Ślub w kraju i za granicą

Jeśli narzeczeni zdecydują się wziąć ślub w obrządku świeckim, mogą to zrobić w urzędzie stanu cywilnego. Wtedy kierownikowi USC trzeba przedstawić odpowiednie dokumenty:

- dowód tożsamości

- odpis aktu urodzenia

- pisemne zapewnienie, że narzeczeni nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa

Gdy któryś z narzeczonych jest rozwodnikiem lub wdowcem, potrzebne będzie także zaświadczenie potwierdzające ten fakt. Po miesiącu (ten czas jest potrzebny na zgłoszenie ewentualnych przyczyn nie pozwalających na ślub), mogą stanąć przed kierownikiem USC. Przy podpisaniu aktu zawarcia małżeństwa państwu młodym musi towarzyszyć dwóch świadków.

Narzeczeni mogą także wstąpić w związek małżeński w obecności duchownego. Wtedy ślub odbędzie się w obrządku przypisanym do ich wyznania. Jeśli będzie to ślub katolicki, wymagane są:

- dowód tożsamości

- odpis aktu urodzenia

- świadectwo bierzmowania

- świadectwo chrztu

- zaświadczenie o uczestnictwie i ukończeniu kursu przedmałżeńskiego, i spotkań w poradni rodzinnej

Potrzebny będzie również dokument z USC potwierdzający, że nie ma przeszkód prawnych przeciwko zawarciu małżeństwa. W kancelarii parafialnej narzeczeni składają także oświadczenie, że chcą, aby ich małżeństwo miało także skutki prawne. Po ślubie (odbywa się to w obecności dwóch świadków), małżonkowie podpisują dokument o zawarciu małżeństwa. Kapłan ma 5 dni, aby go przekazać do USC. Na tej podstawie urząd wystawia akt małżeństwa. Jeżeli wcześniej zostało zawarte małżeństwo w USC, do kościoła trzeba donieść tylko świadectwo chrztu i bierzmowania, zaświadczenie o uczestnictwie i ukończeniu kursu przedmałżeńskiego oraz spotkań w poradni rodzinnej. Po kościelnej ceremonii kapłan nie wysyła już dokumentów do USC, a fakt zawarcia ślubu zostaje tylko odnotowany w księgach parafialnych.

Często osoby mieszkające za granicą chcą tam zostać na stałe, wziąć ślub i założyć rodzinę. Jednak nie każdy wie, jakie trzeba formalności załatwić i jakie dokumenty będą potrzebne. Dlatego na wszelki wypadek wcześniej należy dopytać o szczegóły w Urzędzie Konsularnym znajdującym się na terenie danego kraju. Więcej informacji można uzyskać, dzwoniąc pod informację konsularną Ministerstwa Spraw Zagranicznych (22) 523 94 51.

Za granicą rolę kierownika USC pełni polski konsul lub osoba przez niego wyznaczona do udzielania ślubów. Małżeństwo w konsulacie polskim może być zawarte tylko przez obywateli naszego kraju przybywających za granicą. W przypadku ślubów zawieranych przed konsulem wymagane są:

- dowód tożsamości

- odpis aktu urodzenia

- pisemne zapewnienie, że narzeczeni nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. Taki dokument musi być złożony przed Konsulem RP na co najmniej miesiąc przed planowanym terminem ślubu

Jeśli zawierający małżeństwo pozostawali wcześniej w innym związku małżeńskim, potrzebne będą także odpisy aktów ustania małżeństwa. Są to np. odpis aktu zgonu poprzedniego małżonka lub odpis aktu małżeństwa z adnotacją o jego rozwiązaniu lub unieważnieniu albo odpis prawomocnego orzeczenia sądu  o rozwodzie. Ponadto konieczne jest zgłoszenie dwóch pełnoletnich świadków. Podczas zawierania ślubu przez konsulem można złożyć oświadczenia o wyborze nazwiska dla siebie oraz dla dzieci. Protokół przyjęcia oświadczenia o zawarciu małżeństwa zostaje przesłany do USC Warszawa-Śródmieście, gdzie zostaje sporządzony akt małżeństwa (i stamtąd można uzyskać jego odpis).

Obywatel polski może wybrać, czy chce wziąć ślub w konsulacie według prawa polskiego, czy w Urzędzie Stanu Cywilnego danego kraju. Jeżeli Polak zamierza pobrać się z obywatelem innego kraju, lista dokumentów potrzebnych do zawarcia małżeństwa przed władzami miejscowymi uzależniona jest od prawa danego kraju. Muszą one być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego. Najczęściej potrzebne są:

- dowód tożsamości

- odpis aktu urodzenia

- zaświadczenie o zdolności prawnej do zawarcia małżeństwa za granicą. Jeżeli zaświadczenie będzie załatwiane za pośrednictwem konsulatu, będzie od razu przetłumaczone. Trzeba jednak pamiętać, że wtedy czas oczekiwania na dokumenty przekracza miesiąc

Należy także wziąć po uwagę, że śluby zawierane przed władzami obcego państwa nie są odnotowywane w polskich aktach stanu cywilnego. Dlatego najlepiej zagraniczny akt zawarcia małżeństwa (wraz z tłumaczeniem przysięgłym) przedstawić właściwemu wg miejsca ostatniego zamieszkania USC w Polsce. Do aktu należy dołączyć przetłumaczony akt urodzenia małżonka, dowód tożsamości, oświadczenie o wyborze nazwiska i dokument poświadczający ustanie poprzedniego małżeństwa.

Agata Mizera

Agnieszka Dudek, Naczelnik III wydziału rejestracji Stanu Cywilnego w Warszawie

Rafał Sobczak, Naczelnik wydziału Biura Rzecznika Prasowego MSZ