Wzrośnie istotne świadczenie. Korzysta z niego większość Polaków

Oprac.: Łukasz Piątek
Od 2026 roku zasiłek pogrzebowy prawdopodobnie wzrośnie do 7 tys. zł. Świadczenie ma również podlegać waloryzacji, ale takie rozwiązanie nie podoba się branży pogrzebowej. Ile obecnie wynosi zasiłek pogrzebowy, a także komu i kiedy on przysługuje?

Czym jest zasiłek pogrzebowy?
Ponosząc koszty związane z pogrzebem, mamy możliwość wnioskowania o zasiłek pogrzebowy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Może go uzyskać każdy, kto spełnia jeden z poniższych warunków:
- jest objęty ubezpieczeniem rentowym w ZUS, pobiera emeryturę albo rentę i zmarły był z jego rodziny,
- zmarły był objęty ubezpieczeniem rentowym w ZUS, pobierał emeryturę lub rentę albo spełniał warunki, żeby dostać emeryturę albo rentę,
- zmarły nie miał ubezpieczenia, ale pobierał zasiłek chorobowy albo świadczenie rehabilitacyjne po ustaniu ubezpieczenia.
"Zasiłek pogrzebowy może dostać każdy, kto zapłacił za pogrzeb. Może to być osoba z rodziny zmarłego, ale także osoba obca lub instytucja (pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związek wyznaniowy)" - wskazuje rządowy serwis Rzeczypospolitej Polskiej.
Ile obecnie wynosi zasiłek pogrzebowy i gdzie się o niego starać?
Niezbędne dokumenty o zasiłek pogrzebowy należy złożyć w jednostce ZUS, która wypłacała emeryturę albo rentę zmarłemu, jeśli zmarły otrzymywał takie świadczenie lub w jednostce ZUS zgodnej z naszym miejscem zamieszkania. Dokumenty można wysłać pocztą, złożyć osobiście lub przez pełnomocnika.
Jeśli prawo do zasiłku zostanie przyznane, otrzymamy go w ciągu 30 dni kalendarzowych od złożenia wszystkich dokumentów. Natomiast w przypadku, gdy ZUS z jakichś przyczyn nie przyzna zasiłku pogrzebowego, wówczas istnieje możliwość odwołania się do rejonowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję. Należy to zrobić w ciągu miesiąca od otrzymania decyzji z ZUS. Za złożenie odwołania nic trzeba płacić.
Obecnie zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości 4 tys. zł, niezależnie od kwoty poniesionych kosztów pogrzebu. Taka kwota obowiązuje od 1 marca 2011 r.

Zasiłek pogrzebowy zostanie podniesiony?
Od 2026 r. zasiłek pogrzebowy ma zostać podniesiony z 4 tys. zł do 7 tys. zł. Ponadto świadczenie ma być także waloryzowane, na co wskazuje projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.
"Obecnie koszty zwykłego pogrzebu w Polsce wynoszą minimum 8-10 tys. zł. Koszty te są różne w zależności od regionu organizacji pogrzebu. W większych miastach ceny są zwykle wyższe niż na wsi czy w mniejszych miejscowościach. Proponuje się podwyższenie kwoty zasiłku pogrzebowego z 4000 zł do 7000 zł" - wskazano w projekcie. Takie rozwiązanie ma w większym stopniu rekompensować rzeczywiście poniesione koszty pogrzebu.
I jak dalej czytamy w projekcie - "Proponowana regulacja oprócz podwyższenia kwoty zasiłku pogrzebowego z 4000 zł do 7000 zł zmierza również do zapewnienia corocznego wzrostu kwoty zasiłku pogrzebowego i utrzymania jego funkcji w przyszłości, bez potrzeby interwencji ustawodawcy. Proponuje się, by kwota zasiłku pogrzebowego, była podwyższana co roku, w marcu o wskaźnik inflacji ogółem publikowany przez Prezesa GUS za rok poprzedni".
Jednak jak informuje Gazeta Prawna - "Wcześniejsze propozycje zakładały, że zasiłek będzie waloryzowany na wzór emerytur i rent, czyli o wskaźnik inflacji plus 20 proc. przyrostu przeciętnej płacy. Jednak ze względu na obawy Ministerstwa Finansów dotyczące stanu budżetu, przyjęto bardziej restrykcyjne zasady. W praktyce oznacza to, że zasiłek nie będzie wzrastał każdego roku, ale co 2-3 lata".
Do takiego rozwiązania nieprzychylnie podchodzi branża pogrzebowa. Prezes Polskiej Izby Branży Pogrzebowej Robert Czyżak stwierdził na łamach serwisu Infor, że zasiłek pogrzebowy powinien być waloryzowany każdego roku z dniem 1 stycznia.
Zatem jeśli podniesienie zasiłku pogrzebowego ma być uzależnione od wskaźnika wyższego niż 105, to, zdaniem Czyżaka "Oznacza to nie mniej ni więcej, przy założeniu prognoz Ministerstwa Finansów mówiących, że inflacja w roku 2026 będzie na poziomie 3.1 proc. w kolejnym roku (2027) 2,6 proc., a w 2028, kiedy wskaźnik inflacji osiągnie poziom 2,5 proc. i pozwoli to na pierwszą waloryzację tego świadczenia. Przez pierwsze dwa lata zasiłek pogrzebowy nie będzie więc podlegał waloryzacji - skwitował w serwisie Infor prezes Polskiej Izby Branży Pogrzebowej.