"Polska cytryna" w ogrodzie. Krzew wygląda bajecznie, a jego owoce to witaminowa bomba zdrowia
Berberys to krzew, który zdecydowanie warto mieć w swoim ogrodzie. Stanowi nie tylko element dekoracyjny i wspaniale wyróżnia się wśród innych roślin, ale przede wszystkim ceniony jest ze względu na owoce o niezwykłych właściwościach zdrowotnych. Jak pielęgnować krzewy berberysów, by były w doskonałej kondycji? Dlaczego są tak wyjątkowe?
Spis treści:
Owoce berberysów - właściwości
Berberysy uprawiane są w ogródkach z dwóch względów - to niezwykle wdzięczne, mało wymagające krzewy, które wspaniale zdobią ogród. Poza tym ich małe, podłużne, o intensywnie czerwonej barwie owoce mają nieocenione właściwości.
Ich niezwykłą moc zachwalają miłośnicy medycyny naturalnej i pasjonaci zdrowego żywienia, a także lekarze oraz dietetycy. Do najważniejszych prozdrowotnych właściwości berberysów należą:
- wspomaganie prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego,
- korzystny wpływ na pracę wątroby,
- wzmacnianie odporności,
- działanie uspokajające, niwelowanie uczucia stresu i poprawianie ogólnego samopoczucia.
Na co stosuje się owoce berberysów?
Pierwsze owoce berberysu krzewy wydają na początku jesieni. Są niewielkie, zebrane w grona i dość twarde, a ich smak jest lekko kwaskowaty. Owoce berberysu wykorzystywane są od dawien dawna do leczenia wielu schorzeń i dolegliwości.
Najczęściej stosuje się je na:
- gorączkę i przeziębienie - w formie odwarów są powszechnie wykorzystywane w medycynie ludowej. Zawierają alkaloidy, kwasy organiczne, cukry, pektyny, a także garbniki, sole mineralne i mnóstwo witaminy C - aż 80 mg w 100 g. Owoce berberysów nazywane są więc nierzadko "polską cytryną",
- zakażenia bakteryjne - stosuje się wyciągi z kory i korzeni berberysów - mają one składniki antybakteryjnym i działanie antybiotyczne,
- zaburzenia pracy układu pokarmowego - w postaci naparów przy bólach żołądka, nudnościach, uczuciu pełności, a także braku łaknienia, zapaleniu wątroby, kamicy żółciowej,
- uspokojenie - wyciągi z berberysów szczególnie polecane są dla osób żyjących w ciągłym stresie, pobudzonych emocjonalnie, cierpiących na nerwicę i bezsenność,
- intensywne krwawienia - np. z dziąseł. Dzięki obecności witamin C, E i P oraz karotenoidów berberysy działają przeciwobrzękowo i zmniejszają przepuszczalność naczyń krwionośnych,
- poprawę przemiany materii - owoce berberysów pobudzają wydzielanie soków trawiennych, działają moczopędnie, mogą być pomocne podczas leczenia zaparć. Ich spożywanie poleca się osobom z nadwagą podczas kuracji odchudzających,
- problemy skórne jak np. trądzik czy przebarwienia po wypryskach. Dzięki wysokiej zawartości witaminy C, flawonów i flawonoidów kosmetyki na bazie berberysów działają bakteriobójczo i rozjaśniająco. Wykorzystuje się je też do produkcji preparatów chroniących skórę przed promieniowaniem słonecznym.
Owoce berberysów - przeciwskazania
Produktów na bazie berberysów nie powinny stosować kobiety w ciąży i małe dzieci (ryzyko wystąpienia nudności oraz biegunek). Berberysu ponadto nie można spożywać przez dłuższy czas. Zawarta w owocach berberyna dostarczana regularnie i w dużych ilościach odkłada się w sercu, wątrobie i trzustce.
Berberys a barberyna
Berberyna - często widniejąca w składach tabletek czy kapsułek, to alkaloid pozyskiwany z owoców berberysów i wykorzystywany do produkcji suplementów diety.
Czy owoce berberysów są jadalne?
Owoce berberysów są jadalne - co więcej, można spożywać je w postaci surowej. Ponadto na rynku dostępne są też suszone jagódki, napary, nalewki oraz różnego rodzaju przetwory na ich bazie. Dużą popularnością cieszą się też herbatki z dodatkiem owoców berberysa.
Berberys w ogrodzie - pielęgnacja
Aby berberysy prawidłowo się rozwijały i obficie owocowały, należy zapewnić im kilka podstawowych wymagań:
- stanowisko dla berberysów - słoneczne lub ewentualnie półcieniste, osłonięte od wiatru,
- podłoże dla berberysów - przepuszczalne i umiarkowanie wilgotne,
- sadzenie berberysów - na końcu jesieni sadzimy krzewy zrzucające liście, a formy wiecznie zielone wiosną. Można wykorzystywać je jako żywopłoty lub uprawiać swobodnie. Aby obficie owocowały dobrze sadzić je w grupie i zapewnić dostęp słońca - poleca się w towarzystwie iglaków oraz innych krzewów o kontrastowym zabarwieniu liści,
- pielęgnacja berberysów - odmiany wiecznie zielone nawadniać obficie i przycinać zaraz po kwitnieniu, a formy zrzucające liście dopiero późną zimą (cięcie odmładzające na wysokość 30-50 cm).