Szkodniki malin: Które są najgroźniejsze i jak je zwalczyć?

Polska to czołowy producent malin w Unii Europejskiej. W kraju nad Wisłą uwielbiamy te letnie owoce i nic dziwnego, ponieważ są one wyjątkowo smaczne i zawierają mnóstwo cennych witamin, m.in. witaminę C, E, K i PP, kwasy organiczne, pektyny, anycyjany i błonnik. Niestety uprawa malin nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać, gdyż roślinom zagrażają liczne choroby i szkodniki malin.

W atlasie szkodników malin, insektów atakujących owoce jest na pęczki, jednak my wybraliśmy i opisaliśmy dla was te, które stwarzają największe zagrożenie w letnim ogrodzie. Wyjaśniamy, jak wyglądają i co robią z roślinami, dołączając zdjęcia szkodników malin tak, aby każdy mógł łatwo je rozpoznać.

Oczywiście podpowiadamy również, jak się ich pozbyć. Które opryski szkodników malin są najbardziej skuteczne? Tego dowiecie się z naszego artykułu!

Mszyce na malinach pojawiają się już wiosną. Całymi koloniami żerują na liściach, kwiatach i pędach bocznych malin. Te niewielkie owady wielkości od 2 do 4 mm charakteryzują się żółtym lub zielonkawym zabarwieniem i dwoma parami skrzydeł. Larwy są jednak bezskrzydłe. Ważną cechą wyglądu mszyc, która je wyróżnia, są dwa wyrostki na końcu odwłoka tzw. syfony.

Mszyce to szkodniki malin, które wysysają soki z roślin, powodując utratę ich kondycji i zawijanie się liści. Obniża to jakość plonu i znacznie ogranicza ilość owoców na plantacjach. 

Mszyce na malinie przenoszą groźne choroby wirusowe od połowy czerwca do końca jesieni. Insekty, którym sprzyjają wysokie temperatury, wydzielają lekką spadź, na której rozwijają się grzyby sadzakowe, ograniczające proces fotosyntezy.

Skuteczne w walce z mszycami okazuje się systematyczne wycinanie i usuwanie pędów z koloniami owadów. Najlepiej jednak zapobiegać mszycom, zanim się pojawią, wykonując opryski środkami ochrony roślin jeszcze przed ich kwitnieniem. W razie potrzeby zabieg ten należy powtórzyć podczas kwitnienia, przestrzegając przy tym okresów prewencji i karencji.

Najpopularniejsze gąsienice zjadające liście malin to zwójki, a konkretnie: zwójka porzeczkóweczka, zwójka bukóweczka, zwójka różóweczka i zwójka rdzaweczka. Wiosną chętnie przebywają one w pobliżu liści i pąków kwiatowych malin, a później żerują w zwiniętych na kształt rurki liściach (stąd ich nazwa — zwójki).

Zwójki to szkodniki malin wytwarzające przędzę zlepiającą liście, w wyniku czego powstają luźne rozety. Obskrobują delikatnie liście, przez co tworzą się w nich charakterystyczne dziurki. Negatywnie wpływa to na procesy zachodzące w liściach malin, takie jak. fotosynteza czy transpiracja rośliny, która jest osłabiona i wydaje słabsze plony.

Zwójki to gąsienice zjadające liście malin, które stopniowo przeistaczają się w piękne motyle o brązowo-popielatych skrzydłach, z których pierwsza para jest ciemniejsza, a druga jaśniejsza i bardziej jednolita.

Wśród licznych gatunków zwójek ciekawym wyglądem wyróżnia się zwłaszcza zwójka rdzaweczka, która w stadium gąsienicy przyjmuje zielonkawy kolor. Jej głowa jest ciemniejsza, a pokryte poprzecznymi smugami skrzydła przybierają rdzawe kolory.

Zwalczanie szkodników malin przy pomocy środków ochrony roślin powinno najlepiej rozpocząć jeszcze w momencie wylęgania się gąsienic. Aby skutecznie z nimi walczyć, warto rozwiesić w ogrodzie pułapki feromonowe, które ułatwią monitoring nalotu motyli zwojkówek, dobór odpowiedniego środka i terminu zabiegu.

Do substancji chemicznych do oprysków szkodników malin, które dobrze radzą sobie w walce ze zwojówkami, należy zaliczyć acetamipryd, delkamitynę, indoksakarb, deltametrynę, spinosad, benzoesan emamektyny, i chlorantraniliprol.

Warto również wiedzieć, że owady mają swojego naturalnego wroga, który ogranicza ich populację. Są nim pasożytnicze błonkówki. 

Przędziorki na malinach występują powszechnie. Podobnie jak na około 180 innych gatunkach roślin użytkowych. To, że zaatakowały nasze plony, możemy rozpoznać po niewielkich żółtych plamach na liściach, które stopniowo się powiększają. Same liście brązowieją i zasychają, ich brzegi stopniowo zwijają się do góry, a na dole często występują pajęczyny, które również są dziełem przędziorka.

Przędziorki to szkodniki malin, które charakteryzują się owalnym kształtem, żółtawym lub karminowym zabarwieniem. Odmiany letnie są jaśniejsze i posiadają dwie ciemniejsze plamki po bokach. Larwy natomiast przybierają zielono-żółte zabarwienie. Mają od ok. 0,5 cm do ok. 0,13 cm długości. Samice najczęściej są nieco większe od samców.Przędziorki odżywiają się sokami, które pobierają z liści roślin, na których składają również jaja. Upały sprzyjają namnażaniu się szkodnika. Zwłaszcza jeśli nie zostaną przeprowadzone okresowe lustracje w czasie wegetacji roślin.

Oprócz zabiegów chemicznych, które powinny być ostatecznym krokiem w celu ograniczenia populacji szkodnika malin, zaleca się sadzenie roślin kwalifikowanych wolnych od przędziorka oraz introdukcję roztoczy drapieżnych z rodziny dobroczynkowatych, które redukują populację przędziorka chmielowca.W celu zwalczania przędziorka chmielowca do oprysków szkodników malin zaleca się stosowanie środków z abamektyną. Jest to substancja czynna pochodzenia naturalnego, którą otrzymuje się w wyniku fermentacji promieniowca glebowego Streptomyces avermitilis.

Środek ochrony roślin wnika do niej w ciągu kilku godzin, dzięki czemu nie zagraża ekosystemowi w ogrodzie. Najlepiej stosować go wieczorem, aby nie zaszkodzić pszczołom, maksymalnie dwa razy w sezonie.

Pryszczarek namalinek łodygowy to szkodnik malin, który może spowodować ogromne spustoszenie na plantacji, żerując tam od maja do października. Dorosłe osobniki, które trochę przypominają komara, wyróżniają się pomarańczobrunatnym zabarwieniem. Larwy, które często występują pod korą malin, są natomiast różowawopomarańczowe.

Objawami żerowania pryszczarków są osłabione, więdnące pędy malin oraz popękana kora. Szkodnik malin powoduje występowanie patogenicznych grzybów, które doprowadzają również do występowania szarej pleśni. 

Aby zwalczać szkodniki malin przed kwitnieniem, w tym przypadku stosuje się owadobójcze środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania szkodników ssących i gryzących (zawierające m.in. acetamipryd lub tiachlopryd).

Warto pamiętać, że opryski szkodników malin przyniosą najlepsze efekty, jeśli termin ich wykonywania pokryje się z okresem wylotu muchówek. Najlepiej zastosować go więc, gdy młode pędy malin osiągną 20-30 cm wysokości.

Na pędach dwuletnich również pojawiają się szkodniki malin. W tym przypadku są to głównie kwieciak malinowiec i kistnik malinowiec. Wyjaśniamy, czym charakteryzują się oba gatunki, jak je rozpoznać i zwalczać.

• Kwieciak malinowiec

Jest to chrząszcz o czarnym zabarwieniu, którego samice składają jaja do pąków kwiatowych. Z nich później wykluwają się larwy żerujące wewnątrz pąków, ograniczając tym samym owocowanie. Młode kwieciaki malinowe wygryzają dziurki w listkach malin.

• Kistnik malinowiec  

Jest niewielkim brązowawym chrząszczem, który zjada liście, pręciki i dno kwiatowe malin, przez co plon owoców jest znacznie mniejszy. Larwy, żerując w owocach, powodują natomiast robaczywienie malin.

Zwalczanie szkodników malin takich jak: kwieciak malinowiec czy kistnik malinowiec odbywa się za sprawą opryskiwania środkami ochrony roślin, które należy wykonywać w okresie masowego pojawienia chrząszczy. Najlepiej robić to na dwa tygodnie przed początkiem kwitnienia malin za pomocą preparatów do zwalczania szkodników ssacych i gryzacych, tych samych co do m.in. mszyc i gąsienic.

Czytaj również: 

Czego nie lubią ślimaki w ogrodzie i jak się ich pozbyć? Oto domowe sposoby 

Maliny, inne owoce i żywność wspomagające płodność. Działają bardzo korzystnie

Najczęstsze choroby malin. Tak im zapobiegniesz i sprawisz, że plony będą obfite 

Zobacz także: