Która mąka jest najzdrowsza i jak jej używać?
Mąka jest podstawowym produktem w naszej kuchni. Dzięki niej możemy wypiekać chleb oraz tworzyć pyszne dania. Najczęściej wykorzystujemy mąkę pszenną, która ostatnio okryła się złą sprawą za sprawą znajdującego się w niej glutenu. Na szczęście na półkach sklepowych możemy znaleźć kilkanaście rodzajów mąki i wybrać tę, która najbardziej nam odpowiada. Która zawiera najwięcej wartości odżywczych? Jak wybrać tę najlepszą i do czego ją wykorzystać? Na te pytania znajdziesz odpowiedź w artykule.
Czym jest mąka?
Mąka to zmielone ziarna zbóż, takich jak pszenica, żyto, proso, owies, ryż albo kukurydza. Dostępne są też mąki, które wytwarza się z innych roślin, np. ziemniaków, grochu albo z orzechów. Przed zmieleniem ziarna przechodzą czyszczenie z łupinek oraz skorupek w taki sposób, aby pozostało bielmo. Wszystkie zewnętrzne części zawierają najwięcej składników mineralnych oraz witamin i błonnika i są znane pod postacią otrąb. Najpopularniejsze mąki zbożowe, które są jasne, zawierają najmniej cennych substancji.
Kolor mąki
Analizując proces produkcji mąki, można stwierdzić, że im bielsza mąka, tym bardziej została ona oczyszczona z zewnętrznych powłok. Wtedy jest ona miękka i delikatna, a przygotowane z niej wypieki są lekkie i puszyste. Natomiast mąka z pełnego ziarna (a więc zawierająca większą ilość powłok zewnętrznych) charakteryzuje się ciemniejszą barwą i jest bardziej sycąca. Produkty pełnoziarniste są więc zbite i zwarte.
Która mąka jest najzdrowsza?
Biała mąka, która została oczyszczona ze wszystkich powłok zewnętrznych, nie zawiera żadnych wartości odżywczych. Jej spożycie nie dostarcza cennych witamin i minerałów. Ponadto jej struktura powoduje, że możemy zjeść jej więcej (nie wypełnia szczelnie ścianek żołądka). Natomiast mąki pełnoziarniste i ciemniejsze posiadają szereg właściwości zdrowotnych. Przede wszystkim to źródło węglowodanów złożonych, które stopniowo uwalniają energię do organizmu. Ważna jest również obecność błonnika. Dzięki niemu praca jelit jest pobudzana, a treść pokarmowa szybciej się trawi. Łatwiejsze jest również usunięcie produktów przemiany materii.
Najpopularniejsze mąki
W Polsce najpopularniejsze są mąki żytnie i pszeniczne (produkcja tych zbóż jest największa). Najczęściej sięgamy po mąkę pszenną, z której przygotowujemy większość domowych potraw, takich jak makarony, naleśniki, pierogi, placki, ciasta itd. Natomiast mąki żytniej używamy przede wszystkim do wypieku chleba.
Mąka pszenna nie jest taka straszna
Mimo powszechności mąki pszennej, coraz więcej osób jej unika. Przede wszystkim to wina obecnego w niej glutenu, który jest sprawcą częstych alergii pokarmowych. Gluten powoduje, że produkty z niego wytwarzane mają charakterystyczną strukturę: ciasto szybko rośnie i nie kruszy się. Pełnoziarniste mąki pszenne mają wiele wartości odżywczych. Znajdziemy w nich węglowodany, białko oraz błonnik. Im więcej pełnego ziarna w mące, tym większa ilość pierwiastków, takich jak potas, wapń, żelazo, a także witaminy A.
Mąka żytnia
Mąka żytnia jest mniej kaloryczna niż pszenna. Można śmiało polecić ją osobom, które dbają o szczupłą sylwetkę. Co znajdziemy w takiej mące? Wszystko zależy od ilości pełnego ziarna. To dobre źródło magnezu, fosforu, miedzi, potasu, manganu, selenu, kwasu foliowego oraz witamin z grupy B. Warto pamiętać, że w tej mące obecny jest również gluten.
Mąka kukurydziana
Mąka kukurydziana charakteryzuje się miałką konsystencją. Jest bardzo lekkostrawna i posiada sporo witamin A, E oraz witamin z grupy B. Znawcy podkreślają jej walory smakowe oraz ciekawą barwę. Jest uniwersalna, ponieważ nadaje się do wypieków oraz zagęszcza wiele potraw. Możemy przygotować z niej kluski, a po dodaniu mąki ziemniaczanej także naleśniki. Nie zawiera glutenu.
Mąka gryczana
Mąka gryczana przede wszystkim nadaje się do wypieków. Można upiec z niej ciasta czekoladowe i korzenne albo usmażyć wytrawne, ciemne racuchy. W codziennej diecie i do przygotowywania różnych potraw stosuje się ją z mąką pszenną. Mąka gryczana to źródło witamin z grupy B oraz magnezu. Największą jej zaletą jest brak glutenu.