8 ziół, które warto mieć domowym ogródku
Zioła to najprawdziwsze dary natury. Znają i stosują je zarówno kucharze, jak i lekarze, specjaliści od wyrobu perfum, panie z kwiaciarni… lista pewni jest o wiele dłuższa i warto, żebyś umieścił na niej siebie. Wiele ziół może być wykorzystywana w całości – od korzenia, przez liście, kwiaty, po owoce i nasiona. Tak naprawdę zioła to małe paczuszki smaku, które podsuwa nam natura. Pewnie nie raz słyszałeś i stosowałeś najpopularniejsze – bazylię, kolendrę, natkę pietruszki, miętę, tymianek. Dodatkowo mają też właściwości lecznicze – pomagają podczas chorób, łagodzą objawy podrażnień etc. Oczywiście większość z nich możesz kupić w sklepie, ale nic nie zastąpi świeżych ziół, z których leczniczych właściwości możesz skorzystać, kiedy chcesz. Brzmi jak zawracanie głowy? Zdziwiłbyś się jak proste jest wyhodowanie i pielęgnowanie własnych ziół. Polecamy osiem, które najlepiej sprawdzają się w przydomowych ogródkach i balkonowych doniczkach.
Bazylia jest niezmiernie popularna. Znana jest też pod nazwą zioło miłości. Ma słodkawo – ostry smak z nutą cytryny. Istnieje wiele odmian bazyli, które dobrze się sprawdzą w przydomowym ogródku – np. bazylia pospolita, bazylia Genovese, bazylia Cytrynowa i Tajska. Różnią się pomiędzy sobą smakiem, wyglądem i zastosowaniem. Bazylia Genovese, ma jasnozielone okrągłe liście, cytrynowa ma obłe liście i purpurowe pędy kwiatowe, a tajska szczyci się wąskimi jasnozielonymi liśćmi. Bazylia Genovese ma słodki smak, a cytrynowa - cytrynowy (stąd jej nazwa). Smak bazylii tajskiej przypomina lukrecję. Bazylia Genovese jest najpopularniejsza w kuchni włoskiej, szczególnie w pesto. Cytrynowa najczęściej trafia do sałatek i olejów smakowych. Natomiast tajska jest chętnie używana w kuchni orientalnej i pojawia się w ostrych azjatyckich potrawach. Bez względu na to, którą bazylię wybierzesz, aby wyrosła, potrzebuje co najmniej ośmiu godzin światła słonecznego. Najlepiej czuje się w przepuszczalnej glebie i wymaga częstego podlewania.
Kolendra to wyjątkowa roślina. Można ją wykorzystać w całości. Jej nasiona nadają potrawom wspaniały smak. To roślina bardzo popularna w Meksyku dodawana do fajita, salsy i tortilli. Jest też bardzo powszechna w Azji, Europie i basenie morza Śródziemnego. Jest fantastycznym dodatkiem do warzyw z patelni, zup, sałatek, marynat do mięs. Kolendra lubi wschodnie strony domu, wilgoć i przepuszczalną glebę.
Wszystkim znany koperek – delikatna roślina o delikatnym smaku. Ma jadalne cienkie listki. Można go dodać praktycznie do każdego typu potrawy. Wspaniale komponuje się z zapiekankami, sosami, rybami, ziemniakami, wszelkimi sałatkami. Może być nawet wykorzystany jako ozdoba do deseru. Najlepiej dodać go do potrawy pod koniec gotowania, by nie utracił swego smaku po wpływem temperatury. Koperek można hodować niemal w każdych warunkach. Rośnie na każdej glebie, ale najlepiej czuje się w dobrze nasłonecznionym, lekko wilgotnym miejscu.
Mięta jest niezmiernie wytrzymałym ziołem. Wszyscy znacie jej smak – choćby z gumy do życia, pasty do zębów, czy aromatycznej herbatki. Występuje w wielu odmianach. Najbardziej powszechna jest mięta pieprzowa. Oprócz niej spotkać można miętę zieloną o nieco łagodniejszym aromacie, miętę pomarańczową i jabłkową. Liście mięty mogą służyć jako ozdoba do potraw. Można z niej przygotować rozgrzewający i kojący dolegliwości żołądkowe napar. W kuchni greckiej i śródziemnomorskiej jest używana jako dodatek do jagnięciny i innych mięs, ryżu, potraw curry i dodatek do jogurtu. Mięta jest bardzo ekspansywną rośliną i nie wymaga szczególnej troski. Jak ją posadzisz, na pewno sobie poradzi, chociaż najbardziej lubi miejsca częściowo zacienione i lekko kwaśną ziemię. Jeśli ziołowy ogródek planujesz zorganizować na balkonie, miętę posadź w oddzielnej doniczce.
Oregano ma łagodny smak i, jak większość opisanych tu ziół – występuje w kilku odmianach. Najbardziej powszechne jest oregano greckie i pospolite. Greckie ma wyrazisty smak, natomiast pospolite jest nieco bardziej słodkawe i ma mniej goryczy. To zioło jest chętnie stosowane w kuchni śródziemnomorskiej. Szczególnie we Włoszech jako przyprawa do pizzy i sosów dodawanych do makaronów. Dobrze łączy się z masłem, olejami i dressingami do sałatek, poprawia smak jajecznych zapiekanek, quiche i omletów. Dobrze smakuje w pikantnych zupach i gulaszach. Aby zachowało smak, dobrze dodać je pod koniec gotowania. To roślina światłolubna, wymaga przepuszczalnej piaszczystej ziemi i częstego przycinania, co sprzyja wzrostowi nowych liści.
Natka pietruszki to kolejne zioło o łagodnym smaku. Najpopularniejsze są dwie odmiany – pietruszka zwyczajna o płaskich liściach i pietruszka kędzierzawa, której liście są mocno pofałdowane i bardziej szorstkie. Pietruszka to nie tylko ozdoba potraw, ale wyśmienita przyprawa do mięs, ryb i owoców morza, zup i sałatek. Wspaniale komponuje się z małżami, makaronami, sosami. Wchodzi też w skład pesto. Często jest dodawana do olejów i masła zapiekanek, ziemniaków puree i dań z ryżu. Ta roślina lubi słońce, wilgoć i żyzną glebę.
Rozmaryn to zioło o lekko gorzkawym smaku. Jego liście przypominają trochę gałązkę świerku. Ta aromatyczna roślina podnosi walory smakowe mięs i gulaszu. W związku ze swoim silnym aromatem, należy stosować ją z umiarem, bo może przyćmić smak innych przypraw. Jedna łodyżka rozmarynu zwykle wystarcza na doprawienie 2kg pieczeni. Dobrze ją też dodać do zapiekanek i omletów, a także chleba domowej roboty, masła, warzyw i pieczonych ziemniaków. Roślina ta wymaga pełnego nasłonecznienia, alkalicznej gleby. W dobrych warunkach może wyrosnąć nawet do wysokości 180cm.
Tymianek to wolno rosnące zioło posiadające mocny aromat i ziemisty posmak. W ogrodzie czy doniczce tworzy niewysokie gęste kępy. Podobnie jak mięta, potrafi wyprzeć inne rośliny, więc najlepiej sadzić go w osobno. Tymianek jest byliną – jedna roślina może przetrwać trzy – cztery lata. Jest chętnie stosowany do chleba i aromatycznych ciasteczek, potraw zawierających rośliny strączkowe, zapiekanek, sosów mięsnych, marynat, zup i panierek. Często stosuje się go wraz z rozmarynem. Nadaje potrawom bogaty, ziemisty smak. Tymianek również lubi słoneczne miejsca i przepuszczalną glebę. Można go zbierać od połowy czerwca do połowy lipca.
