Posiadasz takie drzewo bez specjalnego pozwolenia? Grozi ci grzywna, a nawet areszt

Bożodrzew gruczołowaty to okazałe drzewo, które może osiągać nawet 30 metrów wysokości i charakteryzujące się bardzo szybki wzrostem. Roślina pochodzi z południowych i środkowych Chin, Tajwanu i Wietnamu Północnego, a do Europy została sprowadzona w 1740 r.

Bożodrzew gruczołowaty posiada bardzo duże liście dorastające do 80 cm długości, które ustawione skrętolegle, z wieloma, wąskojajowatymi listkami o długości ok. 12 cm. U podstawy listków występują dwa, a czasami cztery ząbki z gruczołkami od spodu, które na skutek roztarcia wydzielają nieprzyjemną woń.

Bożodrzew gruczołowaty występuje w Polsce od początku XIX wieku, ale wiele lat temu został uznany za gatunek inwazyjny. Import rośliny, jej posiadanie, rozmnażanie oraz sprzedawanie możliwe jest wyłącznie po otrzymaniu specjalnego pozwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Brak pozwolenia równoznaczne jest z popełnieniem wykroczenia, za co grozi kara aresztu lub grzywny.

W Polsce gatunek ten rozprzestrzenia się przede wszystkim na terenach zurbanizowanych, w szczególności w dużych miastach. Roślina doskonale radzi sobie w warunkach występujących w miastach, mowa m.in. o zanieczyszczonym powietrz i suchej glebie, niestraszna mu również wysoka temperatura. Ponadto drzewo dobrze toleruje gleby zasolone.

Czytaj także: Ważne zmiany w ustawie. Kto przegapi termin, może stracić działkę

Specjaliści podkreślają, że toksyny produkowane w pędach i liściach tego drzewa posiadają zdolność kumulowania się w glebie, przez co ograniczają kiełkowanie i wzrost innych gatunków roślin. Jednak bożodrzew gruczołowaty największe niebezpieczeństwo skrywa w swoich korzeniach.

System korzeniowy rośliny posiada świetne właściwości szybkiego odrostu, tym samym oddziałuje na infrastrukturę budowlaną i transportową. Bożodrzew gruczołowaty, a w zasadzie jego korzenie mogą skutecznie niszczyć infrastrukturę kanalizacyjną, chodniki, drogi asfaltowe i inne ścieżki komunikacyjne.

System korzeniowy bożodrzewu gruczołowatego wydziela związki allelopatyczne, które przyczyniają się do zahamowania wzrostu niektórych roślin, w tym głównie krzewów ozdobnych, prowadząc nawet do ich całkowitego wyeliminowania.

Ponadto jego pędy nadziemne mogą przyczyniać się do niszczenia m.in. murów budynków i podmurówki ogrodzeń.

Bożodrzew gruczołowaty może wywołać u ludzi reakcje alergiczne. Do alergii dochodzi przez ziarna pyłku oraz na skutek bezpośredniego kontaktu z rośliną.

Na stronie Generalne Dyrekcji Ochrony Środowiska czytamy, że: "Do czynników sprzyjających inwazji bożodrzewu gruczołowatego w ostatnich kilkudziesięciu latach należy zaliczyć:

• dynamiczny wzrost liczby stanowisk, na których drzewo to jest uprawiane;
• korzystne dla tego gatunku zmiany użytkowania ziemi w miastach oraz rozszerzanie zasięgów miejskich wysp ciepła;
• globalne zmiany klimatyczne.

Z ankiety "Harmonia+PL - procedura oceny ryzyka negatywnego oddziaływania inwazyjnych i potencjalnie inwazyjnych gatunków obcych w Polsce" przeprowadzonej przez specjalistów z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach wynika, że istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, iż na skutek zmian klimatu bożodrzew gruczołowaty pokona bariery geograficzne i kolejne bariery związane z hodowlą lub uprawą w Polsce.

Niewykluczone również, że w najbliższych latach drzewo pokona bariery, które dotychczas uniemożliwiały mu rozprzestrzenianie, przeżycie i rozmnażanie się w Polsce. W ankiecie czytamy także, że bardzo wzrośnie wpływ rośliny na środowisko przyrodnicze, wyszczególniając dzikie rośliny i zwierzęta oraz siedliska i ekosystemy w Polsce.

"Na tej podstawie można sądzić, że w miarę ocieplania się klimatu i wzrostu zagęszczenia populacji bożodrzew gruczołowaty pokona także kolejne bariery ekologiczne, oddzielające go do tej pory od ekosystemów naturalnych. W miarę rozwoju tego procesu niewątpliwie wzrośnie siła konkurencyjna i jego negatywny wpływ na strukturę gatunkową i funkcjonowanie tych ekosystemów. (...) Destrukcyjny wpływ na infrastrukturę budowlaną, transportową i drogową z pewnością wzrośnie" - informują specjaliści w ankiecie opublikowanej przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.