Imiona na literę "E"

Eugeniusz
Pochodzenia greckiego, od słowa eugenes (wzniosły, szlachetnie urodzony, wielkoduszny). Oznacza osobę dobrze urodzoną, szlachetną i wielkoduszną. W Polsce imię to stało się popularne dopiero w XIX wieku, m. in. dzięki bohaterowi poematu A. Puszkina Eugeniusz Oniegin. ZDROBNIENIA: Genek, Gienek, Gieniek, Gienio, Gieniuś, Gienuś. INNE FORMY: Eugeni, Eugenij, Eugenisz, Eugen, Eugenusz, Eugieniusz, Eugniusz. OBCE FORMY: Eugene, Gene (ang.), Eugen (niem.), Eugène (fr.), Eugenio (hiszp., wł.), Evgenij, Jevgienij (ros.), Jevgen, Jevgenij (ukr.), Eugen, Evžen (czes., słowac.), Evgen, Evgenij, Evgenije, Jevgenij, Jevgenije (połud.-słow.), Eugenas, Eugenijus (litew.), Jenö (węg.). Forma żeńska: Eugenia.
PATRON:
Św. Eugeniusz z Kartaginy (V w.), męczennik, zginął razem ze św. Sabinem w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. (Wspomnienie 30 grudnia).Św. Eugeniusz z Toledo, zakonnik hiszpański (VI–VII w.). Biskup Toledo, znany także z twórczości literackiej. (Wspomnienie 13 listopada).Św. Eugeniusz I, (?–657), papież od 654 roku. Rzymianin z pochodzenia, obrany pod naciskiem bizant., za życia uwięzionego Marcina I. Podjął nieudaną próbę przezwyciężenia sporu z Konstantynopolem, dotyczącego nauki o woli Chrystusa. (Wspomnienie 2 czerwca).Św. Eugeniusz III (XII w.), papież. Organizator pierwszej wyprawy krzyżowej. Zmarł w 1153 roku. (Wspomnienie 8 lipca).
ZNANE POSTACIE:
Eugène Délacroix, malarz fr. (26 IV 1798–13 VIII 1863). Eugène Pottier, fr. rewol., autor Międzynarodówki (ur. 1816). Eugen Karl Dühring, niem. filozof i ekonomista (12 I 1833–21 IX 1921). Eugeniusz Pankiewicz, kompozytor pol. (15 XII 1857–24 XII 1898). Eugene Marcel Prevost, pisarz fr. (ur. 1862). Eugène Marie Antoniadi, fr. atronom tur. pochodzenia (ur. 1870). Eugeniusz Dąbrowa-Dąbrowski, malarz pol. (ur. 1870). Eugeniusz Romer, pol. kartograf (3 II 1871–28 I 1954). Eugeniusz Morawski, kompozytor pol. (2 XI 1876–23 X 1948). Jevgienij Wachtangow. ros. reżyser (13 II 1883–29 V 1922). Eugeniusz Zak, malarz pol. (1884–1926). Eugeniusz Felicjan Kwiatkowski, pol. polityk, działacz gosp. (30 XII 1888–22 VIII 1974). Eugene Gladstone O’Neill, amer. dramaturg (16 X 1888–27 XI 1953). Eugeniusz Geppert, malarz pol. (4 IX 1890–13 I 1979). Gene Lockhart, aktor i reżyser amer. (ur. 1891). Eugenio Montale, poeta wł. (12 X 1896–12 IX 1981). Eugeniusz Bodo, właśc. Eugeniusz Junod, pol. aktor filmowy i teatralny (29 XII 1899–7 X 1943). Eugeniusz Arct, malarz pol. (ur. 1900). Eugene Ormandy, właśc. Jenö Blau-Ormandy, amer. dyrygent pochodz. węg. (18 XI 1899–12 III 1985). Eugeniusz Sawrymowicz, historyk lit. pol. (1904–1982). Eugeniusz Cękalski, pol. reżyser film. (30 XII 1906–1 V 1952). Eugène Ionesco, fr. dramaturg pochodz rum. (26 XI 1912–28 III 1994). Eugeniusz Szwankowski, historyk, organizator pierwszego w Polsce Muzeum Teatralnego w Warszawie. Gene Kelly, amer. tancerz, piosenkarz, aktor filmowy (23 VIII 1912–2 II 1996). Eugeniusz Markowski, malarz pol. Eugeniusz Paukszta, pisarz pol. (9 VIII 1916–21 V 1979). Jewgienij Siemionowicz Matwiejew. aktor ros. (ur. 1922). Eugeniusz Feliks Bernadzki, naukowiec pol. (ur. 15 XI 1930). Eugeniusz Kabatc, pisarz pol. (ur. 1930). Eugeniusz Duraczyński, historyk pol. (ur. 1931). Gene Hackman, właśc. Eugene Auden, amer. aktor filmowy (ur. 30 I 1931). Eugenio Barba, reżyser teatr. pochodz. wł. (ur. 29 X 1936). Gene Clark, amer. piosenkarz rockowy (ur. 1941). Eugeniusz Małkowski-Geno, malarz pol. (ur. 1942). Eugeniusz Knapik, muzyk pol. (ur. 9 VII 1951).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Eugeniusz Bazarow z powieści Ojcowie i dzieci I. Turgeniewa (1862). Eugeniusz Oniegin, poemat A. Puszkina (1833). Eugeniusz Aubert z powieści Mimi Pinson A. de Musseta (1845). Eugeniusz Rougon z cyklu powieści E. Zoli o rodzinie Rougon-Macquart (1871–93). Eugeniusz de Rastignac z powieści H. Balzaca Ojciec Goriot (1834). Eugeniusz Marchbanks ze sztuki G.B. Shawa Kandyda (1898). Eugeniusz Arnold Latter z powieści B. Prusa Emancypatki (1894). Eugeniusz ze sztuki Tango S. Mrożka.
NA EKRANIE:
Ekranizacje Eugeniusza Oniegina A. Puszkina: rolę Eugeniusza w reż. R. Tichomirowa (1959) odtwarzał Władimir Miedwiediew, a w reż. M. Fiennesa (1998) – Ralph Fiennes. Ekranizacja pow. Emancypatki B. Prusa w reż. St. Różewicza (1983). Film Oniegin w reż. Marthy Fiennes (1998), rolę Eugeniusza Oniegina odtwarzał Ralph Fiennes, a Tatiany Liv Tyler.
PRZYSLOWIA:
Jeśli da śnieg Eugieni, to zima się przemieni.Święty Eugeni pogodę w czerwcu odmieni.(związane ze świętem 30 grudnia)
W POEZJI:
Jeśli Moskal – chwiejny, rozmarzony, rozlazły;wiecznie chce kogoś uwodzićjak Oniegin, hulać, pić, tańczyć...(...)Jeśli Polak – oschły trochę, porządnicki, dobry jako kustosz starych ruder;wygolony ślicznie, trochę znać na jasnej cerze biały puder. Kazimiera Iłłakowiczówna, „Eugeniusz”
Eustachiusz
Pochodzenia greckiego, od słowa eustachis (owocny, obfitujący w zboże). Oznacza: ten, która zbiera dobre plony. W Polsce notowane od XIII w. w formach Abstach, Abstacy, Awstach, Awstacy, Jazczach, Jawstacy, Ostaf, Ostafiej. ZDROBNIENIA: Eustaszek, Staszek. INNE FORMY: Eustachjusz, Eustachy, Eustafij, Ostafy, Ostafian, Ostasz, Ostap. OBCE FORMY: Eustachius (łac.), Eustace, Ewstace (ang.), Eustachius, Stachus (niem.), Eustache (fr.), Eustaquio (hiszp.), Eustachio, Eustacchio (wł.), Stachij, Ostap (ros.), Jevstachij (ukr.), Eustach, Eustachius (czes.), Eustach (słowac.), (połud.-słow.), Eustahije (serb., chorw.), Evstahio (mac.), Evstahij (słoweń.). Forma żeńska: Eustachia.
NAZWISKA:
Abstach, Abstacy, Astachnowicz, Astafiej, Astapkowicz, Astapowicz, Astasiewicz, Astaszewki, Awstacy, Estakowski, Estecki, Estkowski, Estowicz, Eustachewicz, Eustachiewicz, Eustachius, Eustachowicz, Eustasiak, Eustkiewicz, Eustowicz, Ewstasz, Hostasz, Jawczar, Jawczyk, Jewstuch, Ostachiewicz, Ostachnowicz, Ostachow, Ostachowski, Ostafi, Ostafil, Ostafin, Ostap, Ostapczuk, Ostapczyński, Ostapiński, Ostapek, Ostapiński, Ostapkiewicz, Ostapkowicz, Ostapowicz, Ostapski, Ostarski, Ostas, Ostasiuk, Ostasz, Ostaszewski, Ostaszyk, Ostapowicz, Ostaszkiewicz, Stachius, Staf, Stafecki, Staff, Stafian, Stafierski, Stafiński, Stafira, Stafirski, Stapczyński, Stapiński, Stapkiewicz, Stapkowicz, Stapowicz, Stapp.
PATRON:
Św. Eustachy, postać legendarna (III w.). Jednak siła oddziaływania tych legend jest równa oddziaływaniu faktów. Należał do grona tzw. czternastu wspomożycieli. Czczono go jako patrona myśliwych i służby leśnej. (Wspomnienie 20 września).Św. Eustachy, opat (II w.). Był legat papieski w Anglii. Pilnował, by przestrzegano odpoczynku niedzielnego. (Wspomnienie 8 września).
ZNANE POSTACIE:
Eustache Deschamps, poeta fr. (ok. 1346–1406). Eustache Le Sueur, malarz fr. (16 XI 1616–30 IV 1655). Eustachy Januszkiewicz, pol. wydawca i księgarz (26 XI 1805–27 VIII 1874). Ostap Ortwin, pol. krytyk liter. (23 XI 1876–? IV 1942). Eustace Adolphe Braithwaite, pisarz gujański (ur. 1912). Eustachy Rylski, pisarz pol. (ur. 1944).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Żywot św. Eustachego inspirował autorów powieści, odwołujących się do Złotej legendy Jakuba de Voragine.
W POEZJI:
Na stronę frasunkiEustachy kochany,Kiedy mamy kisłe trunkiI wystałe dzbany!
Bóg wie, czyje jutro,Prędko nas śmierć juczy,Stare wino nasze futro,Niech nas dziś utuczy.Jan Andrzej Morsztyn, „Meditatio mortis”(do Eustachego Przeczkowskiego, dworzanina Jego Królewskiej Mości)
Rycerz, obrońca wiary i ojczyzny, wzdrygający się@Opis Next: przed cieniem niesławy,dobry mąż, dobry ojciec, hojności niezmiernej,obywatel uczciwy i prawy.(...)Dzielny, silny... A jednak uciekasz, ilekroć go napotkaszw życiowej podróży,tak dalece fizyczną jest siłą i dzielnością, tak bardzo,boleśnie nuży.Kazimiera Iłłakowiczówna, „Eustachy”
Ewa
Pochodzenia hebrajskiego, od słów hajja (być) lub hawwa (wzięta od męża albo dająca życie). Według Biblii jest to imię pierwszej kobiety stworzonej z żebra Adama. Przypuszcza się również, że może ono pochodzić od imienia najwyższej bogini przedhebrajskich mieszkańców Kanaanu. W dawnych czasach imię to było źle widziane – ciążył na nim grzech pramatki Ewy, która złamała zakaz Boży. W Polsce notowane od XII w., popularność zyskało jednak w pierwszej poł. XIX wieku. ZDROBNIENIA: Ewcia, Ewka, Ewunia, Ewusia. INNE FORMY: Ewelina, Jawa, Jewa. OBCE FORMY: Eva (ogólnie przyj. forma), ève (fr.), Eve, Ewa, Ewe (niem.), Jeva (ukr.), Eeva, Eevi (fiń.), Ieva, Jieva (litew.). Forma męska: Ewaryst, Ewelin, Eweryst.
NAZWISKA:
Ewachiewicz, Ewaczyński, Ewak, Ewakowski, Ewandziak, Ewański, Ewasiak, Ewasiński, Ewczyński, Ewicz, Ewikowski, Ewkiewicz, Ewkowski, Ewski, Ewyn, Hew, Hewa, Hewakowski, Hewczuk, Hewek, Hewiak, Hewik, Hewiński, Hewka, Hewko, Hewosz, Jawdiński, Jawecki, Jewa, Jewańczyk, Jewasik, Jewasiński, Jewczak, Jeczenko, Jewczyk, Jeczyn, Jewczyński, Jewdoszuk, Jesiejew, Jewiak, Jewiarz, Jewiasz, Jewkiewicz, Jewoszewicz, Jewulski, Jewusiak, Jewuta.
PATRONKA:
Ewa, pramatka, pierwsza kobieta, która wg. Biblii dała życie rodzajowi ludzkiemu. (Wspomnienie 24 grudnia).
ZNANE POSTACIE:
Ewa Felińska, pisarka pol. (1793–1859). Ewa Ankwiczówna, wielka miłość A. Mickiewicza (ur. XIX w.). Ewa (Ewelina) Hańska, późniejsza żona H. Balzaca (6 I 1801–10 IV 1882). Ewa Kunina, aktorka pol. (4 VIII 1889–14 III 1963). Ewa Bandrowska-Turska, śpiewaczka pol. (20 V 1894–25 VI 1979). Ewa Szelburg Zarembina, pisarka pol. (10 IV 1899–28 IX 1986). Eva Braun, kochanka A. Hitlera (6 II 1912–30 IV 1945). Maria Eva Perón, legend. Evita, żona prezyd. Argentyny Perona (7 V 1919–26 VII 1952). Ewa Petelska, pol. reżys. film. (ur. 1920). Ewa Teresa Berberyusz, dziennikarka pol. (ur. 19 VIII 1929). Ewa Starowieyska, pol. scenograf (ur. 1930). Ewa Józefa Jezierska, urszulanka, biblista pol. (ur. 1935). Ewa Łętowska, pierwszy pol. rzecznik praw obywatelskich (ur. 22 III 1940). Ewa Olszewska-Borys, pol. rzeźbiarka (ur. 1939). Ewa Demarczyk, pol. piosenkarka (ur. 16 I 1941). Ewa Wiśniewska, aktorka pol. (ur. 1942). Ewa Braun, scenograf pol. (ur. 1944). Ewa Lach, pisarka pol. (ur. 1945). Ewa Lipska, poetka pol. (ur. 8 X 1945). Ewa Dałkowska, aktorka pol. (ur. 10 IV 1947). Ewa Kot, pol. scenarzystka i reżyserka (ur. 1947). Ewa Śnieżanka, pol. piosenkarka (ur. 1947). Ewa Szykulska, aktorka pol. (ur. 1949). Ewa Maria Bartnik, genetyk pol. (ur. 1949). Ewa Wycichowska, tancerka pol. (ur. 1949). Ewa Latkowska-Żychska, pol. artysta plastyk (ur. 1950). Ewa Domagała, piosenkarka pol. (ur. 1952). Ewa Maria Ferenc-Szydełko, pisarka pol. (ur. 1953). Ewa Iżykowska-Kłosiewicz, pol. śpiewaczka operowa (ur. 1955). Ewa Pobłocka, pol. pianistka (ur. 21 XI 1957). Ewa Maria Grabowicz (Eva Grabo), śpiewaczka pol. (ur. 1958).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Ewa z Dziadów A. Mickiewicza. Ewa Horeszkówna z Pana Tadeusza A. Mickiewicza (1834). Ewka Nowowiejska z powieści H. Sienkiewicza Pan Wołodyjowski (1888). Ewelina Janocka z Lalki B. Prusa. Ewelina Krzycka z noweli E. Orzeszkowej Dobra pani (1882). Ewa Pobratyńska z powieści S. Żeromskiego Dzieje grzechu (1908). Eva Evard z trylogii A. Struga Żółty krzyż. Ewa Tyszowska z powieści K. Makuszyńskiego Szaleństwa panny Ewy (1940/57).
NA EKRANIE:
Ekranizacja powieści H. Sienkiewicza Pan Wołodyjowski w reż. J. Hoffmana (1968), rolę Ewki odtwarzała Irena Karel. Ekranizacje pow. Dzieje grzechu S. Żeromskiego: postać Ewy Pobratyńskiej w reż. H. Szaro (1933) grała Karolina Lubieńska, a w reż. W. Borowczyka (1975) – Grażyna Długołęcka. Film Szaleństwa panny Ewy w reż. K. Tarnasa (1984), w roli głównej – Dorota Grzelak. Film Ewa chce spać (1958).
AFORYZM:
Do grzechu w raju skusić się dałaI po dziś dzień grzeszyć nie przestała.Wiesław BłachPierwsza zgrzeszyła pramatka Ewa,Odtąd się wszystkim tego zachciewa.Włodzimierz ŚcisłowskiEwa – to jest praimię.Praimię wszytskich kobiet.Ewa brzmi jak ozdoba,A kobiecie jest dobrze w ozdobie!To nic, że na Ewę padaCień aż z rajskiego drzewa,Niech pada, bo atrakcyjniejWygląda w tym cieniu Ewa.(...) Ludwik Jerzy KernPrzecież nasza już prababkaEwa, kiedy w raju żyła,To dla jednego tylko jabłkaAdama zdradziła.Chociaż jednego Adama kochałaI dobrze z nim żyła,A skusić się przecie dała,Bo kobietą była.Ksawery ZłomańskiTaka dziwna jest ta Ewa, bo w młodości spadła z drzewa.
W POEZJI:
Przez wzgląd na tamto złej pamięci, osławione drzewo,stara się być grzesznicą, skoro zwie się Ewą.Cnotliwa po prababce, po dziadku leniwa,chcąc nie chcąc owoc grzechu nieciekawy zrywa.Kazimiera Iłłakowiczówna, „Ewa”A Ewa jasnowłosa, matka gwiazd i ziemi,upaja się ich wonią, schylona nad niemi.Kyrje elejson!Przez ciebie w proch nicości wracają Twe światyo Boże miłosierny, zmiłuj się nad nami! Jan Kasprowicz, „Dies Irae”Wiesz ich początek? – Między edeńskimi drzewy,Kiedy nasz ojciec pierwszy raz westchnął do Ewy,Ziemia to pierworodne miłości westchnienieZłowiła i w kosztowne zawarła kamienie. Adam Mickiewicz, „Do doktora S.”Lecz co mówię? Ach! Ewo! Nie daj słowom wiary:Bo jeśli na mnie zwrócisz oczu twych wejrzenie,Wiem, że znowu upadnę, choćby sroższe karyMiały nieba na nasze zesłać pokolenie. Ignacy Tański, „Adam do Ewy”Nie patrz z trwogą na moje załamane ręce:jestem „Ewa” – „istnienie” – mogę wszystko przeżyć. Henryka Łazowertówna, „Dmuchawce”Od grzechu zaczął się świat.A że Pan Bóg ją stworzył, a szatan opętał,Jest więc odtąd na wieki: i grzeszna, i święta,Zdradliwa i wierna, i dobra, i zła,I gołąb, i żmija, i piołun, i miód,I anioł, i demon, i upiór, i cud,I szczyt nad chmurami, i przepaść bez dna,Początek i koniec – kobieta, acha! Julian Tuwim„Moi przeciwnicy mają mi za złe, że zadaję się z kobietami. To prawda, nie ukrywam, że tak jest. Czy chcą, abym zadawał się z mężczyznami?” Juan Perón w obronie swej kochanki Evy Duarte (tłum. Anna Kruczkowska)
PRZYSLOWIA:
Djabeł Ewę po włosku zwodził,Ewa Adama po czesku,Bóg ich po niemiecku gromił,anioł zaś po węgiersku z raju wygnał.
Bonuje sobie, jak Ewa w raju.Jewa jabłko zjadła, a Jadamowi wógrizkę dała.On nie służy Panu Bogu, tylko świętej Ewie, bo nie chodzi na podeszwie, tylko na cholewie.
Ewa zgrzeszyła, Adama skusiła.Grzej się, Ewka, kiedy się palą drewka.Nieodrodna córa Ewy.Wszystkim to Ewom idzie przyrodzeniem samem, że rzadko która z swoim zgadza się Adamem.

Horoskopy alternatywne oraz symbolika