Szumowiny, Jørn Lier Horst
„Szumowiny” to nowa powieść kryminalna Jørna Liera Horsta, którego książki sprzedały się do tej pory w milionie egzemplarzy w Norwegii i stu tysiącach w Polsce. Odcięte lewe stopy wyrzucane przez fale dają początek opowieści o ludziach, dwuznacznej moralności i instynktach.
W małym nadmorskim Stavern jest sam środek lata. Fale wyrzucają na brzeg odciętą lewą stopę w bucie sportowym. Potem następną. I jeszcze jedną. Łącznie cztery lewe stopy w ciągu jednego letniego tygodnia. Odrąbane części ciał stanowią jądro zdumiewającej zagadki, w której ważną rolę odgrywają również skazani mordercy, ludzie ginący bez wieści, tajna organizacja stay-behind oraz ogromne ilości niezarejestrowanej broni. Rozpoczynając dochodzenie, znany polskim fanom kryminału (np. z bestsellerowego "Jaskiniowca") inspektor William Wisting nie podejrzewa, że ta sprawa zmusi go do zakwestionowania najbardziej fundamentalnych zasad pracy policjanta.
Horst buduje wielowymiarowych bohaterów i także czytelnika skłania, aby inaczej spojrzał na świat przestępców. To dla niego nie tylko złoczyńcy, ale też ludzie. Ukształtowani przez rodzinę, środowisko, życiowe wydarzenia. Pod ich wpływem - a czasem wbrew nim - stają się złoczyńcami. Horst w charakterystyczny dla siebie sposób wykorzystuje praktyczną wiedzę o tajnikach prowadzenia dochodzeń i profilach sprawców. Choć jego powieść to fikcja, to bardzo bliska rzeczywistości.
Ale "Szumowiny" to nie tylko kryminał. To powieść rozgrywająca się na wielu płaszczyznach. Jej tematem staje się pieniądz i norweska mentalność. Odnajdziemy też wątki historyczne. Horst sięga do wstydliwego tematu bogacenia się Norwegów na niemieckiej okupacji, ale też historii siatki wywiadowczej, którą po II wojnie światowej stworzono w obawie przed Związkiem Radzieckim. Zadaje pytania o to, kiedy własną moralność można postawić ponad prawem. W końcu rozprawia się też z mitem norweskiego systemu resocjalizacji, który powszechnie uznaje się za idealny. A wszystko to czyni nienachalnie, pozwalając płynąć wartkiej kryminalnej akcji.
Jørn Lier Horst - były policjant, norweski pisarz i dramaturg. Ma za sobą studia kryminologiczne, filozoficzne i psychologiczne, co sprzyja tworzeniu wiarygodnych charakterów, motywacji, idei i działań bohaterów. Był szefem wydziału śledczego Okręgu Policji Vestfold. Poza cyklem o Williamie Wistingu stworzył także serię powieści kryminalnych przeznaczonych dla młodszych czytelników (CLUE), cztery z nich ukazały się w Polsce. Zadebiutował w 2004 roku powieścią "Nøkkelvitnet" ("Świadek koronny").
