Jednym z efektów wystawiania skóry na słońce jest jej przedwczesne starzenie się, nazwane fotostarzeniem. Dla naszej skóry najlepsze byłoby całkowite unikanie promieniowania słonecznego, i to nie tylko wiosną czy latem.
Objawami słonecznego starzenia się skóry są zmarszczki, poszerzone naczynia krwionośne, obszary ścienienia skóry o nieregularnym kształcie, brunatne plamy, bruzdy.
Fotostarzenie od starzenia się fozjologicznego odróżnia nasilenie wyżej wymienionych zmian. W fotostarzeniu zmiany pojawiają się o wiele wcześniej (nawet o kilkadziesiąt lat!) i są bardziej nasilone. Osoby bez żadnych fotouszkodzeń skóry należą do rzadkości. Bardzo często już u osób przed 30. rokiem życia widać sygnały fotostarzenia.
Promieniowanie UV
Odsłonięta skóra podlega działaniu pełnego zakresu promieniowania słonecznego docierającego do powierzchni ziemi. Zmiany skórne zależą przede wszystkim od promieniowania ultrafioletowego UV, będącego jedną ze składowych widma światła słonecznego. Promieniowanie UV dzielimy na dwa podstawowe zakresy: krótszy zakres to tzw. promieniowanie rumieniotwórcze - UVB, dłuższy zakres to promieniowanie UVA, przed którym - w odróżnieniu od promieniowanie UVB - nie chroni nawet szkło. Promieniowanie UVB odpowiada za rumień, czyli oparzenia słoneczne oraz wywołuje tzw. opaleniznę trwałą, a w późniejszym okresie - nowotwory skóry. Promieniowanie UVA jest odpowiedzialne za odczyny fototoksyczne i fotoalergiczne oraz za przyspieszone starzenie się skóry. W mniejszym stopniu powoduje również zbrązowienie skóry. Nie jest także pozbawione działania zwiększającego ryzyko zachorowania na raka skóry.
Kosmetyki chroniące przed słońcem
Podstawową metodą profilaktyki przeciwsłonecznej jest obecnie stosowanie kosmetyków zawierających filtry przeciwsłoneczne. We współczesnych kosmetykach możemy spotkać dwie grupy takich filtrów: związki chemiczne pochłaniające energię niesioną przez promieniowanie słoneczne oraz związki fizyczne nie przepuszczające promieniowania ultrafioletowego. W kosmetykach nowej generacji stosowane są jednocześnie obie grupy filtrów, co zwiększa skuteczność ochrony skóry przed promieniowaniem ultrafioletowym emitowanym przez słońce. Powinno się stosować wyłącznie preparaty, które chronią równocześnie przed dwoma rodzajami promieniowania - UVA i UVB. Zastosowanie kosmetyku, który nie zapewnia ochrony przed całym widmem promieniowania UV, może okazać się niebezpieczne przede wszystkim ze względu na odległe skutki działania promieniowania UV.
Ochrona przez cały rok
O ochronie skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego trzeba pamiętać w ciągu całego roku. Obecnie uważa się bowiem, że za niekorzystne odległe efekty, takie jak fotostarzenie i nowotwory złośliwe, odpowiadają przede wszystkim niewielkie, kumulujące się z dnia na dzień dawki promieniowania UVA pochłaniane przez głębsze warstwy skóry. Ekspozycja na te niewielkie dawki przewyższa ilość promieniowania UV absorbowanego przez skórę odsłoniętych partii ciała podczas letniego urlopu. Odsłoniętą skórę należy więc chronić przed promieniowaniem UV, stosując przez cały rok kremy nawilżające wzbogacone o związki promieniochronne. Ochrona skóry przed promieniowaniem UV to najważniejszy element jej pielęgnacji.
Przy redagowaniu tego tekstu wykorzystano opinie lek.med. Sebastiana Kuczyńskiego, konsultanta NIVEA.
