Piękny kwiat odporny na suszę. Znany jest jako pogromca ślimaków
Polne rośliny mogą pierwszorzędnie sprawdzać się w naszych ogrodach jako kwiaty ozdobne. Nadają przestrzeni sielski charakter i nie są wymagające. Ta charakterystyka świetnie opisuje świerzbnicę – znaną przede wszystkim z lasów i łąk. Dawniej ceniona była w medycynie naturalnej, dziś okazuje się nie tylko piękną dekoracją przestrzeni, ale również naturalnym sposobem na poradzenie sobie z niektórymi ogrodniczymi bolączkami.
Spis treści:
Świerzbnica — co to za roślina?
Istnieje około sześćdziesięciu gatunków i w zależności od tego świerzbnica może być byliną, rośliną dwuletnią lub jednoroczną. Zdecydowana większość występuje w Europie, a w Polsce wyróżnić można trzy rozwijające się w naturze okazy — świerzbnicę polną, świerzbnicę karpacką i świerzbnicę leśną. Dociekliwi ogrodnicy coraz częściej decydują się na uprawę ozdobnego gatunku — świerzbnicy macedońskiej.
Roślina nie ma dużych wymagań. Spotkać ją można na łąkach, leśnych polanach, pastwiskach, nieużytkach rolnych, obrzeżach lasów i wzdłuż dróg. Świerzbnica dobrze sprawdza się w łąkach kwietnych, które nie wymagają ani nawadniania, ani koszenia. Stają się za to domem dla wielu pożytecznych stworzeń i pomagają zatrzymywać w glebie wilgoć znacznie lepiej niż standardowe trawniki.
Jak ją rozpoznać? Charakterystyka świerzbnicy
Zwykle osiąga od 30 do 80 centymetrów wysokości. Długie łodygi są owłosione i rozgałęziają się w górnej części rośliny. Lancetowate liście zebrane są w rozety, lecz najbardziej efektownie prezentują się kwiaty przypominające półkuliste koszyczki. Zwykle przyjmują barwę różową lub jasnofioletową, choć można trafić również na egzemplarze czerwone, błękitne i białe. Świerzbnica kwitnie od czerwca do września. Warto wspomnieć, że jest rośliną miododajną. Przez całe lato będzie zdobić ogród i przyciągać do niego pożyteczne owady, w tym pszczoły.
Roślina odporna na suszę
Szukasz roślin, które nie potrzebują częstego nawadniania i skomplikowanej pielęgnacji? Świerzbnica ma małe wymagania uprawowe, więc okaże się strzałem w dziesiątkę. Jej system korzeniowy wnika głęboko w glebę, dzięki czemu może czerpać ze zgromadzonych w niej zapasów wody. Przetrwa suszę bez szwanku.
Pomoże jej w tym również specyfika liści. Roślina bowiem wykazuje zdolność do ograniczenia transpiracji, czyli zjawiska utraty wody przez liście i parowanie. W czasie największych upałów zamyka aparaty szparkowe, przez co nie traci zapasów wody. Bieganie do ogrodu z konewką nie będzie konieczne.
Naturalny wróg ślimaków w ogrodzie
Ślimaki w ogrodzie to prawdziwe przekleństwo. Nie tylko wyglądają odpychająco, ale przede wszystkim mają niepohamowany apetyt i szybko się rozmnażają. Nic dziwnego, że szukamy skutecznych sposobów na szkodniki wszędzie, gdzie się da. Pod tym względem warto skupić się na posadzeniu roślin odstraszających ślimaki. Świerzbnica to liderka w tej konkurencji.
Zawiera związki chemiczne, które są nieprzyjemne i toksyczne dla ślimaków. Mogą uszkadzać ich przewód pokarmowy, więc będą omijać ją szerokim łukiem. Dodatkowo szorstkie i często owłosione liście świerzbnicy utrudniają im poruszanie, co pozwala stworzyć naturalną barierę ochronną.
Gdzie posadzić świerzbnicę?
Bardzo dobrze poradzi sobie na słonecznych stanowiskach. Wypełni przestrzeń, w której bardziej wrażliwe gatunki nie miałyby szans na bujny rozwój. Świerzbnica preferuje umiarkowanie wilgotne, przepuszczalne i próchnicze podłoże. Nie musi być bardzo żyzne, więc nawożenie też odpadnie z naszych ogrodniczych obowiązków. Idealna do uprawy jest gleba o lekko zasadowym odczynie pH.
Świerzbnicę możesz posadzić na rabatach, ale pięknie wygląda także na skalniakach. Dobrym pomysłem jest umieszczenie jej na obrzeżach ogrodu, co jest posunięciem strategicznym pod kątem odstraszania ślimaków.
Leczniczy chwast
Ze względu na naturalne miejsca występowania i zdolność rozwoju w niezbyt sprzyjających warunkach, świerzbnica bywa uznawana za chwast. Nie można jednak zapomnieć, że w dawnych czasach korzystano z jej potencjału leczniczego, który i dziś okazuje się naszym sprzymierzeńcem.
Jako surowiec zielarski świerzbnica była stosowana do leczenia problemów skórnych. Od efektywności w radzeniu sobie ze świerzbem wzięła zresztą swoją nazwę. Współcześnie również pojawia się w składzie leczniczych preparatów. Zawarte w niej związki nie tylko wesprą kuracje podrażnionej lub posiniaczonej skóry, wysypek, obrzęków, kurzajek oraz grzybicy. Właściwości lecznicze świerzbnicy wykorzystywane są do obniżania poziomu cholesterolu, zwalczania infekcji dróg oddechowych oraz uporczywego kaszlu.
