Dlaczego warto jeść nasiona gorczycy?

Gorczyca to jednoroczna roślina z rodziny kapustowatych rosnąca w wielu miejscach świata. Najczęściej spotkać ją można w Europie Południowej, Afryce Północnej oraz w Azji Zachodniej. Rozprzestrzeniła się także na innych obszarach, także w Polsce. Do najpopularniejszych gatunków tej rośliny należy gorczyca biała, gorczyca czarna i gorczyca sarepska. Różnią się one nieco od siebie, lecz wszystkie posiadają wyprostowane łodygi osiągające ok. 50 cm długości, ogonkowe liście i drobne, żółte kwiaty. Gorczyca wyrasta z malutkich, żółtych nasionek, które wykorzystywane są w celach kulinarnych i leczniczych. Ziarenka te charakteryzują się ostrym smakiem, którego intensywność zależy od odmiany. Wykorzystywane są do produkcji musztardy, natomiast jako przyprawa świetnie nadają się do marynat, kiszonych i konserwowych ogórków. Z gorczycy wytwarza się także olej, który znajduje zastosowanie w kuchni, kosmetyce oraz w medycynie naturalnej.

Za specyficzny smak nasion gorczycy odpowiadają glukozynolany – synalbina w białej odmianie i synigryna w czarnej. Ponadto w ziarenkach tych znajdują się nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, przeciwutleniacze i fitosterole korzystnie wpływające na serce i układ nerwowy oraz śluz działający łagodząco na podrażnienia błony śluzowej żołądka. W nasionach gorczycy zawarte jest również białko oraz błonnik, a także witaminy A, C i z grupy B oraz minerały: mangan, żelazo, wapń, cynk i selen.

Skórki nasion gorczycy składają się w 15-18 procentach ze śluzu, który działa jak warstwa ochronna na błonę śluzową żołądka. Dzięki temu zapobiega on podrażnieniom, łagodzi ból i stany zapalne. Wodne wyciągi z ziaren gorczycy stosowane są więc w niwelowaniu objawów nieżytu żołądka, zapalenia jelit, wrzodów i nadkwasoty. Rozdrobnione nasionka gorczycy działają pobudzająco na wydzielanie soku żołądkowego, przez co poprawiają perystaltykę jelit i przyspieszają przemianę materii. Natomiast całe nasiona pęcznieją w układzie pokarmowym i spulchniają masy kałowe, więc mają delikatne działanie przeczyszczające. Są zatem skuteczne w zwalczaniu zaparć, mogą też pomóc zrzucić zbędne kilogramy.

Znajdujące się w nasionach gorczycy nienasycone kwasy omega-3, magnez i potas mają zbawienny wpływ na układ sercowo-naczyniowy i nerwowy. Poprawiają krążenie, regulują ciśnienie krwi i działają przeciwzakrzepowo. Chronią m.in. przed miażdżycą, arytmią lub zawałem serca czy udarem mózgu. Prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego zapewniają także witaminy z grupy B; poprawiają one pamięć i koncentrację, pomagają radzić sobie ze stresem. Nasiona gorczycy mają też działanie przeciwzapalne, łagodzą bóle reumatyczne. W dodatku dzięki flawonoidom ziarenka te zwalczają wolne rodniki, spowalniają więc proces starzenia się i zmniejszają ryzyko chorób przewlekłych. Wykazują też działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne, świetnie więc pielęgnuję skórę i włosy.

Nasiona gorczycy można spożywać bezpośrednio, ale można też zrobić z nich odwar gorczycowy. W tym celu jedną łyżkę nasion zalewa się szklanką wody i gotuje przez 5 minut. Należy pić 1/3 szklanki wywaru po jedzeniu. Gorczycę łączy się także z innymi przyprawami i dodaje do mięs, sosów, marynat, a także kiszonych i konserwowanych ogórków, kapusty czy grzybów. Z nasion gorczycy produkuje się także musztardę, którą można również w prosty sposób przyrządzić w domu. 200 g zmielonych nasion trzeba wymieszać z połową szklanki octu, połową szklanki wody i preferowanymi przyprawami, np. pieprzem, papryką, czosnkiem.

Przy stosowaniu nasion gorczycy czarnej (ostrzejszej od białej) należy być ostrożnym, gdyż spożywanie ich w nadmiarze może prowadzić do przekrwienia błon śluzowych przewodu pokarmowego, a także do uszkodzenia kłębuszków nerkowych lub krwiomoczu. Zbyt częste lub nadmierne spożywanie ostrej musztardy może przyczynić się też do uszkodzenia gruczołu krokowego i powstania woli tarczycowych. Łagodniejsze nasiona białej gorczycy nie wywołują takich podrażnień i uczucia pieczenia.