Wilno i Kowno: Podróż sentymentalna

Litwa jest szczególnie bliska sercu Polaków. Nic dziwnego, przecież przez wieki oba kraje stanowiły niemal jedno państwo. Jeszcze teraz na każdym kroku można spotkać polskie pamiątki. Warto wybrać się przede wszystkim do obecnej stolicy - Wilna oraz odwiedzić pięknie położone Kowno i zamek w Trokach.

Wilno potrafi każdego zauroczyć swoimi wąskimi, krętymi uliczkami, pięknymi barokowymi kościołami i kamieniczkami jak rodem z Italii. Stare Miasto zostało nawet wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ale zazwyczaj polscy turyści kierują swoje pierwsze kroki pod Ostrą Bramę, gdzie cudowny obraz Matki Boskiej zawsze przyciąga tłumy pielgrzymów. "Panno Święta, co Jasnej bronisz Często-chowy i w Ostrej świecisz Bramie!" - pisał Adam Mickiewicz w poemacie "Pan Tadeusz". Ostra Brama ma też ogromną wartość historyczną - jest to jedyna, zachowana do dziś, średniowieczna brama miejska Wilna. Idąc dalej ulicą Zamkową, dotrzemy do archikatedry pod wezwaniem św. Stanisława. Pierwsza katedra w tym miejscu stanęła z rozkazu Władysława Jagiełły, współczesna została przebudowana w stylu klasycyzmu w XVIII w. Koniecznie trzeba przekroczyć jej próg i zatrzymać się przy pięknej barokowej Kaplicy Królewskiej. Tu odbył się sekretny ślub króla Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną. Ukochana żona Jagiellona spoczywa też w podziemiach kościoła wraz z - cóż za ironia losu - pierwszą, niekochaną małżonką króla - Elżbietą Habsburżanką oraz królem Aleksandrem Jagiellończykiem.

Miasto nad Wilią to również miejsce związane z naszymi romantycznymi wieszczami: Adamem Mickiewiczem i Juliuszem Słowackim. Najwięcej pamiątek pozostało w Wilnie po twórcy "Dziadów". Przy Zaułku Bernardyńskim znajduje się jego dom, gdzie żył i tworzył, obecnie przekształcony w muzeum. Można w nim zobaczyć listy poety, jego rzeczy osobiste i pierwsze wydania dzieł. Warto też odwiedzić Klasztor Bazylianów, w którym poeta więziony był przez władze carskie. Jedna z cel posłużyła Mickiewiczowi za pierwowzór celi Konrada z III części "Dziadów". Dziś można obejrzeć jej rekonstrukcję. Przy ul. Zamkowej, w kamienicy pod nr 22, mieszkał z kolei młody Juliusz Słowacki i w tym też domu, trafiony piorunem kulistym, zginął ojczym poety. Szukając ojczystych tropów nie sposób ominąć cmentarza na Rossie. Jest tam wiele polskich grobów, a na szczególną uwagę zasługuje Mauzoleum Matki i Serca Syna (pochowano w nim matkę marszałka Józefa Piłsudskiego i jego serce). Niecałe 30 km od Wilna - w Trokach - znajduje się jedyny w Europie Wschodniej zamek na wyspie. Gotycka budowla wzniesiona na polecenie Wielkiego Księcia Witolda była przez długi czas rezydencją władców Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Dzisiaj w salach wystawowych można oglądać porcelanę, meble, trofea myśliwskie, dekoracyjne szkło.

Kowno leżące u zbiegu Wilii i Niemna to miasto na wskroś litewskie. Jednak i tu można odnaleźć polskie pamiątki, choćby ekspozycję poświęconą Mickiewiczowi w Domu Perkuna, szkoła, w której uczył (z zachowanym ówczesnym wystrojem klasy) oraz malowniczą dolinę nazwaną jego imieniem, gdzie często spacerował. Ale przede wszystkim trzeba zobaczyć wizytówkę Kowna - otoczony zabytkowymi kamieniczkami Plac Ratuszowyoraz sam ratusz, zwany Białym Łabędziem. Nazwa pochodzi od białej barwy tej budowli i strzelistej wieży, liczącej ponad 50 m, która przypomina wysmukłą szyję królewskiego ptaka. Warta odwiedzenia jest piękna gotycka archikatedra, której wnętrze kryje obrazy Michała Elwiro Andriolli, twórcy świetnych ilustracji do "Pana Tadeusza". Trzeba też udać się na kowieńskie Champs Élysées, czyli Aleję Wolności, która jest dwukilometrowym deptakiem, pełnym uroczych kawiarenek.

Dojazd

Do Wilna i Kowna można dojechać autokarem. Kursy realizują np. linie autokarowe Ecolines, Eurobus-Eurolines Polska, 7 dni w tygodniu. Wyjazdy odbywają się z wielu polskich miast, m.in. Warszawy, Gdańska, Katowic, Krakowa. Cena biletu waha się od ok. 37 do 150 zł.

Waluta i ceny

Litewski lit to mniej więcej 1,20 PLN. Koszty wyżywienia są podobne, jak w Polsce. Za nocleg w kwaterach prywatnych zapłacimy ok. 80-100 LTL. Ceny w hotelach są wyższe - wahają się między 150 a 200 LTL.

Co przywieźć?

Na Litwie ogromnie popularne są wyroby z bursztynu. Duży wybór ozdób i figurek z jantaru można znaleźć w starej części Wilna (ulice Piles i Ausros Wartai) i w centrum Kowna. Niedroga i bardzo dobrej jakości jest również litewska ceramika.