Trudne rozstania, godzimy się ze stratą

• Zaakceptuj fakt, że to, co dla ciebie nie wydaje się wielkim problemem, dla dziecka może być powodem do zmartwień (np. przeprowadzka przyjaciela do innego miasta, odejście ukochanego czworonoga). Nie bagatelizuj tych spraw.

• Opisz własnymi słowami, co może czuć dziecko: "Rozłąka z przyjacielem musi strasznie boleć. Przez tyle lat byliście dla siebie jak bracia", "Reks był naszym ukochanym pieskiem. Wiem, że ciężko ci pogodzić się z tym, że już go nie ma z nami".

• Pozwól dziecku wyrażać emocje. Mogą one przyjmować różne formy: od płaczu do nawet napadów gniewu.

• Dziecko, szczególnie kilkulatek, nie zawsze rozumie, dlaczego ktoś odszedł i to na zawsze. Warto mu to wyjaśnić: "Babcia umarła, bo była bardzo chora", "Rodzice Janka znaleźli nową pracę. Cała rodzina, także Janek, musiała przeprowadzić się do innego miasta".

• Rozwiej ewentualne obawy latorośli, że to ona jest winna zaistniałej sytuacji. Dziecko może pomyśleć: "Dziadek umarł, bo był chory, a ja wciąż prosiłem, aby się ze mną bawił", "Janek pewnie miał mnie dosyć i wyjechał". Pociecha musi mieć pewność, że to, co się stało, nie ma związku z jej postępkami ani myślami.

• Dramatyczne zmiany wprowadzają niepokój w życiu dziecka. Może ono obawiać się, że inni bliscy, np. mama, także od niego odejdą. Reaguj, gdy w małej główce pojawiają się takie przypuszczenia. Wyjaśnij np. "Jesteś moim skarbem i nie zamierzam cię opuścić".

• Otocz pociechę wyjątkową uwagą. Staraj się z nią spędzać jak najwięcej czasu. Jeśli tylko można, włącz ją w swoje codzienne zajęcia. Dziecko w trudnych chwilach potrzebuje być bardzo blisko mamy.

• Dziecko potrzebuje zrównoważonej i silnej emocjonalnie mamy. Gdy jednak strata dotyczy całej waszej rodziny, tobie również trudno jest powstrzymać łzy. To normalna ludzka reakcja na tragedię - bez względu na to, czy człowiek ma lat kilka czy kilkadziesiąt. Nie ukrywaj swojego smutku przed dzieckiem.

• Opowiedz co czujesz w związku ze stratą np. kogoś z rodziców, męża ("Będzie brakować mi dziadka", "Smutno mi, że babcia już nigdy do nas nie zadzwoni").