​Dlaczego warto włączyć rozmaryn do jesiennego menu?

Rozmaryn jest rośliną ciepłolubną. Rośnie w rejonie Morza Śródziemnego, na wybrzeżu Morza Czarnego, a także w Meksyku i USA. W zimniejszym klimacie może być hodowany w doniczkach.

W smaku i aromacie rozmarynu lubują się mieszkańcy Francji, Włoch, Hiszpanii i Grecji. Polacy zbyt rzadko po niego sięgają. Warto to zmienić. Zarówno świeże, jak i suszone ziele jest powszechnie dostępne w sprzedaży.

Rozmaryn dobrze wydobywa nuty smakowe dań na bazie drobiu i jagnięciny. Sprawdza się w połączeniu z rybami, a także w potrawach bezmięsnych, szczególnie na bazie makaronu czy ryżu. Warto dodać go do leczo, jesiennych zupy i bigosu. Danie, którym raczymy się od lat, zyska ciekawszy i pełniejszy smak.

Z wiekiem coraz częściej uświadamiamy sobie, że dieta ma wpływ na nasze samopoczucie i zdrowie, nie tylko na sylwetkę. Koncentrujemy się przy tym na głównych produktach, nie doceniając roli ziół i przypraw, traktując je jedynie jako element smakowy.

Tymczasem mają one szereg właściwości prozdrowotnych, wynikających w głównej mierze z ich właściwości przeciwutleniających.

Naukowcy z U.S. Department of Agriculture dowiedli, że potencjał przeciwutleniający roślin zielarskich może być nawet 40-krotnie wyższy niż warzyw i owoców. Na podstawie badań 39 roślin zielarskich ((powszechnie stosowanych w kuchni i medycynie) stwierdzono, że najwyższą aktywność przeciwutleniającą wykazują rośliny z rodziny jasnotowatych. Jedną z nich jest rozmaryn lekarski.

Rozmaryn działa przeciwzapalnie i przeciwutleniająco. Jego potencjał przeciwutleniający porównano z działaniem witaminy C, tauryny i witaminy E. Okazało się, że rozmaryn był najskuteczniejszy w hamowaniu utleniania mięsa. Jest obiecującym i - co najważniejsze - naturalnym źródłem składników, które mogą zastąpić syntetyczne konserwanty żywności, karm dla zwierząt, a także kosmetyków i preparatów farmaceutycznych (Romano CS, Abadi K, Repetto V i wsp., Synergistic antioxidant and antimicrobial activity of rosemary plus butylated derivatives. 2009).

Rozmaryn wzmacnia śluzówki żołądka. Ma działanie antybakteryjne. Jest skuteczny wobec bakterii helicobacter pylori, która odpowiada za stany zapalne śluzówek, większość przypadków wrzodów żołądka, a także rozwój chorób nowotworowych. (Mahady i wsp., In vitro susceptibility of helicobacter pylori to botanical extracts used traditionally for the treatment of gastrointestinal disorders, 2005).

Miłośnicy medycyny naturalnej polecają rozmaryn przy kłopotach trawiennych. Ziele pobudza czynności żołądka i jelit. Usprawnia trawienie.

W badaniu porównawczym przeprowadzonym w 2005 roku, dowiedziono, że rozmaryn chroni śluzówki żołądka przed działaniem licznych drażniących substancji, w tym etanolu, indometacyny (lek o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym), razepiny (lek stosowany m.in. w leczeniu schizofrenii), a także kwasu solnego i pepsyny (Sacchetti G, Maietti S, Muzzoli M i wsp. Comparative evaluation of 11 essential oils of different origin as functional antioxidants, antiradicals and antimicrobials in foods, 2005).

Rozmaryn ma działanie żółciopędne i żółciotwórcze, co przekłada się na lepszy metabolizm i pracę wątroby. Medycyna alternatywna rekomenduje rozmaryn dla oczyszczania wątroby. Ziele usprawnia usuwanie toksyn i chroni komórki wątroby przed uszkodzeniami, wynikającymi nie tylko z diety, ale też farmakoterapii.

Mądrość ludowa i tutaj wyprzedziła badania naukowe. Rozmaryn był od dawana stosowany w hiperglikemii, a jego przeciwcukrzycowe właściwości potwierdzili naukowcy. Dowiedziono, że ekstrakt z rozmarynu przyczynia się do obniżenia poziomu cukru we krwi.

Ziele działa ochronnie na komórki trzustki, dzięki czemu pozostają zdolne do produkcji insuliny. (Koga i wsp., Effects of 50% ethanol extracts from rosemary on alfa-glukosidase inhibitory activity and the elevation of plasma glucose level in rats, and its active compound, 2006).

Ewa Koza, mamsmak.com

Zobacz także: