzeniach typu astma lub POChP - najlepiej pod kontrolą lekarza). Najlepsze dla naszego organizmu jest oddychanie tzw. przeponowe. Powoduje, że mięśnie oddechowe są mniej obciążone, a równocześnie zapewnia nam dużo więcej tlenu. Robiąc wdech, unosimy brzuch (jakbyśmy chciały wypełnić go powietrzem) i równocześnie jak najmniej poruszamy klatką piersiową (możemy ją przytrzymać ręką). Robiąc wydech, wciągamy brzuch.
Konsultacja: Hanna Dolińska, specjalista medycyny rodzinnej
