Duża zmiana dla turystów odwiedzających Turcję. Słono zapłacimy za bilet wstępu
Oprac.: Agata Zaremba
Ministerstwo Kultury i Turystyki Turcji poinformowało, że od 15 stycznia jeden z najważniejszych i zarazem najchętniej odwiedzanych przez turystów zabytków Turcji będzie płatny dla obcokrajowców. Chodzi oczywiście o Hagię Sophię — monumentalny meczet położony w sercu Stambułu. Turyści słono zapłacą za bilet wstępu.
Spis treści:
Burzliwa historia Hagii Sophii. Dziś świątynia jest jednym z największych skarbów architektonicznych Turcji
Hagia Sophia przez lata była świadkiem burzliwych dziejów, a także miejscem, gdzie zetknęły się różne kultury, religie i epoki.
Pierwotnie świątynia wzniesiona została z inicjatywy cesarza bizantyńskiego Justyniana I Wielkiego. Jej budowę rozpoczęto w 532 roku i trwała ona 5 następnych lat. Ta monumentalna budowla przetrwała ponad 1500 lat, a przez wieki przeszła wiele metamorfoz. Początkowo była prawosławnym kościołem Mądrości Bożej zwanym też Wielkim Kościołem.
Historia Hagii Sophii nierozerwalnie związana jest z podbojem osmańskim w 1453 roku. To właśnie po nim świątynia została przekształcona w meczet. Pomimo tej zmiany, zdecydowano się zachować wiele elementów oryginalnego wystroju. Mozaiki, choć zasłonięte z powodu zakazu przedstawiania postaci ludzkich w islamie, pozostały nienaruszone.
W 1934 roku, w duchu otwartości i pluralizmu, tureckie władze zdecydowały się przekształcić Hagię Sophię w muzeum. Odsłonięto więc bizantyńskie mozaiki, jednak równocześnie wyeksponowano wspaniałe kaligrafie z wersetami z Koranu, tworząc harmonijne połączenie dwóch różnych tradycji kulturowych.
Ponowne przekształcenie Hagii Sophii w meczet. Od 2020 roku obowiązują nowe zasady
W 2020 roku, po blisko dziewięćdziesięciu latach funkcjonowania jako muzeum, Hagia Sophia po raz kolejny zmieniła swoje przeznaczenie. Decyzją tureckich władz, monumentalna budowla ponownie stała się meczetem.
Ostatnie przekształcenie Hagii Sophii w miejsce kultu muzułmańskiego wiązało się również z pewnymi zmianami nie tylko wizualnymi, ale przede wszystkim organizacyjnymi. Wcześniej wstęp do muzeum był płatny, jednak od 2020 roku turyści mogli zwiedzić zabytek za darmo.
Od tamtego czasu konieczne jest również przestrzeganie ograniczeń wynikających z obyczajowości islamu. Kobiety odwiedzające meczet muszą mieć zakryte kolana, ramiona i włosy. Przed wejściem do nawy głównej konieczne jest zdjęcie obuwia, które możemy pozostawić w szafce na zewnątrz.
Po meczecie należy poruszać się boso. Zabytkowa podłoga świątyni została pokryta dywanem, jednak miejscami odsłonięto jej dekoracyjne fragmenty. W Hagii Sophii wciąż można zobaczyć zabytkowe mozaiki, jednak są one osłaniane na czas modlitw.
Zobacz również: Polski "zamek Disneya" popada w ruinę. Co dalej z rezydencją?
Już nie zwiedzimy Hagii Sophii za darmo. Zmiana polityki cenowej
To jednak nie koniec zmian w Hagii Sophii. Od pewnego czasu w meczecie trwały prace nad oddzieleniem wejść dla turystów od wejść dla wiernych. Celem Ministerstwa Kultury i Turystyki było usprawnienie ruchu turystycznego, zniwelowanie długich kolejek, a przede wszystkim umożliwienie turystom zwiedzania zabytkowej budowli bez zakłócania miejsca kultu.
Oprócz prac porządkowych i konserwacyjnych przygotowano specjalny tunel i rampę wejściową pod minaretem Bajazyda II ma południowej fasadzie. Podczas zwiedzania turyści mogą zobaczyć posadzkę meczetu, aneksy z okresu osmańskiego, a także mozaiki z okresu bizantyńskiego.
Utworzona została również specjalna aplikacja dla turystów, w której dostępny jest audioprzewodnik w 23 językach. Jak zapewnia Ministerstwo Kultury i Turystyki, dla tych, którzy nie będą mieć ze sobą swoich słuchawek, dostarczone zostaną słuchawki jednorazowe. Dzięki takiemu rozwiązaniu turyści mogą w ciszy zwiedzić świątynię, nie przeszkadzając wiernym.
Konserwacja i nowe udogodnienia dla turystów wiążą się jednak również ze zmianą polityki cenowej. Od 15 stycznia za wstęp do Hagii Sophii obcokrajowcy będą musieli zapłacić 25 euro, czyli prawie 110 złotych.