Soki, nektary i napoje owocowe: Czy warto je pić?
Owocowe soki to jedne z najczęściej spożywanych przez nas produktów. Statystyczny Polak w ciągu roku wypija ich około 13 litrów. Kupujemy je, ponieważ są smaczne i często wierzymy, że są zdrowe, sugerując się ich nazwą. Jednak sok sokowi nierówny. Co więcej, nadal wielu z nas myli sok z nektarem lub napojem, a to całkiem inne produkty. Statystyki pokazują, że znacznie częściej kupujemy właśnie nektary i napoje, które zazwyczaj są pełne cukru i ubogie w witaminy i minerały. Jak odróżnić napój i nektar od soku? Jakie mamy typy soków i które są najzdrowsze? Odpowiadamy.
Czy ten napój faktycznie jest owocowy?
Niestety wielu z nas wciąż nie widzi różnicy między sokiem, nektarem i napojem. Podczas zakupów często sugerujemy się przede wszystkim opakowaniem i ilustracją, a nie nazwą produktu i jego składem. Dlatego, jeśli mamy ochotę na sok owocowy, najpierw powinniśmy dokładnie przeczytać nazwę produktu, a następnie jego etykietę. A czym dokładnie różnią się soki od nektarów i napojów?
Nektar
Produkt, który najczęściej mylimy z sokiem owocowym, to nektar. Czym się charakteryzuje? Nektar to nic innego, jak świeży, zagęszczony sok lub przecier rozcieńczony z wodą. Minimalna zawartość soku w nektarze jest oficjalnie i ściśle określona. Ile wynosi?
• 50 procent soku dla nektarów z jabłek, gruszek, pomarańczy, brzoskwiń oraz ananasów;
• 40 procent soku dla nektarów z jeżyn, malin, truskawek, czereśni, moreli;
• 35 procent soku dla nektarów z wiśni;
• 30 procent soku dla nektarów ze śliwek, agrestu i żurawiny;
• nie mniej niż 25 procent soku dla nektarów z porzeczek, bananów, cytryny, granatów, guawy i innych egzotycznych owoców.
W nektarze jest o wiele więcej cukru niż w sokach, choć oficjalnie jego zawartość nie może przekroczyć 200 gramów na jeden litr słodzonego nektaru. Prócz cukru i soków zagęszczonych w nektarze można znaleźć również inne substancje słodzące, na przykład miód, a także słodziki - jeśli na opakowaniu widnieje napis „bez dodatku cukru”. Cena nektaru jest zazwyczaj niewiele niższa od ceny soku z wysoką zawartością owoców. Dlatego zdecydowanie lepiej kupić sok, który ma więcej wartości odżywczych i mniej cukru.
Napoje
Jak sprawa ma się z napojami owocowymi? Produkty występujące pod tą nazwą są zdecydowanie najmniej wartościowe spośród całej trójki. Ich bazę stanowi woda z sokiem zagęszczonym, którego ilość nie przekracza zazwyczaj 30 procent produktu. Do napojów dodawane są spore ilości cukru lub inne substancje słodzące, a także kwasek cytrynowy oraz sztuczne barwniki i aromaty. W przeciwieństwie do nektaru i soku napoje utrwalane są zazwyczaj chemicznie, co negatywnie wpływa na ich jakość. Są to zatem produkty pełne tzw. substancji dodatkowych. Jednak, jeśli lubimy napoje, najlepiej wybierać te z niewielką ilością konserwantów i cukru, bo takie też możemy spotkać na rynku.
Sok 100 procent
Jakie produkty powinno zatem nazywać się sokami? Prawdziwy sok zawiera 100 procent wsadu owocowego lub warzywnego. Składa się głównie ze świeżo wyciśniętego soku i niewielkiej ilości wody. A jak jest z cukrem w sokach? Mogą zawierać one jego niewielką ilość, choć obecnie większość soków to produkty bezcukrowe. Czy umiemy rozpoznać zdrowy sok?
Czego nie może zawierać sok?
• chemicznych konserwantów;
• sztucznych barwników i aromatów;
• słodzików.
Jednak sok sokowi nierówny. Można wyróżnić kilka typów soku ze względu na sposób produkcji, pasteryzacji oraz zawartość cukru i świeżych owoców. Przyjrzyjmy się im bliżej i sprawdźmy, który jest najzdrowszy.
Soki bezpośrednie
Soki bezpośrednie to te, które sprzedawane są w kartonach lub butelkach i mają długą datę ważności. Na rynku jest ich zdecydowanie najwięcej. Niestety poddawane są one procesowi pasteryzacji w celu wydłużenia daty przydatności, w którym tracą większość wartości odżywczych.
Soki jednodniowe
Soki jednodniowe, które spotkamy najczęściej w małych buteleczkach, są zdecydowanie najmniej przetworzone i zdrowsze od tych w kartonach. Nie podlegają pasteryzacji, więc zachowują większość witamin i minerałów. Należy jednak pamiętać, że z powodu braku pasteryzacji łatwiej może wystąpić w nich zanieczyszczenie mikrobiologiczne. Dlatego nie mogą być one spożywane przez dzieci, o czym informuje etykieta produktu.
Jakie soki są najzdrowsze?
Oczywiście najzdrowsze soki to te świeżo wyciskane. Możemy przygotować je samodzielnie w domu lub kupić w dobrych kawiarniach, pubach i restauracjach. Świeżo wyciskany sok ma najwięcej wartości odżywczych.
Podsumowując, mając do wyboru kupno soku, nektaru czy napoju oczywiście postawmy na sok, najlepiej ten z niewielką ilością cukru i konserwantów. Jeśli zależy nam na dostarczaniu do organizmu jak największej ilości cennych składników odżywczych, warto pić soki świeżo wyciskane. To z pewnością wyjdzie nam na zdrowie!