Ściąganie długów z pensji - co jest dozwolone?
Potrącenie nałożonej kary pieniężnej nie wymaga zgody pracownika. To, co pracodawca może potrącić mu z pensji, jest natomiast określone w kodeksie pracy. Pracodawca musi to robić w określonej kolejności i pamiętać o ograniczeniach. Jakie długi można zatem ściągnąć z pensji i do jakiej maksymalnej wysokości? Informacje znajdziesz w tej poradzie.
Składniki
Bez zgody pracownika
Bez zgody można ściągać: alimenty i inne należności (np. zaległe raty kredytu), ściągane na podstawie tzw. tytułów wykonawczych. Są one ściągane jako pierwsze.
W następnej kolejności – udzielone przez pracodawcę zaliczki pieniężne.
Na końcu finansowe kary porządkowe (np. za nieprzestrzeganie przepisów bhp lub ppoż.). Kwoty te powinny być obliczone po odliczeniu składek ZUS i zaliczki na podatek dochodowy.
Składniki
Za zgodą
Na inne niż wymienione potrącenia (np. składki na ubezpieczenie) pracownik musi wyrazić zgodę na piśmie.
Składniki
Kwota wolna od potrąceń
Kara pieniężna za jedno przekroczenie nie może być wyższa od tzw. dniówki. Łączna wysokość kar pieniężnych nie może przewyższać 1/10 pensji przypadającego pracownikowi do wypłaty, liczonej po dokonaniu wcześniejszych potrąceń.
Alimenty mogą być odliczone w wysokości do 3/5 pensji, pozostałe długi lub zaliczki do połowy pensji. Jeśli jest kilka potrąceń (np. niespłacone raty i zaliczki od pracodawcy), można je odliczyć do połowy pensji.
Składniki
Czy pracodawca musi mieć tytuł wykonawczy, aby ściągnąć np. alimenty?
Tak. Jest to najczęściej wyrok lub ugoda sądowa zaopatrzone w tzw. klauzulę wykonalności.
Składniki
Pensja jest chroniona
Po potrąceniach na mocy tytułów wykonawczych (innych niż alimenty) musi zostać tzw. kwota wolna od potrąceń, czyli kwota min. pensji (obecnie 1750 zł br.) po odliczeniu składek ZUS i zaliczki na podatek dochodowy. W przypadku zaliczek, musi zostawić 75 procent minimalnej pensji, 90 procent – przy karach pieniężnych.
Składniki
Wskazówki
Podstawa prawna: art. 87, 88, 108–113 Kodeksu pracy.
