Dieta rozdzielna – czy to ma sens?
Ideą modelu żywienia stworzonego w latach dwudziestych XX wieku przez dr Haya jest podział produktów na białka, węglowodany i produkty neutralne oraz spożywanie ich w takich zestawieniach, by ich pH nie kolidowało ze sobą. Jak to wygląda w praktyce i czy taka dieta pozwoli ci schudnąć?
Według doktora Haya węglowodany wymagają do strawienia zasadowego pH, białka z kolei obfitują w dużą ilość kwasów. Połączenie w jednym posiłku produktów białkowych z alkalicznymi węglowodanami, zdaniem dr Haya, wpłynie neutralizująco na odczyn pH soków żołądkowych, co w efekcie spowolni metabolizm, zwiększy ryzyko złogów i zaparć. Produkty z grupy o neutralnym pH mogą być łączone zarówno z węglowodanami, jak i z białkami. Jest jeszcze czwarta grupa - produkty zakazane.
Cztery grupy produktów w diecie rozdzielnej
Białka - pH kwaśne:
- mięso (koniecznie poddane obróbce termicznej),
- ryby i owoce morza,
- jaja (niesmażone),
- soja,
- mleko (niepasteryzowane).
Węglowodany - pH zasadowe:
- pieczywo pełnoziarniste,
- kasze,
- ziemniaki,
- ryż,
- makaron,
- owoce.
Produkty o neutralnym pH:
- warzywa,
- kiełki,
- grzyby,
- tłuszcze (rekomendowane oleje roślinne),
- zioła,
- kefir, maślanka, kwaśne mleko, śmietana.
Produkty, które należy wykluczyć z jadłospisu:
- białe pieczywo,
- produkty typu fast food,
- cukier prosty (słodycze),
- wędliny,
- czerwone mięso,
- dosładzane napoje,
- mocna kawa i czarna herbata,
- alkohol.
Pięć zasad diety rozdzielnej:
1. Absolutnie niedozwolone jest łączenie białek i węglowodanów w ramach jednego posiłku.
2. Obowiązują trzy główne posiłki: pierwszy oparty na węglowodanach złożonych, drugi na bazie białek, ostatni znów na węglowodanach. Dodatkowo małe drugie śniadanie i podwieczorek, których wartość energetyczna nie przekracza 100 kcal
3. Zarówno węglowodany, jak i białka można serwować tylko z produktami neutralnymi.
4. Pomiędzy posiłkami białkowymi i skrobiowymi powinny być cztery godziny przerwy.
5. Wykluczone są potrawy smażone i ostre przyprawy.
Enzymy trawienne
Zdaniem dr. Haya, ten model żywienia zapewnić miał oczyszczenie organizmu i sprzyjać redukcji masy ciała. Jego teoria została dość szybko obalona. Już w 1935 roku udowodniono bowiem, że trzustka produkuje enzymy trawienne niezależnie od pH spożytego posiłku. Trypsyna, amylaza i lipaza, wydzielane są w równomiernych stężeniach w trakcie trwania procesów trawiennych. Fakt spożywania węglowodanów i białek rozdzielnie lub łącznie nie ma więc większego znaczenia dla procesów trawiennych.
Dlaczego zatem u osób, które zaufały diecie dr. Haya obserwowano spadek masy ciała?
Dieta rozdzielna nie ma naukowego uzasadnienia dla redukcji wagi. Obserwowany spadek masy ciała nie wynika z rozdzielania produktów, ale z oczywistego faktu redukowania ilości spożywanych kalorii, którego dokonywały osoby przechodzące na dietę odchudzającą. Najszybszy efekt uzyskamy eliminując produkty zakazane (słodycze, fast foody).
Trzeba zaznaczyć, że skrupulatne rozdzielenie produktów białkowych i tych obfitujących w skrobię nie jest do końca możliwe i po jakimś czasie może stać się problematyczne. Zamiast zawracać sobie głowę sztucznymi podziałami, postawmy na mądrą, zbilansowaną dietę, która pozwoli cieszyć się zdrowiem i dobrą sylwetką. Racjonalne żywienie opiera się na Piramidzie Zdrowego Żywienia i Normach Żywienia, według której w codziennym jadłospisie można łączyć produkty z każdej z grup.
Ewa Koza, mamsmak.com