Co warto wiedzieć o dyni?

Dynia jest jednoroczną przedstawicielką roślin z rodziny dyniowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie można ją spotkać w stanie dzikim i tam także jest najczęściej uprawiana. W naszym klimacie również się doskonale przyjęła, stąd często sieje się ją w ogródkach działkowych. Dynia jest warzywem uniwersalnym, więc może dać pole do kulinarnych popisów. Choć niektóre odmiany są wymagające, wysiłek się opłaca. Większość z nich wymaga obierania oraz wydrążenia pestek (nie warto ich wyrzucać), ale podejmując trud otrzyma się solidne i sycące danie.

Rozmiary dyni

Dynie jadalne mogą przyjmować rozmaitą wielkość. Niektóre mają nawet dwa metry średnicy, inne są mniejsze od przeciętnego arbuza. Najczęściej uprawia się w Polsce dynię olbrzymią, która średnio osiąga nawet 50 kg. Spożywa się ją, tak jak inne odmiany, wyłącznie po obróbce cieplnej. Wzrasta wtedy przyswajalność witamin i neutralizują się goitrogeny, które są odpowiedzialne za gorsze przyswajanie jodu przez tarczycę. W sklepach i na targowiskach znaleźć można jeszcze inne godne polecenia odmiany, które mogą być urozmaiceniem jesiennej diety.

Jedną z łatwiej dostępnych dyni jest odmian hokkaido, która pochodzi z Japonii. Jest nieduża i okrągła, a jej waga rzadko przekracza dwa kilogramy. Posiada ciemnopomarańczową, twardą skórkę, która jest jadalna. Dynię wystarczy przekroić na pół, wydrążyć wnętrze i pokroić na kostkę. Odmiana hokkaido ma delikatny i lekko orzechowy posmak. Łatwo można z niej przyrządzić puree albo upiec lub ugotować z niej zupę. Nie warto wyrzucać pestek: uprażone mogą być smaczną i zdrową przekąską.

Godną uwagi jest również dynia makaronowa, która ma podłużny kształt i zielono-żółty kolor. Swoją nazwę zawdzięcza miąższowi, który pod wpływem ciepła rozwarstwia się jak makaron. Aby przygotować dynię wystarczy upiec ją w piekarniku, ostudzić i przekroić na pół. Chcąc delektować się jej smakiem, należy wcześniej ostrożnie usunąć nasiona, a następnie widelcem wydobywać ciągnący się jak spaghetti miąższ. Dynię makaronową najlepiej podawać z sosami, zwłaszcza pomidorowym.

Równie popularna w Polsce jest dynia piżmowa. Przypomina ona dużą gruszkę: górna część jest smukła i w całości wypełniona miąższem, natomiast dolna jest szersza i w niej znajdują się też nasiona, które łatwiej, niż w innych dyniach, wyciągnąć. Dynia piżmowa może być zapiekana lub gotowana, a także nadziewana rozmaitymi dodatkami warzywnymi bądź mięsnymi. W łatwy sposób można z niej przygotować również zdrową przekąskę, która zastąpi frytki. Wystarczy pokroić górną część dyni piżmowej w paski i upiec z dodatkiem ziół (np. tymianku czy rozmarynu).

Dynia jest zdrowym i niskokalorycznym (jedynie 30 kcal na 100 g) warzywem, który obfituje w błonnik pokarmowy. W sezonie powinny po nią sięgnąć osoby, którym zależy na zachowaniu zdrowej i smukłej sylwetki. W dyni można znaleźć również beta-karoten, który korzystnie działa na wzrok (może zapobiegać zwyrodnieniom plamki żółtej). Beta-karoten jest również niezastąpiony, aby utrzymać skórę w dobrej kondycji. Nie tylko wpływa na jej nawilżenie, ale także zapobiega powstawaniu zmarszczek i delikatnie wygładza już te istniejące.

Beta-karoten wpływa również na utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi. Może unormować jego skoki, a także zapobiec wystąpieniu innych schorzeń, takich jak np. miażdżyca. Na uwagę zasługują również pestki dyni, które mogą być zdrową przekąską. Zawierają wiele witamin (E, K, C) oraz minerały, takie jak wapń, potas, żelazo i magnez. To także źródło kukurbitacyny, substancji, która ułatwia usunąć pasożyty z organizmu.