Letnie cięcie żywopłotów: Kiedy i jak przeprowadzić?

Żywopłot to zbiorcza nazwa używana na określenie drzew lub krzewów posadzonych w szpalerze i pełniących funkcję ogrodzenia. W tej grupie znajdują się rośliny iglaste i liściaste; zimozielone i gubiące liście jesienią; osłonowe i pnące. Jest wiele gatunków drzew i krzewów, które świetnie sprawdzają się w charakterze żywopłotu, w zależności do tego, jakie rośliny są częścią tego ekologicznego ogrodzenia, jego cięcie należy wykonywać wiosną lub latem, są też rośliny, które mogą być przycinane kilka razy w roku.

Żywopłoty dzielą się na formowane i nieformowane. Formowane zielone ogrodzenia wymagają regularnego cięcia zarówno pędów roślin, jak i ich wierzchołków. Dzięki temu można stworzyć geometryczne, równe ogrodzenie o założonej wysokości. W przypadku żywopłotów nieformowanych rośliny rosną swobodnie i zachowują swój naturalny pokrój. Wysokość takiego żywopłotu ogrodnicy osiągają poprzez dobór odpowiednich gatunków roślin.

Tuja brabant i cyprysik lawsona columnaris to rośliny iglaste, które bardzo szybko rosną, toteż wymagają częstszego obcinania. Iglaki regenerują się wolniej niż drzewa liściaste, więc aby uformować je w wymarzony kształt, należy regularnie obcinać połowę przyrostu pędów. Młode tuje i cyprysiki po raz pierwszy powinny być skracane wczesną wiosną, zanim pędy zaczną się rozwijać. Letnie cięcie żywopłotu ma na celu poprawienie jego kształtu. W zależności od wyglądu konkretnej rośliny może być potrzebne jedno lub dwa cięcia. Tnąc żywopłot, należy skrócić wierzchołki roślin, aby uzyskać odpowiednią wysokość zielonego ogrodzenia. Może się okazać także konieczne cięcie boków - ten zabieg zagęści żywopłot i jednocześnie pozwoli uzyskać idealną płaszczyznę jego ścian. Letnie formowanie należy przeprowadzić najpóźniej do końca sierpnia. Późniejsze przycięcie drzew iglastych może sprawić, że rośliny nie zdążą się zregenerować przed zimą, co obniży ich mrozoodporność.

Nie wszystkie iglaki wymagają dwukrotnego przycinania, niektóre powinny być cięte jedynie na wiosnę, przykładem może być tuja szmaragdowa. W przypadku tej rośliny najczęściej obcinany jest tylko wierzchołek. Żywotnik zachodni w odmianie Szmaragd często wykorzystywany jest też jako żywopłot nieformowany, który z założenia powinien rosnąć swobodnie.

Żywopłoty tworzone są także z drzew i krzewów liściastych i to właśnie one najczęściej przycinane są latem.

Wśród liściastych żywopłotów często spotkać można ogrodzenia z ligustru pospolitego, które należy ciąć kilka razy w ciągu roku. Młode, dopiero zasadzone rośliny najlepiej przyciąć trzydzieści - czterdzieści centymetrów nad ziemią. Jeśli żywopłot jest rzadki od dołu, to wczesną wiosną, warto skrócić go do piętnastu centymetrów nad ziemię. Letnie cięcie powinno zakładać skracanie o dwadzieścia - trzydzieści centymetrów. Dzięki temu roślina będzie wspaniale się zagęszczała. Nie należy pozwolić rosnąć ligustrowi od razu na założoną wysokość, bo żywopłot będzie marny i przerzedzony. Gdy zielony płot osiągnie założoną wysokość, ligustr pospolity można przycinać w okresie wiosenno-letnim nawet raz w miesiącu, aby utrzymać go na pożądanym poziomie.

Tawuła van Houtte to ciekawa alternatywa na żywopłot. Roślina obcinana kilka razy do roku wspaniale się zagęszcza, a na przełomie maja i czerwca cudownie kwitnie na biało. Ten krzew po raz pierwszy należy ciąć w czerwcu, gdy już przekwitnie. Kolejne cięcie warto zaplanować na sierpień, a po raz ostatni można skracać tawułę we wrześniu.

Kilkakrotnego przycinania wymaga także krzewuszka. Wajgela to niedoceniana i rzadko wybierana na żywopłoty roślina, tymczasem można dzięki niej uzyskać ukwiecone przez cały sezon ogrodzenie. Pierwsze kwiaty na krzewuszce pojawiają się w maju - czerwcu. Gdy krzew przekwitnie, należy ściąć pędy, na których pojawiły się kwiaty oraz skrócić jej wysokość. Po formowaniu można spodziewać się powtórnego kwitnienia. Kolejne skracanie pędów należy przeprowadzić po przekwitnięciu. Wajgela często zakwita po cięciu, więc w lipcu także można spodziewać się kwiatów tej rośliny. 

Rośliną liściastą zimozieloną jeszcze do niedawna często wybieraną na żywopłoty był bukszpan. Obecnie mniej osób sięga po gryszpan ze względu na atakującą go ćmę bukszpanową. Jeśli jednak ekologicznym płotem jest szpaler tych krzewów, to należy je przycinać w czerwcu. Jeśli żywopłot tego wymaga, to w końcu lata można jeszcze delikatnie skorygować jego formę. Bukszpan najlepiej przycinać w pochmurne dni, dzięki czemu rany po cięciu szybciej się zabliźniają. Należy jednak pamiętać, aby nie ciąć bukszpanu w czasie deszczu, bo może to osłabić roślinę.

Słoneczne dni warto wykorzystać, by ciąć żywopłoty liściaste z: grabu, klonu czy brzozy. Te gatunki należy skracać latem, gdy ich liście są dobrze rozwinięte. W przeciwnym razie drzewa będą "płakać", czyli obficie wydzielać soki z miejsc zranienia, przez co rośliny są osłabione, a miejsca cięcia trudniej się zabliźniają. Żywopłoty liściaste należy obcinać na wysokość i z boków.

Formy żywopłotu z założenia mają mieć geometryczne kształty i równą powierzchnię. Cięcie żywopłotu należy rozpoczynać od boków. Podstawa żywopłotu powinna być szersza niż jego wierzchołek, dzięki temu dolne pędy będą miały dostęp do świata. Pracować należy po łuku rozpoczynając od dołu ku górze.

Jak ciąć żywopłot, by wszystkie osobniki miały tę samą wysokość? Warto skorzystać ze sznurka lub linki. W pierwszym kroku trzeba wbić paliki na początku i końcu formowanego odcinka, a następnie rozciągnąć między nimi sznurek, który wyznaczy wysokość cięcia. Dzięki temu wszystkie rośliny tworzące żywopłot łatwo będzie ściąć na tę samą wysokość.