Domy drewniane w polskim klimacie? Tak, ale…

Drewno jest materiałem bardzo wytrzymałym, ale ma swoje słabe strony, przede wszystkim osłabia je wilgoć i promieniowanie UV. Podstawowym warunkiem użyteczności będzie więc zadbanie o to, by domki drewniane były w prawidłowy sposób zabezpieczone. Dotyczy to zarówno szkieletu (elementów konstrukcyjnych), jak i wypełnień oraz detali dekoracyjnych. Bez impregnacji i zabezpieczenia przed ultrafioletem, na pewno nie można mówić o satysfakcjonującej trwałości, ale to dopiero początek.

Prawidłowo zabezpieczone drewno może bez dodatkowych zabiegów konserwacyjnych przetrwać w idealnym stanie nawet kilkanaście lat. Problemem bywa jednak jakość budulca - nie chodzi tylko o przedkładanie niskich kosztów domku nad wytrzymałość w dłuższej perspektywie, ale również o szukanie oszczędności na technikach połączeń czy choćby grubości deskowania. Należy wyraźnie zaznaczyć, że producenci domów drewnianych często mają w swojej ofercie propozycje domków typowo sezonowych, szop narzędziowych czy drewutni, a także domów, które przy odrobinie chęci można zamienić w całoroczne. Poszczególne modele będą różniły się wytrzymałością, budulcem i technologią budowy i tu w większości przypadku nie warto szukać oszczędności.

Domki drewniane można budować z praktycznie każdego gatunku drewna, jednak ze względów praktycznych katalog ten ulega znacznemu zawężeniu. Ekonomicznym rozwiązaniem jest na przykład sosnowy szkielet i świerkowe deskowanie, choć w projektach z nieco wyższej półki cenowej również konstrukcja wykonywana jest z odpowiednio przygotowanego drewna świerkowego. Jest to szczególnie istotne w przypadku domków całorocznych, które będą dodatkowo ocieplane. Tu znaczenia nabiera również wykończenie dachu, ponieważ cała konstrukcja będzie musiała podtrzymać ocieplenie z wełny. Poszczególne gatunki drewna będą także różniły się odpornością, nasiąkliwością, elastycznością i sztywnością. Są to informacje, które są potrzebne raczej projektantowi, a nie użytkownikowi, ale warto je zapamiętać, ponieważ często przekonanie o tym, że domy drewniane się w Polsce nie sprawdzają, wynika właśnie z nieznajomości charakterystyki drewna.

Aby można było zwiększyć funkcjonalność domu drewnianego i podnieść jego trwałość, trzeba zadbać o spełnienie pewnych dodatkowych wymagań. Należą do nich:

• ocieplenie (wełną o grubości 10 centymetrów), jeśli domek ma być użytkowany poza porą letnią, ale warto rozważyć to również w standardowej konstrukcji;
• zabezpieczenie budynku rynnami i rurami spustowymi (bez względu na sposób wykorzystywania);
• opcjonalna zmiana drewnianego wykończenia dachu na przykład na blachodachówkę o zwiększonej trwałości;
• instalacje elektryczna i hydrauliczna (realizowane na etapie budowy domku);
• wybudowanie modułowego kominka (nie tylko na sezon chłodniejszy, ale również w domkach przeznaczonych do użytkowania w okresie tzw. sezonu niskiego).

W wielu przypadkach godną rozważenia opcją będzie też wymiana standardowych okien na dwuszybowe z szybą zespoloną - to zdecydowanie minimalizuje ucieczkę ciepła, ale też sprawia, że wnętrze jest nieco lepiej wytłumione. Tę modyfikację warto przemyśleć nie tylko w przypadku domów całorocznych, gdzie jest oczywistością, ale też typowo letniskowych, ponieważ podnosi się komfort i prestiż.

Spora część domów drewnianych to konstrukcje, które nie wymagają stałego fundamentu. To dla wielu inwestorów bardzo kusząca opcja, ponieważ wzniesienie takiego budynku jest szybsze i pozwala na ominięcie wielu formalności. Należy pamiętać, aby w takich przypadkach zadbać o prawidłową izolację budynku od chłodu i wilgoci od strony gruntu. Dobrym pomysłem jest też dokonanie wnikliwej analizy stabilności podłoża czy nawet dodatkowe odwodnienie na niektórych działkach.

Bardzo ważne jest również sprawdzenie jakości wszystkich elementów domku. Nawet najtwardsze drewno może zostać uszkodzone przy załadunku, a niewielkie uszkodzenia również oznaczają widoczny spadek sumarycznej wytrzymałości. Wiąże się to z przerwaniem bariery impregnatu, a w przypadku głębszych uszkodzeń, na przykład pęknięć, może dojść także do poważnego osłabienia wytrzymałości. Dlatego też konieczne jest sprawdzenie każdego elementu konstrukcyjnego domu.

Choć teoretycznie budowę prostego domu drewnianego można przeprowadzić zupełnie samodzielnie, osoby niemające doświadczenia w tego typu pracach powinny raczej skorzystać z profesjonalnego wsparcia. Przede wszystkim pozwoli to na wczesne wykrycie ewentualnych usterek i bieżące ich usuwanie. Po drugie na pewno skróceniu ulegnie czas potrzebny na oddanie budynku do użytku. Wiele tu zależy też od technik montażu postulowanych przez producenta domku - choć są one regulowane określonymi normami, zdarza się, że producent domów sięga po nieszablonowe rozwiązania, wymagające choćby posługiwania się specjalistycznymi narzędziami.

Niewiele trzeba, aby z prostego domku drewnianego uczynić budynek, z którego można korzystać nawet przez cały rok. Punktem wyjścia musi być jednak dobry projekt i solidne materiały konstrukcyjne. Dopiero mając pewność, że już w wariancie podstawowym dom będzie spełniał oczekiwania, warto rozważyć rozbudowę projektu o pewne opcje dodatkowe, które, jakkolwiek niekonieczne, mogą zwiększyć funkcjonalność konstrukcji. Odpowiednie przygotowanie do budowy, wybór właściwego projektu i staranne wzniesienie budynku to warunki wystarczające, by drewniany domek zaskoczył komfortem w porze letniej. Aby można było z niego korzystać również zimą, trzeba sięgnąć głębiej do kieszeni i wykorzystać nieco bardziej rozbudowany projekt oraz odpowiednio go przystosować.