Czy da się bezpiecznie zjeść surową cukinię? Odpowiedź tkwi w charakterystycznym smaku

• Nazwa cukinii wywodzi się od włoskiego słowa zucca, oznaczającego w dosłownym tłumaczeniu dynię.
• Cukinii nie powinno zabraknąć w zbilansowanym jadłospisie osób będących na diecie. W 100 g warzywa znajduje się bowiem tylko 15 kcal.
• Gatunek ten uważa się za bezpieczny dla ludzi w każdym wieku. Zaleca się spożywanie go przez kobiety w ciąży oraz matki karmiące. Dzieje się tak dlatego, że cukinia jest całkowicie wolna od toksyn i metali ciężkich.

Współcześnie cukinię uprawia się przede wszystkim w ciepłym klimacie śródziemnomorskim. Jej ojczyzną jest jednak Meksyk oraz tereny Ameryki Południowej. To ciekawe warzywo należy do rodziny dyniowatych, podobnie jak dynia, arbuz, a także ogórek. Z biegiem lat warzywo dostosowało się także do wymagających warunków klimatycznych panujących w Polsce.

Cukinia doczekała się także polskiej odmiany o żółto-pomarańczowym kolorze i dumnej nazwie - Atena Polka F1. Warzywo szturmem podbiło serca szefów kuchni i na stałe zagościło w wielu tradycyjnych i nowoczesnych przepisach. Ze względu na lekko orzechowy posmak wybornie smakuje na surowo, pod postacią surówek, lub podane solo, w towarzystwie gęstych sosów i dipów. Bez problemu sprawdzi się w formie pieczonej, smażonej oraz grillowanej w sezonie letnim. Kulinaria wykorzystują nie tylko samo warzywo, ale także kwiaty cukinii.

Sprawdź: Co trzeba wiedzieć o cukinii?

Lekarze i dietetycy przekonują, że cukinią warto zajadać się przez cały rok. Ma to związek nie tylko z jej smakiem, ale przede wszystkim korzystnym wpływem na zdrowie. Choć cukinia należy do warzyw dyniowych, ma o wiele więcej witamin i minerałów niż inne gatunki z tej samej rodziny. Znajdziemy w niej przede wszystkim:

• witaminy z grupy B,
• witaminę A,
• witaminę C,
• fosfor,
• wapń,
• żelazo,
• sód,
• jod,
• potas,
• błonnik.

Regularne spożywanie cukinii wzmacnia naturalny układ odpornościowy, dzięki czemu szybciej zwalcza wirusy oraz liczne infekcje. Warzywo ma także właściwości alkalizujące, zapobiegające zakwaszeniu organizmu. Przyspiesza przemianę materii oraz pozwala szybciej zrzucić kilogramy. Cukinia, poprzez obecność luteiny i zeaksantyny, chroni siatkówkę oka, zmniejszając ryzyko wystąpienia zwyrodnienia plamki żółtej, prowadzącej do ślepoty. Stosuje się ją także w profilaktyce nowotworowej - naukowcy uważają, że hamuje rozwój raka narządów przewodu pokarmowego.

Sprawdź: Jak uprawiać cukinię?

Odpowiedź na to pytanie uszczęśliwi zwolenników warzyw oraz osoby żyjące w duchu zero-waste. Okazuje się, że cukinia jest w pełni jadalna. Bez obaw możemy spożywać nie tylko jej miąższ, ale także skórkę oraz nasiona. Dietetycy często zachęcają do jedzenia warzywa właśnie w takiej nieprzetworzonej formie, gdyż właśnie wtedy dostarczamy organizmowi najwięcej cennych składników.

Gotowanie lub pieczenie sprawia, że część wartości odżywczych bezpowrotnie zanika. Część osób ma także wątpliwości dotyczące obierania cukinii. Jeśli warzywo jest młode i pozbawione gorzkiego smaku, nie warto pozbywać się skórki. To właśnie w niej znajdują się związki mające pozytywny wpływ na zdrowie. Sprawa ma się nieco inaczej w przypadku osób z wrażliwym układem pokarmowym oraz częstymi problemami trawiennymi. W takiej sytuacji lepiej obrać warzywo przed spożyciem.

Sprawdź: Co zrobić z cukinii?

Istnieje jeden wyjątek, który wyklucza zarówno spożywanie cukinii na surowo, jak i poddanej obróbce termicznej. Jeśli podczas jedzenia przygotowanego w ulubiony sposób warzywa wyraźnie wyczujemy gorzki i nieprzyjemny smak, natychmiast odłóżmy resztę.

Pojawienie się tego smaku oznacza, że w warzywie obecne są szkodliwe dla zdrowia substancje, które mogą wywoływać nieprzyjemne skutki uboczne, w tym m.in. ból brzucha, wzdęcia, a nawet biegunkę. Chodzi przede wszystkim o kukurbitacyny, które w większych ilościach są uważane za trujące. W naturze pełnią funkcję odstraszającą roślinożerców.

Co ciekawe, największe stężenie tego związku występują w cukiniach uprawianych domowymi metodami. Wiąże się to z nieodpowiednią pielęgnacją, obejmującą niewystarczającą ilość wody, narażenie na długotrwałą suszę oraz przypadkowym zapyleniem krzyżowym z okolicznymi roślinami.

Sprawdź: Jak zrobić zapiekane spiralki z cukinii?

Surowy makaron na bazie cukinii w towarzystwie aromatycznego pomidorowego sosu to ciekawy pomysł na alternatywną wersję popularnego dania. Do przygotowania głównego składnika, czyli warzywnego makaronu przyda się specjalna obieraczka, tzw. julienne, temperówka do warzyw lub spiralizer. Jeśli nie posiadamy w domu takich przyrządów, posłużmy się zwykłą obieraczką, którą pokroimy cukinię w cienkie plastry, a następnie za pomocą noża wytniemy z niej paski.

Składniki:

• 2 średnie cukinie
• 4 dojrzałe pomidory lub 300 ml passaty
• 1 duża cebula
• 2 ząbki czosnku
• ½ łyżeczki cukru
• garść świeżych lub suszonych ziół - bazylii i oregano
• szczypta soli i pieprzu
• 1 łyżka oleju do smażenia

Przygotowanie:

1. Cukinię dokładnie myjemy, odcinamy końce, a następnie przechodzimy do przygotowania makaronu. Korzystamy ze specjalnej obieraczki julienne, spiralizera lub tniemy ją w plastry za pomocą tradycyjnej obieraczki, a następnie nożem w cienkie paski.
2. Gotowy makaron wkładamy do miski wypełnionej wodą z lodem i odstawiamy na ok. 10 minut.
3. Cebulę obieramy i kroimy w niewielką kostkę, a czosnek pozbawiony łupiny przeciskamy przez specjalną praskę.
4. Tak przygotowane warzywa wrzucamy na rozgrzany olej i mieszamy przez kilka minut, aż do momentu zeszklenia.
5. Dodajemy pomidory, cukier, zioła oraz przyprawy i gotujemy na niewielkim ogniu przez 20-25 minut.
6. Cukinię odcedzamy z wody, przekładamy na talerz i polewamy sosem. Danie możemy udekorować startym serem oraz listkiem bazylii. Smacznego!

Sprawdź również:

Obiad z piekarnika

Placki ziemniaczane-plendze