Żelazna dieta na anemię
Smyk nie ma energii, mało je, często jest chory? Może brakuje mu żelaza. Oto jadłospis, który pomoże dziecku wrócić do zdrowia.
Mówimy wtedy o tzw. anemii fizjologicznej. Jej przyczyną jest wyczerpanie się zapasów żelaza zgromadzonych przez dziecko w czasie życia płodowego. Mleko mamy zawiera bowiem bardzo małe ilości tego pierwiastka, a z mieszanki modyfikowanej słabo się on wchłania. U starszych maluchów przyczyną niedoborów żelaza zwykle jest nieodpowiednia dieta. Choć lekarz prawdopodobnie przepisze dziecku preparaty żelaza, bardzo ważny jest również właściwy jadłospis. Co powinno się w nim znaleźć, by cenny składnik nie tylko trafiał do brzuszka dziecka, ale i dobrze się wchłaniał?
Po pierwsze, mięso, ryby i jaja
To najlepsze źródła żelaza. W tych produktach występuje ono w formie hemowej, łatwo przyswajalnej przez organizm. Szczególnie wysoką zawartość żelaza mają podroby, np. wątróbka, oraz dziczyzna. Jednak tego typu produkty są polecane dzieciom najwcześniej po 1. roku życia i nie częściej niż raz w tygodniu. Na co dzień maluchy powinny czerpać żelazo z indyka, kurczaka, królika, wołowiny, chudej wieprzowiny, a także z żółtka jaj.
Nasza rada:
W jadłospisie niemowląt ważnym źródłem żelaza są wzbogacone w ten składnik kaszki zbożowe. Warto też serwować maluchom dania w słoiczkach lub domowe zupki z dodatkiem żółtka i wołowiny (która ma wyższą zawartość żelaza niż mięso kurczaka czy indyka). Starsze maluchy powinny jadać mięso codziennie (jeśli nie na obiad, to na kolację lub śniadanie), a ryby najlepiej 2 dni w tygodniu. W menu malucha (o ile nie ma alergii) powinny się również znaleźć 3-4 jajka tygodniowo.
Po drugie, warzywa i owoce
Z produktów roślinnych najwięcej żelaza zawierają zielone warzywa, jak: szpinak, kapusta, sałata, brokuły. Jednocześnie są one źródłem kwasu foliowego, którego niedobory również stanowią jedną z przyczyn anemii. Bogate w żelazo są także buraczki, papryka, fasola, szczypiorek, pietruszka. Niestety z warzyw żelazo wchłania się znacznie słabiej niż z mięsa, choć i na to jest sposób.
Przyswajanie pierwiastka znacznie poprawia witamina C, której najlepszym źródłem są świeże, nieprzetworzone warzywa i owoce. Witaminę C znajdziemy m.in. w białej kapuście (także kiszonej), papryce, pomidorach, cebuli, szczypiorku. Ale maluchowi najbardziej będą smakowały jej słodkie źródła jak: jabłka, porzeczki, maliny, kiwi, truskawki czy cytrusy.
Nasza rada:
Aby organizm malca mógł wykorzystać żelazo, które otrzyma w posiłkach, właściwie komponuj menu. Jeśli zdecydujesz się zaserwować malcowi obiad na bazie warzyw, dodatkowo podaj mu np. sok z czarnej porzeczki lub pomarańczowy i owocową sałatkę. Wchłanianie, żelaza z warzyw zwiększa także białko zwierzęce. Dlatego warto, aby na talerzu obok nich zawsze było mięso albo ryba.
Po trzecie, produkty zbożowe
Żelazo znajdziesz także w kaszach, muesli, płatkach i pieczywie (zwłaszcza razowym, żytnim lub graham). Dlatego tych produktów nie powinno zabraknąć w codziennej diecie dzieci po 1. roku życia.
Nasza rada:
Kilka razy w tygodniu zamiast zwykłego makaronu czy białego chleba serwuj maluchowi produkty razowe lub pełnoziarniste. Jak najczęściej podawaj też dziecku (np. zamiast ziemniaków) bogate w żelazo kasze: gryczaną, jaglaną, perłową.
A poza tym... Kwaśne dania
Warto je serwować, bo zaostrzają apetyt, który u małych anemików najczęściej jest bardzo słaby. A jak wiadomo, nawet najlepiej skomponowany posiłek nie dostarczy brzdącowi żelaza, jeśli ten go nie zje.
Nasza rada:
Dlatego w menu malca nie może zabraknąć zup takich jak kapuśniak, pomidorowa czy ogórkowa. Na apetyt świetnie działają także świeże owoce. Spróbuj więc podawać maluchowi małą porcję pół godziny przed posiłkiem. Malec powinien dostawać co dzień w pożywieniu 5-10 mg żelaza. Sprawdź, ile zawiera go 100 g różnych produktów.
Szukamy żelaza
Malec powinien dostawać co dzień w pożywieniu 5-10 mg żelaza. Sprawdź, ile zawiera go 100 g różnych produktów:
● POLĘDWICA WOŁOWA - 3,1 mg
● SCHAB - 1 mg
● CIELĘCINA - 2,9 mg
● WĄTRÓBKA WIEPRZ. - 18,7 mg
● PIERŚ Z KURCZAKA - 0,4 mg
● FILET Z ŁOSOSIA - 1 mg
● PARÓWKI - 1,1 mg
● SZYNKA -1 mg
● ŻÓŁTKO JAJA - 7,2 mg
● SZPINAK - 2,8 mg
● BROKUŁY - 0,9 mg
● NATKA PIETRUSZKI - 5 mg
● POMIDORY, PAPRYKA - 0,5 mg
● BURACZKI - 1,7 mg
● BUŁKI GRAHAMKI - 2,3 mg
● KASZA JAGLANA - 4,8 mg
● KASZA GRYCZANA - 2,8 mg
● ORZECHY NERKOWCA - 6,2 mg
● SUSZONE MORELE - 3,6 mg
● MALINY, PORZECZKI - 0,8 mg
● CZEKOLADA GORZKA - 2,1 mg
Konsultacja: dr inż. Anna Stolarczyk, dietetyk z Centrum Zdrowia Dziecka. Tekst: Marta Różańska