Książeczka sanepidowska: Jak ją wyrobić?

Książeczka sanepidowska to potoczna nazwa dokumentu, które pełna nazwa brzmi - książeczka zdrowia na potrzeby sanitarno-epidemiologiczne. Jest ona niezbędna dla pracowników gastronomii, a także w każdym zawodzie, w którym osoba ma kontakt z dużą liczbą ludzi lub dziećmi do 6. roku życia. Badania sanitarno-epidemiologiczne muszą zostać wykonane obowiązkowo w stosunku do: podejrzanych o zakażenie lub chorobę zakaźną; noworodków, niemowląt i kobiet w ciąży, podejrzanych o zakażenie lub chorobę zakaźną, która może się szerzyć z matki na płód lub dziecko; nosicieli oraz osób, które były narażone na zakażenie poprzez styczność z osobami zakażonymi, chorymi lub materiałem zakaźnym; uczniów, studentów i doktorantów, którzy kształcą się do wykonywania prac, w trakcie których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby, a także osób podejmujących lub wykonujących prace, przy których wykonywaniu istnieje możliwość przetransferowania zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.

Książeczkę sanepidowską musi wyrobić każda osoba, która podejmuje pracę w miejscu, gdzie możliwe jest przeniesienie zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby. Muszą ją posiadać zarówno osoby zajmujące się myciem naczyń i pojemników przeznaczonych na żywność, wodę lub leki oraz pracownicy, którzy ma kontakt z dużą ilością ludzi lub dziećmi do 6. roku życia.

Wymagane badania

Zanim uzyska się książeczkę sanepidowską, trzeba wykonać kilka badań, które pozwalają stwierdzić, czy osoba, która będzie miała kontakt z żywnością, nie jest zakażona pałeczkami duru brzusznego, durów rzekomych A, B, C, pałeczkami z rodzaju Salmonella czy Shigella. W ramach badania możliwe jest także ustalenie, czy potencjalny pracownik nie jest nosicielem prątków gruźlicy lub innych czynników chorobotwórczych, których nosicielstwo wyklucza możliwość pracy przy żywności. Badania te są obowiązkowe dla osób, które pracują na stanowiskach, gdzie ma się kontakt z żywością oraz wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi czy z lekami doustnymi.

Jak wyrobić książeczkę sanepidowską?

Jeśli chcesz wyrobić książeczkę zdrowia, musisz udać się do sanepidu i pozostawić tam materiał do badania (najczęściej przez trzy kolejne dni). Na jego podstawie wykonywane będą badania na nosicielstwo pałeczek z rodzaju Salmonella i Shigella oraz prątków gruźlicy. Wyniki uzyskiwane są w okresie od 2 do 7 dni. Po otrzymaniu wyników badań laboratoryjnych musisz udać się do lekarza medycyny pracy, który może zlecić wykonanie dodatkowych badań np. krwi i moczu.

Finalnie wspomniany specjalista wydaje orzeczenie lekarskie o: braku przeciwwskazań do wykonywania pracy lub o czasowym albo trwałym przeciwwskazaniu do wykonywania pracy - jeśli, oczywiście zajdą takie przesłanki.

Warto zapamiętać, że w przypadku orzeczenia o przeciwwskazaniu do wykonywania pracy - zarówno czasowego jak i trwałego - wykonywanie obowiązków służbowych związanych z żywnością lub lekami jest niemożliwe.

Nie ma przepisu, który określałby okres, po upływie którego konieczne jest wykonanie ponownych badań. Taką decyzję wydaje lekarz w oparciu o przeprowadzone badania oraz wyniki laboratoryjne, a także po uzyskaniu informacji dotyczących rodzaju i miejscu wykonywanej pracy.

Jakie są koszty wyrobienia książeczki sanepidowskiej?

Koszt wyrobienia książeczki sanepidowskiej powinien zostać pokryty przez pracodawcę. W praktyce często zdarza się, że właściciele poszukując pracowników, stosują wymagania, aby ci, którzy o pracę się ubiegają, posiadali ważne książeczki sanepidowskie. A to oznacza, że sami w własnym zakresie musimy wykonać badania i zatroszczyć się o posiadanie książeczki sanepidowskiej.

Koszt wyrobienia książeczki to wydatek sięgający około dwustu złotych. Koszt badania materiału na nosicielstwo prątków gruźlicy lub innych czynników chorobotwórczych waha się w okolicy 100 zł. Samo badanie lekarskie kosztuje również około 50-100 zł. Należy także wziąć pod uwagę koszt ewentualnych dodatkowych badań, które może zlecić lekarz.