Praca na zlecenie: wynagrodzenie, urlopy, ZUS
Praca na zlecenie liczy się do stażu i ma wpływ na wysokość przyszłej emerytury.
Już milion osób pracuje na zlecenie. Dla jednych jest to dodatkowy zarobek, dla innych – jedyne źródło dochodu. Ale taka praca liczy się do stażu! Sprawdź, co ci się według prawa należy i na jakie zapisy w umowie zlecenia zwrócić uwagę.
Składki do ZUS-u: jakie i kiedy muszą być odprowadzane
Osoby na etacie
Jeśli masz zlecenie u swojego pracodawcy, musi on odprowadzać od twojej umowy wszystkie składki, te same co z umowy o pracę. Ale jeśli w jednej firmie masz etat, a w innej zlecenie, to ta druga firma musi odprowadzać od twojego zlecenia tylko składkę zdrowotną. Pozostałe są dobrowolne.
Bez z etatu
Gdy masz jedno zlecenie, obowiązkowe są składki: emerytalna, rentowa, zdrowotna (wypadkowa, gdy wykonujesz zlecenie w firmie). Chorobowa jest dobrowolna. Jeżeli masz kilka zleceń, składki emerytalno-rentowe odprowadzane są tylko z jednej umowy. Składka zdrowotna – od każdego zlecenia.
Emeryci i renciści
Obowiązkowe dla nich są składki: emerytalna, rentowa oraz zdrowotna. Wypadkowa obowiązuje wówczas, gdy wykonuje się zlecenie w siedzibie firmy. Składka chorobowa jest dobrowolna.
Uczniowie, studenci
Od umowy zlecenia studenta lub ucznia, który nie ukończył 26 lat, nie obowiązują żadne składki.
Urlopy wypoczynkowe na zleceniu: kiedy mogą przysługiwać?
Zasadniczo na zleceniu nie przysługuje urlop wypoczynkowy, bo nie podlega ono kodeksowi pracy, lecz kodeksowi cywilnemu. Ale można w umowie zapisać prawo do tego urlopu, jeżeli zleceniodawca się zgodzi i jest to zapisane w umowie. Przepisy zezwalają na takie zapisy w umowach.
Na zleceniu może przysługiwać zasiłek macierzyński nawet przez 52 tygodnie! Młoda mama ma prawo do tego zasiłku z ZUS-u, o ile do dnia porodu była opłacana od jej umowy zlecenia składka chorobowa.
Wynagrodzenie: na jakich zasadach może być ustalone i wypłacane
Na zleceniu nie obowiązuje minimalne wynagrodzenia (jak na etacie, obecnie 1680 zł brutto). Obie strony mogą się dowolnie umówić co do wysokości zarobków. Ale kwota powinna być podana w umowie.
Dowolnie może być też ustalona zasada wypłaty wynagrodzenia. Można np. otrzymać pieniądze po wykonaniu całego zlecenia lub miesięcznie (zaś w umowie o pracę termin wypłaty ustala pracodawca, ale nie mo że być późniejszy niż 10. dzień następnego miesiąca).
Uwaga! Jeśli firma nie zapłaciła za zlecenie, składa się pozew do sądu cywilnego (nie do sądu pracy). Obowiązuje opłata sądowa: 5 proc. żądanej kwoty.
Miejsce i czas: gdzie i kiedy wykonać pracę
Na zleceniu nie musisz być w ciągłej dyspozycji firmy (jak osoby na etacie). Zlecenie można wykonywać w domu. Można je nawet powierzyć osobie trzeciej, gdy np. zachorujemy. Jeśli pracujesz na zlecenie w siedzibie firmy, to w umowie musi być określone, w jakie dni pracujesz i o jakich porach.
Wkrótce nowe przepisy
Wkrótce mają się zmienić przepisy dotyczące pracy na zlecenie, zgodnie z przyjętym przez rząd projektem zmian ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Oto najważniejsze zmiany w tym projekcie.
Po pierwsze: osoby pracujące na umowie zlecenia będą miały odprowadzane składki na ZUS od kwoty nie niższej niż minimalne wynagrodzenie (obecnie wielu pracodawców podaje zaniżone wynagrodzenia, by płacić niższe składki).
Po drugie: osoby zatrudnione na zlecenie uzyskają prawo do zasiłku dla bezrobotnych po utracie tej pracy.
Marcin Nagórek - radca prawny
