Alergia i astma - jaki jest między nimi związek?
Termin alergia jest ogólną nazwą używaną dla wielu różnych zaburzeń związanych z nadwrażliwością (oznacz to nadwrażliwość na jedną lub kilka substancji, na które zazwyczaj ludzie nie reagują). Z kolei astma jest konkretną chorobą płuc. Mimo, że alergia i astma są dwoma odrębnymi tematami i posiadają odmienne definicje to mają ze sobą wiele wspólnego, ponieważ bardzo często ze sobą koegzystują. Zrozumienie w pełni jednego z tych zaburzeń skłania nas do wgłębienia się również w drugie. Pomyśl o nich jak o dwóch osobnych alejach, które łączy ogromne skrzyżowanie, jak Broadway i 42 Ulica lub Hollywood i Vine. Aby być świadomym i zaangażowanym pacjentem bardzo często musisz podążać tymi dwoma ścieżkami.
Cieszenie się w pełni zdrowym i satysfakcjonującym życiem z alergiami i/lub astmą wymaga przeprowadzeniu wielu ogólnych badań, leczenia oraz środków zapobiegawczych. Objawy dwóch wydawałoby się odrębnych dolegliwości takich jak alergiczny nieżyt nosa (katar sienny), większość przypadków astmy, atopowe zapalenie skóry (egzema) oraz innych stanów alergicznych są rezultatem podobnych odpowiedzi układu immunologicznego na nieszkodliwe, w normalnych warunkach substancje, czyli alergeny.
Słowo alergia jest starożytnym greckim terminem oznaczającym anormalną reakcję bądź nadmierną reakcję. Błędne jest powszechne przekonanie, że słaby układ odpornościowy powoduje powstanie alergii bądź astmy. Jest to raczej spowodowane długotrwałą obroną organizmu, która powoduje nadwrażliwość systemu immunologicznego na pewne substancje. Dlatego właśnie lekarze bardzo często używają określenia nadwrażliwość jako zamiennik słowa alergia. Oto kilka reguł, które trzeba pamiętać w walce z astmą lub alergiami.
Alergia to nie tylko katar sienny, który atakuje twój nos, zatoki, oczy i gardło (typowe objawy alergicznego nieżytu nosa). Długotrwały kontakt z alergenami może mieć również negatywny wpływ na inne organy, takie jak płuca, skórę czy przewód pokarmowy. Dolegliwości te nie są zaraźliwe. Nie można zarazić się od kogoś astmą lub alergią. Jednak można odziedziczyć pewne predyspozycje do nadwrażliwości, która może objawiać się jako alergia i/bądź astma.
Alergie i astma nie są jak moda czy rozmiar buta z którego wyrośniesz. Rozległe badania przeprowadzane przez okres 15 lat pokazują, że odczuwane dolegliwości mogą mieć różny charakter oraz nasilenie w różnych etapach życia, jednak mimo wszystko są one dolegliwościami przewlekłymi.
Tym co aktywuje alergię oraz astmę są alergeny, takie jak pyłki, sierść zwierząt, roztocza, zarodniki pleśni, różnego rodzaju alergeny kontaktowe oraz niektóre produkty spożywcze, leki czy jad owadów. Reakcje astmatyczne mogą być również spowodowane substancjami drażniącymi takimi jak tytoń, dym, domowe środki czystości, produkty w aerozolu, chemikalia, opary, gazy, farby oraz zewnętrzne i wewnętrzne zanieczyszczenia powietrza.
Innymi niealergicznymi wyzwalaczami astmy są inne przypadłości takie jak katar, zapalenie zatok, choroba refluksowa przełyku, infekcje wirusowe (przeziębienia, grypa), a także bodźce fizyczne jak ćwiczenia, różnice w temperaturze powietrza i wilgotności oraz nadwrażliwość na dodatki do produktów spożywczych na przykład siarczyny, leki takie jak beta-blokery (Inderal, Lopressor, Corgard, Timoptic) oraz aspiryna i inne niesterydowe leki przeciwzapalen bez recepty takie jak ibuprofen (Advil, Motrin), ketoprofen (Actron, Orudis), naproksen (Aleve), inhibitory COX-2 w tym celekoksyb (Celebrex) i rofekoksyb (Vioxx).
Alergie i astma nie są wzajemnie wykluczającymi się dolegliwościami. Posiadanie jednego rodzaju nadwrażliwości nie wyklucza pojawienia się innej. Możesz być nadwrażliwy na kilka różnych alergenów lub substancji drażniących. Wielu naukowców uważa alergie za kontynuację choroby, która może objawiać się w różny sposób zależnie od stopnia i pochodzenia twoich wrażliwości, a także twojej ekspozycji na wywołujące ją czynniki.
Katar, cieknący lub zatkany nos, świszczący oddech, kaszel, swędzenie, krosty czy opuchlizny nie zawsze są objawami reakcji alergicznej. Dlatego zawsze pierwszym krokiem do efektywnego leczenia przyczyny występowania takich objawów jest odpowiednia diagnoza.
Większość osób cierpiących na astmę posiada również alergie, w szczególności alergiczny nieżyt nosa, jednak niektóre objawy astmy mogą pojawiać się bez aktywacji alergenami.
W przypadku astmy pojawiającej się u dorosłych powyżej 40 roku życia, która jest rzadsza niż ta pojawiająca się w okresie dziecięcym, atopia (genetyczna tendencja do nadwrażliwości alergicznych) nie odgrywa ważnej roli. Natomiast zapalenie zatok, choroba refluksowa przełyku, polipy nosa, nadwrażliwość na aspirynę oraz inne niesteroidowe leki przeciwzapalne mogą uaktywnić tą dolegliwość.
