Zespół suchego oka: Jak sobie z nim radzić?
Suchość oczu, ciągłe swędzenie i dokuczliwe uczucie piasku na spojówce. To główne objawy poważnej choroby, jaką jest zespół suchego oka, która jeszcze niedawno była mylnie uznawana za niegroźną dolegliwość. Okazuje się jednak, że nieleczona może prowadzić do trwałych uszkodzeń wzroku. Według statystyk na objawy zespołu suchego oka skarży się od 10 do 20 procent populacji. W grupie ryzyka są głównie osoby pracujące przed komputerem. Poniżej tłumaczymy, czym jest zespół suchego oka, jak radzić sobie z tą dokuczliwą przypadłością, a także jak się przed nią chronić.
Zespół suchego oka to przewlekła choroba, którą jeszcze niedawno nazywano przypadłością lub dolegliwością. Zaczyna się bardzo niewinnie, bo od swędzenia i pieczenia oczu, które spowodowane są ich niedostatecznym nawilżeniem. Chory doznaje uczucia piasku w oczach, co jest charakterystycznym objawem choroby.
Główną przyczyną choroby jest zaburzony proces produkcji łez. Do czynników sprzyjających zespołowi suchego oka zalicza się zarówno uwarunkowania organizmu (w tym choroby i dolegliwości, na które cierpi pacjent), jak i czynniki zewnętrze (na przykład warunki, w których żyje chory).
Zespół suchego oka rozwija się na skutek niedostatecznego nawilżenia spojówek. Dochodzi do tego, gdy wzrok jest nadmiernie nadwyrężony. W efekcie spada częstotliwość mrugania, a nasze oczy produkują mniej łez.
Suchość oczu dotyka najczęściej osoby, które długo pracują przed komputerem, często oglądają telewizją, czytają lub pracują jako kierowcy. Jednak to nie jedyne przypadki narażone na zespół suchego oka. Statystyki dowodzą, że na tę przypadłość narażone są również osoby starsze, a w szczególności kobiety po okresie menopauzy.
Obniżenie poziomu nawilżenia oczu powodują również czynniki klimatyczne i środowiskowe, m. in.: wiatr, promieniowanie UV, a także długotrwałe przebywanie w klimatyzowanych lub zadymionych pomieszczeniach. Piasek w oczach może być także wynikiem przyjmowania niektórych leków, w tym pigułek antykoncepcyjnych, leków przeciwtrądzikowych, leków na nadciśnienie, a także większości środków psychotropowych. Ponadto, suchość oka może być również związana z niedoborem witaminy A, a także kwasów omega-3 i omega-6.
Najczęstsze objawy zespołu suchego oka
Zespół suchego oka objawia się zazwyczaj:
• uczuciem suchości w oku;
• pieczeniem i swędzeniem oczu;
• nadmiernym i częstym łzawieniem oka;
• uczuciem piasku w oczach (to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów);
• zaczerwienieniem spojówek;
• obrzękiem powiek;
• światłowstrętem.
Objawy zespołu suchego oka często mylone są z alergią, dlatego choroba jest zazwyczaj późno rozpoznana. Gdy jednak lekarz postawi prawidłową diagnozę, należy natychmiast podjąć leczenie. Im wcześniej, tym mniej negatywnych zmian pozostawi choroba na naszych oczach.
Jeśli suchość oka nie osiągnęła zaawansowanej postaci, wystarczy regularnie stosować preparaty zalecone przez lekarza, a także dbać o higienę oczu, zapewniać im odpoczynek, a ponadto pamiętać o odpowiedniej diecie. Najbardziej popularnym preparatem leczącym suchość oczu są sztuczne łzy, których zadaniem jest przywrócić prawidłowe nawilżenie oka i usunąć nieprzyjemne dolegliwości.
W zaawansowanych przypadkach stosuje się - obecnie bardzo popularną metodę - tzw. zamknięcie punktów łzowych. Jest to zabieg polegający na wpuszczeniu do oka chorego znieczulających kropli, po czym następuje założenie do kanalików łzowych mikroskopijnych koreczków, które umożliwiają prawidłowe wydzielanie łez w oku. W zależności od zaawansowania choroby koreczki nosi się czasowo lub przez całe życie. Pacjent odczuwa poprawę już w dniu zabiegu.
O czym szczególnie pamiętać, gdy cierpimy na suchość oczu?
Osoby zmagające się z tą przypadłością powinny prawidłowo dbać o swoje oczy. Co to oznacza?
• Unikać miejsc, w których występują szkodliwe warunki dla oczu;
• Maksymalnie ograniczyć korzystanie z komputera i oglądanie telewizji;
• Regularnie nawilżać oczy (najlepiej specjalnymi preparatami, które zaleci lekarz);
• Wykonywać regularne ćwiczenia oczu, których celem jest zwiększenie wydzielania łez (na przykład intensywne mruganie w przerwie w pracy);
• Regularnie badać oczy u okulisty;
• Fundować oczom regularny odpoczynek;
• Uwzględniać w diecie produkty bogate w składniki odżywcze pozytywnie wpływające na zdrowie oczu (ryby, olej lniany, marchewka, jabłka, zielone warzywa liściaste, orzechy).
Krople do oczu – podstawa leczenia
Podstawą leczenia zespołu suchego oka są dobrze dobrane krople. Po pierwsze powinny dokładnie nawilżać oko i choć w części imitować prawdziwe łzy. Uwaga, krople do oczu nie powinny zawierać konserwantów, które mogą wywołać alergię i niedostatecznie nawilżać oczy.
Nieleczony zespół suchego oka może prowadzić do trwałych zmian narządu wzroku, m. in.: uszkodzenia nabłonka rogówki, stanów zapalnych oczu, zakażeń i owrzodzeń rogówki, a w efekcie nawet do utraty wzroku.