Oligofruktoza: Czym jest? Jaką pełni rolę? Jaki ma związek z cukrzycą?
Coraz więcej osób uważnie czyta składy produktów spożywczych, chcąc dokonywać zdrowszych wyborów żywieniowych. Jedną z najbardziej niepożądanych substancji jest cukier, który sprzyja tyciu i wielu chorobom. W związku z tym do produktów dodaje się jego różne zamienniki, jednak nie każdy jest nam dobrze znany. Przykładem może być oligofruktoza pozyskiwana w wyniku hydrolizy inuliny występującej m.in. w cykorii, mniszku lekarskim czy czosnku. Czy oligofruktoza może być zdrowszą alternatywą dla cukru? Czy mogą ją spożywać osoby z cukrzycą? Sprawdźmy.
Czym jest oligofruktoza?
Oligofruktoza (fruktooligosacharyd) to substancja balastowa pochodzenia roślinnego należąca do fruktanów - związków, które pełnią funkcję zapasową roślin. Występuje jednocześnie z inuliną, z którą wchodzą w skład rozpuszczalnej frakcji włókna pokarmowego. Magazynowane są one w bulwach, korzeniach i dolnych częściach łodyg takich roślin jak cykoria, topinambur, mniszek lekarski, cebula, czosnek, karczoch, szparagi, słonecznik, a także por, pomidory i banany. Oligofruktoza wytwarzana jest na skalę przemysłową poprzez hydrolizę enzymatyczną inuliny. Substancja składa się z długołańcuchowych cząsteczek zbudowanych z 12 jednostek fruktozy. Ma więc podobną budowę do inuliny, która jednak składa się z większej ilości jednostek fruktozy (około stu).
Jaką rolę pełni oligofruktoza? Jakie ma właściwości?
Warto wiedzieć, że oligofruktoza nie podlega trawieniu w przewodzie pokarmowym. Nie przedostaje się więc do krwi, tylko trafia do jelita grubego, gdzie staje się pożywką dla bakterii jelitowych. Jest więc prebiotykiem, czyli substancją stymulującą rozwój korzystnej flory bakteryjnej jelit. Sprzyja rozrostowi kolonii bakterii i wypieraniu szkodliwych mikroorganizmów. Oligofruktoza pomaga tym samym usprawnić procesy trawienne, zwiększa masy kałowe i ułatwia ich przesuwanie się. Dzięki temu zapobiega różnym dolegliwościom żołądkowym, np. zaparciom oraz skraca czas kontaktu toksycznych związków i produktów przemiany materii ze ścianami jelit. Związek ten ma również zdolność wiązania wody, dzięki czemu pęcznieje w przewodzie pokarmowym i szybko zapewnia uczucie sytości. Powinny więc go docenić osoby zmagające się z dodatkowymi kilogramami.
Fruktooligosacharyd zwiększa też przyswajalność składników mineralnych, m.in. magnezu, wapnia, żelaza, cynku czy miedzi. Przyczyniając się do poprawy wchłaniania wapnia ma także korzystny wpływ na układ kostny. Może być więc wykorzystywany do wspierania leczenia osteoporozy. Oligofruktoza wspomaga również pracę układu immunologicznego i wzmacnia odporność, a do tego wykazuje właściwości antykancerogenne, zmniejszając ryzyko nowotworów jelit. Oprócz tego wykazano, że ten cenny prebiotyk redukuje poziom "złego" cholesterolu LDL we krwi i minimalizuje ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, np. miażdżycy i będących jej konsekwencją zawału serca oraz udaru mózgu.
Oligofruktoza może być doskonałym zamiennikiem cukru
Ze względu na to, że oligofruktoza ma słodki smak, z powodzeniem stosowana jest jako zamiennik cukru lub syropu glukozowo-fruktozowego. Jest od nich zdecydowanie zdrowsza i świetnie je zastępuje w produktach piekarniczych czy mlecznych, równie dobrze nadając im odpowiednią konsystencję. Dodaje się ją m.in. do jogurtów, serów, deserów czy kremów, a także wypieków i potraw mięsnych.
Oligofruktoza a cukrzyca
Badania naukowe dowiodły, że oligofruktoza może korzystnie wpływać na gospodarkę węglowodanową. Nie powoduje nagłego skoku poziomu glukozy we krwi i nie przyczynia się do przybierania na wadze. Może więc być spożywana przez osoby otyłe i zmagające się z cukrzycą. Regularnie stosowana zmniejsza poziom glikemii na czczo bez względu na rodzaj stosowanej diety i stan metaboliczny organizmu. Reguluje także poziom insuliny i glukozy po posiłku. Zaleca się więc stosowanie oligofruktozy jako zamiennika cukru przez diabetyków.
Jak stosować oligofruktozę?
Oligofruktozę można zakupić w niektórych sklepach ze zdrową żywnością lub delikatesach w postaci proszku lub syropu. Jest sporo droższa od cukru, ale ma o połowę mniej kalorii i ma korzystny wpływ na zdrowie. Warto więc stosować ją jako zamiennik cukru, słodząc nią herbatę, kawę, desery, musli czy inne wypieki. Należy jednak mieć na uwadze, że oligofruktoza jest mniej słodka od cukru. Dużą popularnością cieszy się syrop oligofruktozowy produkowany z rośliny bulwiastej o nazwie yacon pochodzącej z Południowej Ameryki. Jego koszt to ok. 100 zł za 250 ml.
Spożywanie oligofruktozy ma pozytywny wpływ na zdrowie, jednak nie należy nadużywać tego produktu. Dzienna dawka fruktooligosacharydu wynosi 42-44 g dla kobiet i 50 g dla mężczyzn. Większa ilość oligofruktozy może wywoływać takie skutki uboczne jak dolegliwości żołądkowe, ból brzucha i biegunki.
Planuj zakupy i znajdź najnowsze promocje w sklepach z ding.pl