Lipa: Właściwości i zastosowania. Jak wykorzystać?

Lipa to rodzaj drzew występujących w strefie klimatu umiarkowanego, powszechnie rosnących na terenie Polski i innych krajów europejskich. Wyróżnia się ok. 30 gatunków lipy, ale w Europie występują tylko dwa: lipa drobnolistna i szerokolistna. Drzewo to można spotkać w lasach, na łąkach, terenach nadwodnych i w parkach. Ma drobne, żółte lub białe kwiaty i pojedyncze, sercowate liście. Kiedy lipa kwitnie? Na przełomie czerwca i lipca - co ciekawe, to właśnie od niej pochodzi nazwa siódmego z kolei miesiąca. Kwiaty lipy są miododajne i przyciągają pszczoły pięknym zapachem.

Kwiatostan lipy to ceniony od wieków surowiec zielarski. Otrzymuje się go z lipy drobnolistnej i szerokolistnej. Na jego właściwości lecznicze wpływa unikalny skład. Kwiaty lipy zawierają flawonoidy (rutyna, kwercytyna, hiperozyd), triterpeny, garbniki katechinowe, kwasy fenolowe (chlorogenowy, kawowy), olejki eteryczne (limonen, cytral, eugenol) oraz związki śluzowe (ramnoza i arabinoza).

Dzięki bogactwu aktywnych substancji kwiaty lipy wykazują korzystny wpływ na zdrowie. Działają napotnie i przeciwgorączkowo, dlatego mogą pomóc zwalczyć przeziębienie, grypę czy inne infekcje wirusowe. Do tego surowiec ten zawiera flawonoidy - silne antyoksydanty o właściwościach przeciwzapalnych i lekko ściągających, więc lipę można wykorzystać do leczenia stanów zapalnych jamy ustnej i gardła. Flawonoidy neutralizują też wolne rodniki, które uszkadzają komórki, przyspieszają procesy starzenia się i zwiększają ryzyko różnych chorób. Kwiaty lipy działają również moczopędnie i rozkurczowo oraz pobudzają wydzielanie soku żołądkowego. Wykazano także, że olejki zawarte w kwiatostanie lipy działają uspakająco i odprężająco.

Aby w pełni skorzystać z właściwości lipy, warto sięgnąć po produkty przygotowane na jej bazie. Najczęściej sporządza się napar z lipy, ale można z niej także zrobić syrop, miód lub nalewkę. Kiedy warto je stosować?

Z kwiatostanu lipy można zrobić napar, który pomoże na gorączkę, przeziębienie, anginę i grypę. Może też przynieść ulgę przy zapaleniu gardła, krtani i oskrzeli oraz złagodzić kaszel. Herbata z lipy stosowana jest także na problemy żołądkowe, gdyż działa ściągająco na błony śluzowe przewodu pokarmowego i pobudza wydzielanie soków trawiennych. Pomoże więc na uczucie pełności w żołądku, biegunkę, nudności czy niestrawność. Napar z lipy można też pić na uspokojenie i problemy z zasypianiem. Środek ten stosuje również zewnętrznie w postaci okładów czy płukanek do pielęgnacji skóry. Szczególnie dobrze sprawdza się w przypadku cery suchej lub podatnej na wypryski, trądzik i stany zapalne. Lipę warto wykorzystać także do pielęgnacji włosów i skóry głowy, zwłaszcza dotkniętej łupieżem.

Aby przygotować herbatę z lipy, należy zebrać jej kwiaty w lipcu, w ciepły, słoneczny dzień. Kwiaty powinny mieć kremowy lub lekko kremowy odcień. Zebrane kwiatostany należy oczyścić z liści i gałązek oraz wysuszyć, wykładając je na cienkiej warstwie papieru w przewiewnym i ciemnym miejscu. Wysuszone kwiatostany lipy można przechowywać w szklanych słoikach. By zrobić napar, należy wsypać do szklanki jedną łyżkę kwiatów lipy, zalać wrzącą wodą i odstawić na 20 minut. Warto dodać do przestudzonego naparu miód albo sok malinowy, aby wzmocnić jego właściwości.

Z lipy można przygotować także pyszny syrop na zwiększenie odporności. Potrzebne są w tym celu takie składniki jak garść świeżych kwiatów lipy, woda i cukier. Z dwóch ostatnich należy przygotować syrop w proporcji 1:1 i zalać nim kwiaty lipy wrzucone do słoika. Można też dodać odrobinę miodu lub cytryny. Całość trzeba odstawić na kilka dni, a po odcedzeniu pasteryzować. Taki syrop z lipy można dodawać do herbaty.

Z kwiatów lipy przyrządza się również bardzo zdrowy miód. Podaje się go w okresie przeziębienia i grypy, na stany zapalne w jamie ustnej i ułatwienie odkrztuszania. Pomoże też przy długotrwałym, męczącym kaszlu. Do tego zwalcza bakterie, drożdżaki oraz obniża ciśnienie tętnicze krwi.

Zobacz także:8 sposobów na to, by pić więcej wody w ciągu dniaNagietek lekarski: Jak wpływa na zdrowie?