Zespół Reye'a czyli alergia na Aspirynę
Zespól Reye'a (określany również jako alergia na Aspirynę) to rzadki zespół objawów związanych z ostrym stłuszczeniem wątroby oraz zaburzeniami neurologicznymi nazywanymi encefalopatią.
Mechanizmy prowadzące do rozwoju tego zespołu są nie w pełni poznane. Postuluje się obecność defektu metabolicznego, który ujawnia się w określonych sytuacjach.
Opis choroby, przyczyny, patologia
Zespól Reye'a to rzadki zespół objawów związanych z ostrym stłuszczeniem wątroby oraz zaburzeniami neurologicznymi nazywanymi encefalopatią. Mechanizmy prowadzące do rozwoju tego zespołu są nie w pełni poznane. Postuluje się obecność defektu metabolicznego, który ujawnia się w określonych sytuacjach.
Choroba występuje głównie u dzieci i młodzieży; jest ona powiązana z stosowaniem leków z grupy salicylanów (np. bardzo popularnego kwasu acetylosalicylowego - popularnej Aspiryny) u dzieci z infekcją wirusową.
Objawy choroby
W obrazie choroby na pierwszy plan wysuwają się objawy związane z upośledzoną funkcją wątroby, która następuje wskutek ostrego stłuszczenia, oraz zaburzenia neurologiczne nazywane encefalopatią.
Encefalopatia to inaczej zaburzenia neurologiczne, które w tym wypadku występują wtórnie do upośledzonej pracy wątroby. Obejmuje zaburzenia świadomości (np. nadmierną, patologiczną senność, pobudzenie, zaburzenia kontaktu), zaburzenia neurologiczne jak np. zaburzenia napięcia mięśniowego lub zaburzenia w reakcji źrenic.
Rzadko w przebiegu zespołu Reye'a pojawia się żółtaczka, czyli żółte zabarwienie skóry i gałek ocznych. Typowo przed rozwojem zespołu występują klasyczne objawy przeziębienia: katar, gorączka lub kaszel.
Kiedy udać się do lekarza?
Bardzo często banalne infekcje leczymy w domu stosując stare, sprawdzone metody. Jeśli mimo naszego domowego leczenia infekcja nie ustępuje - wybierz się do lekarza! Na podstawie objawów, badania fizykalnego czy ewentualnie zleconych badań dodatkowych lekarz może dać odpowiednie zalecenia lub leki. Nie lekceważ infekcji!
U dzieci w przypadku gorączki nie stosuj kwasu acetylosalicylowego (czyli np. Aspiryny)! Jeśli mimo popularnie stosowanych leków przeciwgorączkowych (np. paracetamolu lub ibuprofenu) temperatura nie spada, skonsultuj się z lekarzem!
Pamiętaj że żółtaczka, czyli żółte zabarwienie skóry i gałek ocznych, występuje w wielu schorzeniach, które są częstsze niż zespół Reye'a. Niemniej jednak taki objaw zawsze wymaga wytłumaczenia, zgłoś się do lekarza!
Jeśli obserwujesz u dziecka zaburzenia neurologiczne i ograniczony kontakt z nim - konieczny jest kontakt z lekarzem.
Wizyta u lekarza
Podczas wizyty u lekarza bardzo ważny jest wywiad oraz obserwacje prowadzone przez rodziców doskonale znających swoje dziecko. Konieczne jest określenie dolegliwości. Jeśli istnieje pewna sekwencja lub kolejność w pojawianiu się objawów to może być ona pewną wskazówką. Zapamiętaj lub weź ze sobą opakowania leków, które były dotychczas podawane dziecku.
Na podstawie wywiadu oraz badania fizykalnego, podczas którego oceniany jest stan ogólny dziecka oraz odchylenia od normy, można postawić diagnozę lub pewne przypuszczenia co do rozpoznania.
Czasami konieczne może być wykonanie dodatkowych badań mających na celu potwierdzenie rozpoznania lub monitorowanie choroby.
Czynniki ryzyka, zapobieganie
Nie można określić u kogo wystąpi ten zespół, stąd ze względu na ryzyko jego rozwoju u dzieci nie wolno podawać salicylanów. Dodatkowo opisano kilka rodzinnych przypadków występowania tego schorzenia.
Tak naprawdę ciężko jest przewidzieć u kogo rozwinie się zespół Reye'a. Mimo że zespół ten występuje niezmiernie rzadko, przede wszystkim pojawia się u osób z cechami infekcji wirusowej, u dzieci nie podaje się leków z grupy salicylanów (np. kwasu acetylosalicylowego).
Jeżeli banalna infekcja nie ustępuje mimo stosowania domowych środków konieczna jest wizyta u lekarza, który może zlecić badania dodatkowe lub tylko na podstawie objawów i badania fizykalnego zleci leki, w tym przede wszystkim leki przepisywane na receptę.
U dzieci w zwalczaniu gorączki bezpieczne są preparaty paracetamolu lub ibuprofenu, które należy dawkować zgodnie z zaleceniem lekarza lub farmaceuty.
Diagnostyka, leczenie
Zespół Reye'a rozpoznaje się na podstawie wywiadu, objawów oraz badań dodatkowych, które mówią o uszkodzeniu wątroby. jak np. ocena układu krzepnięcia krwi, aktywności enzymów wątrobowych, amoniaku, bilirubiny.
Nie ma sposobów leczenia domowego, stąd konieczność hospitalizacji i leczenia w warunkach szpitalnych. Leczenie polega na korygowaniu zaburzeń metabolicznych; leki stosuje się objawowo, gdyż nie ma leku używanego tylko w tym zespole.
