Uwaga na choroby zakaźne

Odra - zdradliwe mikrokropelki

Chorobotwórczy wirus zasiedla drogi oddechowe. Gdy zakażona osoba kicha lub kaszle, drobnoustrój wydostaje się na zewnątrz. Groźne mikrokropelki mogą być zawieszone w powietrzu, którym oddychamy, lub znajdować się na przedmiotach (np. na klamkach).

Jakie są objawy odry:

• gorączka, katar i kaszel, ból gardła, zapalenie spojówek;

•białe przebarwienia z czerwoną obwódką od środka policzków;

•nieswędząca wysypka (różowe plamy) za uszami - pokazuje się też na czole, policzkach, tułowiu i kończynach.

Objawy powikłań to m.in.:

•ból ucha - może być oznaką zapalenia ucha środkowego, spowodowanego działaniem wirusa odry;

•kaszel i ból w klatce piersiowej oraz trudności z oddychaniem - mogą świadczyć o bakteryjnym nadkażeniu płuc i ich stanie zapalnym lub odwirusowym zapaleniu mięśnia sercowego. Jak pomóc choremu:

•nawilżaj powietrze (za pomocą nawilżacza z chłodną wodą lub spryskiwacza rozpylającego wilgoć) - pomoże to zmniejszyć katar i kaszel, ponadto w wilgotnym powietrzu krócej żyją wirusy;

•zadbaj, by w pokoju chorego panował półmrok - występuje u niego nadwrażliwość na światło;

•rób ciepłe okłady na oczy (np. z rumianku lub herbaty).

Na czym polega leczenie:

•podaje się leki łagodzące nieprzyjemne objawy ze strony dróg oddechowych (np. syrop na kaszel);

•przy wysokiej temperaturze stosuje się środki przeciwgorączkowe;

•można podać gotowe przeciwciała (tzw. gamma-globuliny) - jeśli wiadomo, że pacjent miał styczność z chorymi.

Uwaga! Szczepienie przeciwko odrze jest obowiązkowe u dzieci w 13.-14. miesiącu i w 10. r. ż.

Ospa wietrzna - krąży w powietrzu

Chorobotwórczy wirus ukrywa się w swędzących pęcherzykach, które pojawiają się na skórze całego ciała. Gdy chory zaczyna się drapać, drobnoustrój wydostaje się na zewnątrz i wędruje do następnej ofiary (może przenosić się w powietrzu na odległość kilkunastu metrów).

Jakie są objawy ospy:

•gorączka i ból głowy;

•swędząca wysypka (czerwone plamki przechodzące w pęcherzyki i strupki) na tułowiu - pokazuje się też na twarzy, małżowinach usznych, w buzi oraz na narządach płciowych.

Objawy powikłań to m.in.:

•ropna wydzielina z pęcherzyków - wskazuje na bakteryjne nadkażenie skóry (skutek drapania się);

•ból głowy, zaburzenia równowagi, senność - ostrzegają, że wirusy ospy zaatakowały mózg;

•kaszel i ból w piersiach, trudności z oddychaniem - mogą być oznaką zapalenia płuc lub serca.

Jak pomóc choremu:

•pilnuj, by nie drapał krostek;

•dziecku należy obciąć krótko paznokcie i pilnować, by często myło ręce, maluchowi można założyć bawełniane rękawiczki - by zapobiec bakteryjnemu nadkażeniu skóry wskutek drapania;

•aby zmniejszyć świąd skóry, przygotuj kąpiel w ciepłej (ale nie gorącej) wodzie z dodatkiem mąki ziemniaczanej lub płatków owsianych (pół szklanki na wannę), potem chory powinien osuszyć skórę ręcznikiem (nie wycierać się) i posmarować swędzące miejsca maścią przeciwświądową;

•zadbaj, by chory nosił luźne, bawełniane ubrania.

Na czym polega leczenie:

•lekarz może zalecić środki przeciwgorączkowe i delikatnie uspokajające (by wyciszyć dziecko i zmniejszyć jego potrzebę drapania się);

•osobom z ograniczoną odpornością (np. przyjmującym leki na astmę) podaje się niekiedy doustne leki przeciwwirusowe.

Uwaga! Szczepienie przeciwko ospie jest obowiązkowe u dzieci z upośledzoną odpornością (poniżej 12. r.ż.).

Różyczka - groźna w ciąży

Infekcją można zarazić się m.in. przez kontakt z wydzielinami chorego (np. dotykając brudnych chusteczek). Jest bardzo groźna dla kobiet w ciąży (wirus może zaatakować dziecko i stać się przyczyną poważnych wad wrodzonych). Dlatego ciężarne powinny unikać skupisk ludzkich, zachować higienę (np. nie dotykać nieumytymi rękoma do twarzy, często myć dłonie), a w razie wystąpienia niepokojących objawów szybko udać się do lekarza.

Jakie są objawy różyczki:

•powiększone węzły chłonne (za uszami, na szyi);

•niekiedy podwyższona temperatura, katar i kaszel;

•nieswędząca wysypka (różowe kropki) na twarzy - potem obejmuje całe ciało. Objawy powikłań (raczej rzadkich) to m.in.:

•zaczerwienienie i ból oczu - przy zapaleniu spojówek;

•bóle stawowe i mięśniowe - częstsze u młodzieży i kobiet;

•łatwo powstające siniaki - oznaka małopłytkowości. Zazwyczaj choroba przebieg łagodnie i nie wymaga szczególnego postępowania (wyjątek stanowią kobiety w ciąży).

Uwaga! Szczepienie przeciwko różyczce jest obowiązkowe u dzieci w 13.-14. m.ż. i 10. r.ż. Panowie, uwaga na świnkę

Chorobę tę (inaczej nagminne zapalenie przyusznic) wywołują wirusy, którymi można zarazić się przez kontakt z chorym (np. przebywając w jego pobliżu). Jest to schorzenie niebezpieczne dla chłopców i mężczyzn, ponieważ drobnoustroje mogą zaatakować układ płciowy i spowodować bezpłodność.

Jakie są objawy świnki:

•miękki i bolesny obrzęk twarzy (pod brodą) i szyi, ból podczas jedzenia (zwłaszcza kwaśnych pokarmów);

•gorączka, ból uszu.

Objawy powikłań to m.in.:

•ból i obrzęk krocza występujący u chłopców - jest to objaw zapalenia jąder;

•bóle głowy, sztywność karku, drgawki, wymioty - świadczą o zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych;

•bóle brzucha - mogą być oznaką zapalenia trzustki;

•ból ucha, wyciek wydzieliny - ostrzegają o zapaleniu.

Jak pomóc choremu:

•stosuj ciepłe okłady (np. z waty i szalika) - złagodzą ból towarzyszący obrzękowi;

•podawaj miękkie, rozdrobnione oraz delikatne w smaku pokarmy, chory powinien pić przez słomkę.

•

•przy silnych dolegliwościach podaje się środki przeciwbólowe;

•przy zapaleniu jąder stosuje się leki o działaniu przeciwzapalnym (np. kortykosterydy).

Uwaga! Szczepienie przeciwko śwince jest obowiązkowe dla dzieci, które ukończyły 13.-14. m.ż. i 10. r.ż.