Zwalczamy chroniczny katar

Katar, który utrzymuje się tygodniami lub miesiącami, raczej nie jest sprawką wirusów. Odpowiadają za niego innego typu intruzi. Niekiedy to sygnał, że fizjologia nosa jest zaburzona i różne procesy nie zachodzą w nim, tak jak powinny (np. wskutek złej budowy). Zdarza się, że jest skutkiem ubocznym przyjmowanych przez nas leków. Ale bywa też ostrzeżeniem o poważniejszej chorobie. Dlatego, nawet jeśli zdążyłyśmy się do niego przyzwyczaić, powinnyśmy poszukać porady lekarza!

Co go zwykle wywołuje?

Lekarze wskazują na co najmniej kilku "winowajców", zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych.

Całoroczne alergeny: Zasiedlające dywany i zasłony roztocza kurzu atakują nas niezależnie od pory roku. Podobnie - alergeny pochodzenia zwierzęcego. Jeśli mamy np. kota, to jest on źródłem uczulających drobinek naskórka i kropelek śliny tak samo jesienią i zimą, jak wiosną i latem. Dowodem na występującą u nas alergię może być kichanie podczas robienia większych porządków czy swędzenie skóry (np. po wewnętrznej stronie przedramienia) po polizaniu w tym miejscu przez zwierzaka (albo pogłaskaniu go przedramieniem).

Mocno stresujący tryb życia: Utrzymujące się niepokoje i zmartwienia mogą być przyczyną tego, że często mamy zatkany nos. Dzieje się tak, ponieważ wydzielane w dużej ilości hormony stresu nasilają przepływ krwi w śluzówce nosa i stymulują ją do produkcji wydzieliny.

Zażywane na co dzień leki: Przewlekły katar może być skutkiem ubocznym środków przeciwko nadciśnieniu (tzw. antagonistów konwertazy angiotensyny lub beta-adrenolityków) i na depresję, ale także "zwykłych" tabletek na ból głowy czy stawów (tzw. niesteroidowych leków przeciwzapalnych) lub przyjmowanych profilaktycznie przeciwko zakrzepom (tzw. kwasu acetylosalicylowego). Bywa, że katar wywołują leki, które mają go zwalczać (np. w kroplach), gdy są zbyt długo stosowane.

Zmiany hormonalne: Jeśli w niektórych momentach cyklu mamy nadmiernie wysoki poziom estrogenów, to działa on podobnie do hormonów stresu. Śluzówka staje się przesadnie ukrwiona i nadgorliwa w produkcji wydzieliny. W ten sam sposób na błonę śluzową może wpływać np. doustna antykoncepcja.

Uwaga na te schorzenia!

Astma - katar może ostrzegać o jej początku u osób, które np. pracują w miejscach, gdzie jest dużo pyłu (np. z tekstyliów, drzewa) lub drażniących zapachów (np. kosmetyków).

Zanikowy nieżyt nosa - po przebytej operacji np. zatok, ale także wskutek wdychania na co dzień pyłów i zanieczyszczeń chemicznych.

Ziarniniakowatość Wegenera: To groźne schorzenie może na początku udawać alergiczny nieżyt nosa. Sygnały ostrzegawcze to częste krwawienia z nosa i brak poprawy mimo leczenia antyalergicznego.

Jak sobie pomóc?

Niezależnie od tego, co jest przyczyną kataru: kilka razy dziennie płuczmy nos roztworem soli fizjologicznej lub morskiej - wpływa korzystnie na śluzówkę, zmniejsza jej obrzęk i wyciek śluzu; zmieńmy dietę na tzw. śródziemnomorską (dużo warzyw, ryb i oliwy z oliwek, mało mięsa i przetworzonych pokarmów) - zbadano, że pomaga na katar, zarówno alergiczny, jak i odstresowy czy hormonalny; popijajmy herbatkę z bzu - ma korzystny wpływ na śluzówkę w nosie.

Dodatkowo przy podejrzeniu: alergii na roztocze - pierzmy pościel w temp. min. 55 st.; stosujmy aerozole roztoczobójcze (z apteki, bez recepty); alergii na wydzieliny zwierząt - postarajmy się o legowisko w ogrodzie dla naszego pupila (lub całkiem nowy dom); kataru polekowego - poradźmy się lekarza rodzinnego; kataru po kroplach do nosa - odstawmy je jak najszybciej; zaburzeń hormonalnych - skonsultujmy się z lekarzem ginekologiem, który może zlecić leki hormonalne.

Przyczyna może tkwić w... samym nosie

Często są nią różne nieprawidłowości anatomiczne:

- polipy - nie do końca wiadomo, dlaczego w nosie tworzą się takie miękkie, kroplowate guzki; lekarze podejrzewają, że u niektórych osób śluzówka reaguje tak na utrzymujące się zakażenie wirusowe lub bakteryjne; polipom sprzyja też m.in. astma; usuwa się je za pomocą kropli przeciwzapalnych i zabiegu endoskopowego (ze skierowaniem od laryngologa).

- skrzywiona przegroda - wymaga operacji naprostowania (ze skier. od laryngologa).