Szczwół plamisty: Dlaczego może być niebezpieczny?
Szczwół plamisty z wyglądu jest niepozorną rośliną, często spotykaną na łąkach podczas spacerów. Zalicza się ją do tzw. roślin ruderalnych, czyli takich, które rosną również na obszarach zmienionych przez człowieka. Okazuje się, że szczwół plamisty może bardzo zaszkodzić: zawiera w sobie wiele czynnych substancji niebezpiecznych dla organizmu. Zatem jak obchodzić się z tą rośliną? Jak poznać zatrucie przez szczwół plamisty?
Szczwół plamisty: Co trzeba o nim wiedzieć?
Szczwół plamisty, zwany również pietrasznikiem plamistym, psią pietruszką lub świńską wszą, jest rośliną z rodziny selerowatych, którą można spotkać w wielu miejscach na całym świecie. W Polsce najczęściej jest obecna na łąkach, ale także porasta wzdłuż dróg, hałd, na nieużytkach i innych miejscach zmienionych przez człowieka. Szczwół plamisty zaliczany jest do bylin - w pierwszym roku powstaje bujna rozeta liści o kształcie przypominającym pietruszkę lub chrzan, a następnie w kolejnym tworzy się łodyga mogąca osiągnąć prawie dwa metry wysokości. Szczwół plamisty wytwarza drobne kwiaty zebrane w baldachy, które mogą mieć kilkanaście centymetrów średnicy oraz korzeń trochę podobny do pietruszki.
Co zawiera szczwół plamisty?
Szczwół plamisty zaliczany jest - obok szaleju jadowitego i barszczu Sosnowskiego - do jednych z najbardziej trujących roślin obecnych w naszym środowisku. To zasługa wielu czynnych substancji czynnych, takich jak koniina, cykutyna, kwas masłowy i mrówkowy oraz olejki eteryczne. Trzeba wiedzieć, że wszystkie części szczwołu plamistego zawierają toksyczne substancje, choć uznaje się, że suszona roślina jest mniej trująca, ale zdrowa i zielona wykazuje mocniejsze działanie w czasie deszczowej i chłodnej pogody. Trzeba mieć na uwadze, że samo dotknięcie rośliny nie jest niebezpieczne, ale już polizanie soków, a także przypadkowe spożycie którejkolwiek części szczwołu plamistego może być bardzo groźne i zagrażać życiu.
Jak objawia się zatrucie?
Wśród wszystkich substancji czynnych, które zawiera szczwół plamisty, najbardziej niebezpieczna jest koniina. Początkowo działa pobudzająco na organizm: podnosi ciśnienie tętnicze oraz przyspiesza akcję serca. Z czasem dochodzi do porażenia innych układów w organizmie. Jak objawia się zatrucie szczwołem plamistym? Następuje silne pieczenie w ustach, któremu towarzyszą trudności w przełykaniu i oddychaniu. Do tego dochodzi powolny paraliż kończyn: z początku zaczynają drętwieć, co później przechodzi w niemożność poruszania. Szczwół plamisty powoduje także osłabienie organizmu. Można także zauważyć rozszerzenie się źrenic i obfity ślinotok. Zatruciu może również towarzyszyć biegunka, dezorientacja i brak reakcji na bodźce dochodzące z zewnątrz. Należy pamiętać, że stanu tego nie wolno bagatelizować, bo szczwół plamisty może doprowadzić do śmierci!
Jak postępować w przypadku zatrucia?
Jeśli mamy choć cień podejrzeń, że doszło do zatrucia szczwołem plamistym, należy działać zdecydowanie. Przede wszystkim należy sprowokować wymioty i pilnie udać się do lekarza. Warto pamiętać o konsekwencjach zbagatelizowania objawów, które mogą zakończyć się nawet śmiercią. Nawet, gdy po zatruciu szczwołem plamistym nadejdzie szybka pomoc medyczna, to przez kilka dni osoby mogą odczuwać przewlekłe zmęczenie, osłabienie, a także częściowy paraliż kończyn.
