Zachwyca historią i położeniem. To jeden z bardziej niedocenionych zamków w Małopolsce
Oprac.: Aleksandra Tokarz
Jest jednym z najpiękniejszych, a jednocześnie najbardziej niedocenionych zamków w Małopolsce. Zachwyca historią oraz malowniczym położeniem, będąc jedną z głównych alternatyw dla odwiedzin twierdzy w Niedzicy. Na krótką wycieczkę sprawdzi się wręcz idealnie.
Przed laty kluczowy punkt kontrolny na szlaku handlowym wzdłuż Dunajca. Dziś nieco zapomniana, małopolska warownia, którą turyści, planując krótkie wypady za miasto, zdecydowanie zbyt często pomijają.
Historia zamku w Czchowie, położonego na wzgórzu zwanym Basztą, majestatycznie górującego dziś nad samą miejscowością oraz pobliską rzeką Dunajec, sięga XIII-XIV wieku. Mimo iż dziś odwiedzający to miejsce podziwiać mogą jedynie pozostałości dawnej warowni, w jej ruinach kryje się ważna historia.
Zobacz również: Polski "zamek Disneya" popada w ruinę. Co dalej z rezydencją?
Spis treści:
Zamek w Czchowie: historia. Ważny punkt na mapie Małopolski
Zamek w Czchowie pełnił przed laty niezwykle ważną funkcję. W swoich wnętrzach mieścił komorę celną dla towarów przywożonych z Węgier, a wraz z zamkami w Tarnowie, Wielkiej Wsi, Melsztynie i Wytrzyszczce stanowił element pasa fortyfikacji dla węgierskiego szlaku handlowego. Stał się również siedzibą administracyjną dóbr królewskich.
Wraz z rozwojem techniki wojennej w XV wieku wzmocniono obronność zamku, dobudowując wokół wieży mur obronny, bramę wjazdową oraz budynek mieszkalny, będący odtąd siedzibą starostów czchowskich. Na zamku mieścił się nawet sąd ziemski.
Głównym obiektem zamku była wolno stojąca wieża o wysokości około 20 metrów oraz średnicy 12,5 metra. Samo wzgórze obiegał zaś mur obwodowy. W jego wschodniej części znajdowała się wieża bramna, przez którą prowadził wjazd na zamek. Wkrótce jednak budowlę dosięgły wyjątkowo przykre czasy.
Zobacz również: Siedziba czarnoksiężnika i labirynt ze złota. Tajemniczy zamek blisko polskiej granicy
Zamek w Czchowie: od miejsca tętniącego życiem do ruiny
Od połowy XVII wieku zamek w Czchowie systematycznie popadał w ruinę. W drugiej połowie XVIII wieku część warowni pełniła jeszcze funkcję więzienia, które zlikwidowano na dobre po I rozbiorze Polski. Dziś nad miejscowością góruje częściowo zniszczona wieża oraz fragmenty murów, odsłonięte przez archeologów.
Wzgórze zamkowe, wraz z upływem lat, postanowiono jednak gruntownie przebadać. Fragmenty tamtejszych znalezisk podziwiać można dziś na niewielkiej ekspozycji we wnętrzach warowni. Podczas wykopalisk natrafiono jednak na zupełnie niecodzienne przedmioty.
Przy murach zamkowych, między przepalonymi belkami, które kiedyś stanowiły najpewniej resztki małego spichlerza, znaleziono kilka kilogramów zwęglonego zboża. To zachowało się jednak w postaci przepalonych, ale całych ziaren. "To unikatowy skarb na skalę całego kraju" - czytamy na stronie moksir.czchow.pl.
W Czchowie znaleziono również fragmenty rycerskiej rękawicy. Podobne, jednak mniej kompletne, w Polsce odnaleziono jeszcze tylko w Krakowie, pod Grunwaldem oraz w Bolesławcu nad Prosną.
Sam zamek częściowo zrekonstruowano, odtwarzając między innymi wieżę bramną z dwiema przyporami i drewniany most. Nadbudowano również zachowane w fundamentach mury obronne, a także udostępniono piwnice i punkt widokowy na baszcie. Ten ostatni jest wręcz punktem obowiązkowym. Panorama, która się z niego roztacza, zachwyci niejednego.
Wieczorami ruiny zamku nabierają jeszcze większego uroku. Wraz z zapadnięciem zmroku są bowiem oświetlane.
Zamek w Czchowie: jak dojechać?
Zamek w Czchowie znajduje się nieopodal Nowego Sącza. Z Krakowa dojechać można tam w niewiele ponad godzinę. Na zwiedzanie warowni warto zarezerwować sobie około godziny. Pod wzgórzem zamkowym na kierowców czeka bezpłatny parking. Dojście z rynku miasteczka zajmuje zaś około 10 minut.
Zamek w Czchowie: godziny otwarcia
Dziedziniec zamku w Czchowie dostępny jest dla zwiedzających siedem dni w tygodniu, przez całą dobę. Wstęp na niego jest bezpłatny. Wejście na basztę kosztuje zaś 4 złote od osoby. Sam zamek otwarty jest codziennie, ale od 1 maja do 30 września. Kasa biletowa znajduje się w rynku.
Czchów i okolice. Co zobaczyć?
Przy okazji wycieczki do Czchowa w programie warto umieścić jeszcze inne, znajdujące się w pobliżu samego miasteczka punkty. Wśród nich przede wszystkim zamek w Melsztynie czy zamek w Dębnie, a nawet Jezioro Rożnowskie.