Jak na organizm działa czerwony ryż?

Ryż należy do zbóż wykorzystywanych w celach kulinarnych od wielu wieków. Jest jednym z najpopularniejszych źródeł skrobi na świecie obok ziemniaków i innych roślin zbożowych. Rośnie w klimacie ciepłym (głównie w Azji) i występuje w kilku odmianach. Należy do nich ryż czerwony. Nie jest tak znany jak ryż biały czy brązowy, ale jest za to bogatszy w zdrowotne właściwości. Pochodzi głównie z Tajlandii oraz obszarów południowej Afryki i ma ciemnoczerwony kolor. Uzyskuje się go w procesie fermentacji z dodatkiem drożdży Monascus purpureus.

Tak jak wszystkie odmiany posiada bardzo dużo węglowodanów złożonych, poza tym jest dobrym źródłem białka oraz błonnika i zawiera niewiele tłuszczy. Posiada więc niski indeks glikemiczny i jest niskokaloryczny (107 kcal na 100 g). Oprócz tego znajdują się w nim witaminy z grupy B, witaminy E, a także większość minerałów, w tym potas, fosfor, magnez, wapń, miedź oraz selen. Nie zawiera też glutenu w przeciwieństwie do innych zbóż.

Co istotne, czerwony ryż jest zaraz po ryżu czarnym najzdrowszą, odmianą tego zboża. Jest tak ze względu na stopień przetworzenia ziaren – te kolorowe są pełnoziarniste, jak najmniej przetworzone, natomiast ryż biały jest poddany procesowi oczyszczania. Przez to biała odmiana pozbawiona jest łupin i otrąb, choć dzięki temu wydłuża się jej okres przydatności, to traci większość wartości odżywczych. Ryże pełnoziarniste, w tym czerwony, zawierają więcej błonnika i antyoksydantów.

Fermentowany czerwony ryż ma bardzo korzystny wpływ na zdrowie. Swoje właściwości zawdzięcza barwnikom nadającym mu kolor. Należą do nich antocyjany (silne antyoksydanty) i monakolina K, które obniżają poziom złego cholesterolu nawet o 20 procent. Monakolina K, podobnie jak statyny, utrudnia działanie enzymu odpowiedzialnego za powstawanie cholesterolu, przez co reguluje jego poziom. Dzięki temu czerwony ryż jest naturalnym produktem zmniejszającym stężenie cholesterolu i trójglicerydów we krwi, a co za tym idzie, korzystnie oddziałuje na cały układ krwionośny. Jego spożywanie może sprzyjać w utrzymaniu prawidłowej gospodarki lipidowej, chronić przed miażdżycą, zawałem serca i innymi chorobami układu krążenia.

Poza tym czerwony ryż dzięki dużej zawartości błonnika jest sycącym daniem, podkręcającym metabolizm. Błonnik usprawnia perystaltykę jelit, sprzyja regularnym wypróżnieniom i oczyszcza organizm z toksycznych substancji. Przez to fermentowany ryż ma niski indeks glikemiczny i doskonale sprawdzi się w diecie odchudzającej. Będzie też chronił przed zachorowaniem na cukrzycę typu II i problemami trawiennymi.

Czerwony ryż - ze względu na zawartość antyoksydantów - ma też działanie przeciwzapalne. Związki te zwalczają wolne rodniki, zapobiegają uszkodzeniom komórek, więc hamują procesy starzenia się, chronią układ krwionośny i zmniejszają ryzyko zachorowania na nowotwory. W fermentowanym ryżu znajduje się też większa zawartość żelaza niż w innych odmianach, a ten minerał również korzystnie wpływa na układ krążenia.

Powyższe właściwości przemawiają za tym, by częściej sięgać po czerwony ryż niż inne jego odmiany. Jest nieco droższy, lecz przyniesie więcej prozdrowotnych korzyści. Ma również ciekawy, lekko orzechowy, słodkawy smak. Idealnie sprawdzi się jako dodatek dań mięsnych i warzywnych, można go również dodać do sałatek. Zaspokoi głód na długo. Fermentowany ryż wymaga dłuższej obróbki termicznej od innych odmian, należy gotować go mniej więcej przez 40 minut. Proces można przyspieszyć, mocząc ryż w wodzie przez 2-3 godziny. Dostępne są także suplementy diety z dodatkiem czerwonego ryżu, lecz ich jakość jest ciągle badana.