Widziałeś je w swoim mieście? Pełnią bardzo ważną funkcję
Oprac.: Łukasz Piątek
Na pierwszy rzut oka mogą przypominać ogromne, lewitujące, kolorowe bombki choinkowe lub piłki. Kule ostrzegawcze montowane na przewodach linii wysokiego napięcia spełniają jednak bardzo ważną funkcję w kontekście bezpieczeństwa. Gdzie instaluje się ich najwięcej?
Jaką funkcję spełniają kule zamontowane na liniach wysokiego napięcia?
Charakterystyczne kule, które można dostrzec na liniach wysokiego napięcia, to wizualna ochrona przeciwlotnicza dla przewodów napowietrznych. Spełniają one funkcję ostrzegawczą m.in. dla pilotów samolotów, dzięki czemu wskazuje się, że w danym miejscu przebiega linia wysokiego napięcia.
Kule instaluje się najczęściej na przewodach w pobliżu lotnisk, lądowisk, szpitali i centrów ratunkowych, ale i na trasach przelotowych ptaków. Konkretne wytyczne co do koloru, wielkości i odległości montowania kul, opisano w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 stycznia 2021 r. w sprawie przeszkód lotniczych, powierzchni ograniczających przeszkody oraz urządzeń o charakterze niebezpiecznym.
Czytamy w nim, że przeszkodę lotniczą będącą przewodami linii napowietrznych albo ich zespołem oznakowuje się przez użycie kul o jednolitych kolorach: czerwonym i białym albo pomarańczowym i białym, rozmieszczonych naprzemiennie, a w przypadku gdy kolory te nie są widoczne na tle otoczenia przeszkody lotniczej - używa się kolorów kontrastujących ze sobą oraz z otoczeniem, na tle którego będą widziane.
Ponadto średnica kuli powinna wynosić co najmniej 0,6 metra, a odległości między sąsiednimi kulami lub kulą a konstrukcją wsporczą linii napowietrznych wynoszą nie więcej niż:
- 30 m - przy średnicy kuli wynoszącej od 0,6 m do 0,8 m,
- 35 m - przy średnicy kuli wynoszącej powyżej 0,8 m do 1,3 m,
- 40 m - przy średnicy kuli wynoszącej powyżej 1,3 m.
"W przypadku przeszkody lotniczej będącej zespołem przewodów linii napowietrznych zamocowanych na tych samych konstrukcjach wsporczych linii napowietrznych kule umieszcza się na najwyżej zamocowanym przewodzie linii napowietrznych" - czytamy we wspomnianym rozporządzeniu.
Z czego wykonane są kule?
Zazwyczaj do produkcji kul wykorzystuje się wysokiej jakości tworzywa sztuczne i włókno szklane, które są odporne na promieniowanie UV, charakteryzują się niewielką wagą, a przy tym dużą odpornością na uszkodzenia i warunki atmosferyczne.
Komponenty, z których powstają kule ostrzegawcze, powinny również ułatwiać ich instalację i uniemożliwiać uszkodzenie kabla sieci.
Skąd wzięły się kule ostrzegawcze?
Wiele źródeł wskazuje, że pomysł instalowania kul ostrzegawczych na liniach wysokiego napięcia zaczerpnięto ze Stanów Zjednoczonych. To właśnie w USA w latach 50. ubiegłego wieku, rozpoczęła się ich instalacja na większą skalę.
Powodem takiej decyzji miały być liczne wypadki lotnicze z udziałem statków powietrznych, które m.in. podczas lotu czy zniżania, zahaczały o linie wysokiego napięcia.
