Zapalenie ucha - przyczyny i objawy

Stan zapalny ucha środkowego pojawia się najczęściej jako efekt silnego przeziębienia i zapalenia zatok. Infekcja związana jest z zaleganiem śluzu w uchu środkowym, który staje się pożywką dla bakterii.Typowe objawy tej choroby to gorączka, kłujący ból ucha, a także pogorszenie słuchu. Leczenie wszystkich chorych, bez względu na wiek, zwłaszcza na początku, jest proste. Z reguły oznacza stosowanie preparatów przeciwzapalnych i przeciwbólowych, znacznie rzadziej niż antybiotyków.

Zdarza się, że dorośli, sięgając po dostępne bez recepty preparaty na przeziębienie i grypę, łagodzą objawy choroby i myślą, że to koniec problemów. Warto jednak wiedzieć, że niedoleczenie może oznaczać powikłania. Najczęstszym z nich jest m.in. wysiękowe zapalenie ucha.

Zapalenie ucha zewnętrznego pojawia się zwykle po wizycie na basenie. Z reguły jego przyczyną są bakterie i wirusy, które przez mikrourazy czy drobne ubytki naskórka wnikają w głąb skóry ucha. Tam rozmnażają się i wywołują stan zapalny, któremu sprzyja wilgoć w uchu.

Pierwszym objawem tego zapalenia jest bolesny obrzęk. Czasem w uchu gromadzi się wydzielina o przykrym zapachu lub złogi złuszczonego naskórka. To powoduje silne swędzenie, na które pacjent reaguje, drapiąc się w uchu różnymi przedmiotami, jak wykałaczki, patyczki higieniczne czy zapałki. Niestety, może to doprowadzić do ostrego stanu zapalnego chrząstki małżowiny usznej.

Ten rodzaj zapalenia czasem towarzyszy takim schorzeniom, jak np. łuszczyca czy łojotokowe zapalenie skóry. Może być również spowodowany przez wirusa opryszczki z pojawiającymi się drobnymi pęcherzykami na małżowinie usznej. W tym przypadku bóle są wyjątkowo silne i mogą promieniować do twarzy, szyi czy karku. Mogą też wywoływać zawroty głowy.

Zapalenie ucha zewnętrznego może się okazać szczególnie niebezpieczne dla osób chorych na cukrzycę. W ich przypadku proces zapalny może przekształcić się w groźną infekcję ogólną i zaatakować okoliczne obszary skóry, tkanki podskórnej, chrząstki, kości, a nawet układ nerwowy.

Aby ustalić rodzaj zapalenia ucha konieczna jest wizyta u lekarza. Badanie zaczyna się od wywiadu, w czasie którego otolaryngolog ustala, jak i kiedy mogło dojść do infekcji. Następnie wykonuje badanie laryngologiczne. Najczęściej jest to otoskopia, która polega na oświetleniu specjalnym przyrządem wnętrza ucha i powiększeniu oglądanych fragmentów przewodu słuchowego zewnętrznego i błony bębenkowej. Przy zapaleniu zewnętrznym nie zawsze można ocenić stan błony bębenkowej. Jeśli w uchu znajduje się wydzielina, poddaje się ją badaniu bakteriologicznemu. Bywa, że trzeba skorzystać z endoskopu.

Po diagnozie dobiera się odpowiednią kurację. Infekcja bakteryjna wymaga zastosowania antybiotyku. Częściej jednak stosuje się środki przeciwbólowe i przeciwzapalne, np. z paracetamolem, ibuprofenem czy naproxenem. W przypadku nasilonego bólu można sięgnąć po połączenie paracetamolu z kodeiną lub zażyć równocześnie paracetamol i ibuprofen.

Ważne jest też oczyszczanie dróg oddechowych syropami lub tabletkami wykrztuśnymi, rozrzedzającymi i upłynniającymi zalegający śluz. Uwaga! Stosując te środki należy dużo pić.

Chore ucho należy też ogrzewać, robiąc ciepłe okłady. Można też zażywać tabletki udrażniające nos z pseudoefedryną lub stosować krople z ksylometazoliną. Ważne, by temperatura kropli była zbliżona do temperatury ciała.