Sarniak dachówkowaty: Co to za grzyb? Czy nadaje się do jedzenia?

Wszyscy grzybiarze i smakosze grzybowych dań doskonale znają borowiki, rydze, kurki, kanie i maślaki. Do listopada jednak jest czas, by przenieść grzybobranie na mniej oczywisty poziom i poszukać w lasach… krowiej gęby. Jest to pospolicie używana nazwa sarniaka dachówkowatego, zresztą nie jedyna. Grzyb imponuje rozmiarami kapelusza, na którym widać charakterystyczne wypustki. Czy sarniaka dachówkowatego można jeść? Jest to jak najbardziej możliwe, choć trzeba wiedzieć, że ma dość specyficzne zastosowania kulinarne.

Dowiedz się więcej na temat sarniaka dachówkowatego
Dowiedz się więcej na temat sarniaka dachówkowatego123RF/PICSEL

Jak rozpoznać sarniaka dachówkowatego?

Nietuzinkowego grzyba spotkać można w lasach iglastych, zwłaszcza borach świerkowych. Rośnie zarówno w skupiskach, jak i pojedynczo. Jeszcze do niedawna uchodził za gatunek zagrożony i do 2014 roku objęty był ścisłą ochroną. Nadal jest uznawany za dość rzadkiego grzyba, największe szanse na zbiory są na południu kraju, zwłaszcza w rejonach górskich.

Poszukiwania zaczynać można już w sierpniu i kontynuować aż do listopada. Jak wygląda sarniak dachówkowaty? W oczy rzucają się przede wszystkim rozłożyste kapelusze, które mogą osiągać średnicę od pięciu lub sześciu centymetrów do nawet trzydziestu. Brzegi są odrobinę podwinięte, zwłaszcza w przypadku młodych owocników. Znakiem rozpoznawczym krowiej gęby są grube i ciemne łuski, które łagodnie odstają i układają się koncentrycznie do środka. Skojarzenie z dachówkami tłumaczy pochodzenie pełnej nazwy grzyba.

Zalicza się do rodziny grzybów kolcownicowatych. Widocznym potwierdzeniem tego stanu rzeczy są charakterystyczne gęste kolce, które zauważyć można na spodzie kapelusza. Wyrastają w kierunku trzonu, który z kolei jest dość masywny, stosunkowo szeroki, ale krótki. U młodych okazów ma jasny kolor, ale wraz z wiekiem ciemnieje.

Czy wiesz, że? Sarniak dachówkowaty przez lata rozbudzał wyobraźnię grzybiarzy. Rezultatem jest długa lista potocznych i regionalnych nazw, które używane są w odniesieniu do tego skarbu lasu. Wśród nich zdecydowanie najciekawiej brzmią: grzyb krowia morda lub gęba, sarna, kolcownica dachówkowata, kolczak, kolczak łoszak, łosuń i sarniak świerkowy.

Grzyby sarniaki: Czy nadają się do jedzenia?

Jak w przypadku większości grzybów, sarniaków nie należy spożywać na surowo. Mogą one wywołać zatrucie i przykre dolegliwości trawienne.  Chcąc wprowadzić krowie mordy do jadłospisu, wybierać należy młode egzemplarze o łagodnym smaku i lekkim korzennym aromacie. Z biegiem czasu grzyby stają się gorzkie i łykowate, więc w kuchni nie będzie z nich pożytku.

Jak wykorzystać sarniaki dachówkowate w kuchni?

Grzyb o nietypowym wyglądzie nada daniom głębszego aromatu
Grzyb o nietypowym wyglądzie nada daniom głębszego aromatu123RF/PICSEL

Najwięksi znawcy grzybowych przysmaków przyrządzają z kapeluszy sarniaków kotlety, panierując je w jajku i bułce tartej. Inni twierdzą, że są bardzo dobrym materiałem na zrobienie wegetariańskich flaczków. Mimo wszystko najlepiej do tego rodzaju potraw sprawdza się inna odmiana grzyba, mianowicie sarniak sosnowy. Co więc zrobić z sarniaka dachówkowego? Najlepiej sprawdza się suszony i rozdrobiony miąższ. Używać go można do różnorodnych dań jednogarnkowych: zup, sosów, gulaszy i potrawek. W tej formie chętnie stosują go niemieccy szefowie kuchni.

Jak oczyścić sarniaki?

Jeśli mimo wszystko chcesz skosztować sarniaków w wersji innej niż suszona, do posiłków warto dodawać je wraz z sarniakami sosnowymi. Stworzą świetny grzybowy duet jako dodatek do jajecznicy albo farsz do pierogów, krokietów i naleśników. Jak przygotować je do obróbki? Oddzielenie kapelusza od trzonu nie przysporzy ci problemów. Następnie pozbądź się kolców przy pomocy nożyka, jednak wykonuj spokojne i lekkie ruchy. Miąższ kruszy się dość łatwo. Kolejnym etapem jest opłukanie sarniaków pod bieżącą wodą. Odłóż je na ręczniki papierowe i odczekaj chwilę, by się osuszyły. Pokrój w wąskie paseczki. Możesz od razu wrzucać ja na patelnię z rozgrzanym masłem i podsmażoną cebulką. Do przyprawienia wystarczą sól i pieprz.

INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd na stronie?
Dołącz do nas