Alergie. Skuteczne metody leczenia
Ta choroba może dawać o sobie znać na wiele sposobów. Uczulić można się na rozmaite rzeczy, w każdym wieku. Na szczęście są już leki nowej generacji, które skutecznie łagodzą objawy alergii i powstrzymują jej rozwój.
Alergia wziewna sezonowa
Wiosną cieknie ci z nosa, oczy pieką i swędzą. To typowe objawy alergii na pyłki roślin, którą często mylimy z przeziębieniem.
Uczulać mogą pyłki traw, zbóż, drzew, chwastów w czasie pylenia. Katar sienny czy alergiczne zapalenie spojówek trwa tak długo, jak długo masz kontakt z alergenem. Objawy utrzymują się od kilku do kilkunastu tygodni, następnie znikają i powracają za rok.
Najsilniejsze pylenie jest w słoneczne, suche i wietrzne dni, najmniejsze stężenie pyłków po deszczu. Słuchaj więc komunikatów o natężeniu pylenia roślin. Jeśli jest wysokie, lepiej zostań w domu.
Aby sprawdzić, jakie pyłki wywołują alergię, lekarz zleca testy skórne punktowe. Wykonuje się je w poradni alergologicznej. Tydzień wcześniej trzeba odstawić leki sterydowe (tylko miejscowe), bo mogłyby zafałszować wynik. Najskuteczniejszą metodą leczenia jest immunoterapia, czyli odczulanie. Kuracja polega na przyjęciu serii podskórnych zastrzyków zawierających konkretny alergen, może trwać do 5 lat.
Pyłki roślin mogą uczulać nas od lutego do października: leszczyna dokucza alergikom już w lutym, brzoza pyli najsilniej w kwietniu i maju, trawy i zboża pylą od polowy maja do lipca; bylica dokucza nam do połowy września.
• Jak leczyć Alergię sezonową trzeba leczyć, bo może być przyczyną astmy oskrzelowej. Lekarz rodzinny lub alergolog przepisze leki antyhistaminowe (krople, tabletki).
Zmniejszą one katar, napady kichania, oczy przestaną łzawić i swędzieć. Trzeba je stosować przez cały okres występowania objawów. Mają przedłużony czas działania, więc przyjmuje się je tylko raz na dobę.Są bezpieczne - nie powodują senności, jak leki starszej generacji. Można po nich prowadzić samochód, nie obciążają wątroby.
Łącznie z lekami antyhistaminowymi można brać silniejsze leki sterydowe. Działają przeciwzapalnie. Przy katarze alergicznym stosuje się sterydy w postaci aerozoli do nosa. To nowoczesne, bezpieczne leki. Działają miejscowo, na śluzówkę nosa.
Alergia wziewna całoroczna
Gdy wodnisty katar i kaszel dokuczają ci bez względu na porę roku, przyczyny szukaj we własnym mieszkaniu. Takie objawy mogą oznaczać uczulenie na roztocza kurzu domowego. Nie leczona alergia na roztocza może rozwinąć się w astmę oskrzelową - przewlekły stan zapalny dróg oddechowych. Świadczą o niej nagłe ataki kaszlu podczas snu i nad ranem, duszności, świszczący oddech.
Te alergeny wywołują uczulenie bez względu na porę roku: roztocza - to pajęczaki, których odchody uczulają; grzyby pleśniowe - są tam gdzie wilgotno i ciepło; koty i psy - alergeny sa nie tylko w ich sierści; ptaki - uczulaja głównie ich odchody, nie pióra.
Innym wrogiem w domu mogą być zarodniki grzybów pleśniowych częste np. w łazience. Uczulenie może wywoływać też sierść wielu zwierząt domowych.
• Jak leczyć - Alergolog skieruje cię na testy skórne punktowe. Na katar i zapalenie spojówek przepisze leki antyhistaminowe. Przy objawach ze strony układu oddechowego będą potrzebne przeciwzapalne wziewne leki sterydowe. Są bezpieczne, bo nie wpływają na pracę całego organizmu. Można je stosować bez obaw przez wiele miesięcy, a nawet lat. Są niezbędne w przypadku przewlekłej astmy oskrzelowej.
Jeżeli nie wyobrażasz sobie życia bez psa lub kota, zdecyduj się na odczulanie. Potrzebna ci będzie seria zastrzyków. Cała kuracja trwa 3-5 lat.
Alergia kontaktowa
Kupiłaś bransoletkę, ale nie możesz jej nosić, bo założona na rękę powoduje swędzącą wysypkę. To może oznaczać, że jesteś uczulona na metal, z którego ozdoba jest wykonana.
W miejscu kontaktu z alergenem pojawia się silne swędzenie, obrzęk i zaczerwienienie skóry. Z czasem naskórek staje się zgrubiały i łuszczy się. Pod powierzchnią skóry tworzy się tzw. wysięk, czyli pęcherzyki wypełnione płynem. To alergiczny wyprysk kontaktowy. Czasem towarzyszy mu np. katar, kaszel, zapalenie spojówek.
Najczęściej uczulają nas te alergeny: nikiel - znajduje się np. w biżuterii, guzikach; lateks i guma - są w rękawicach gospodarczych; kosmetyki - te z lanoliną i silnie pachnące; chrom - ważny składnik farb i lakierów;
• Jak leczyć - Trzeba unikać kontaktu z alergenem, czyli np. wybierać biżuterię z napisem Nikiel free. Kiedy zmiany są rozległe lekarz przepisze maści i kremy sterydowe. Nie można ich stosować zbyt długo, zawsze trzeba to robić ściśle wg wskazań lekarza.
Zmiany na skórze łagodzą preparaty natłuszczające i nawilżające. Kiedy nie potrafimy sami ustalić alergenu, lekarz zleci wykonanie testów skórnych płatkowych.
Gdy uczulają cię kosmetyki, kupuj hipoalergiczne. Pierz bieliznę w proszkach do prania przeznaczonych dla alergików.
Alergia na jad owadów
Jeśli po ukąszeniu osy lub użądleniu pszczoły pojawił się obrzęk (np. spuchła cała ręka), swędzący bąbel lub wymioty, zgłoś to lekarzowi. To nadwrażliwość na jad owadów. Kolejny kontakt z alergenem może być nawet niebezpieczny dla życia!
Najgroźniejszy jest tzw. wstrząs anafilaktyczny - gwałtowna reakcja systemu odpornościowego na obce białko obecne w jadzie. W najcięższej postaci dochodzi do spadku ciśnienia krwi, zaburzeń rytmu serca, utraty przytomności, zapaści, a nawet śmierci. Wstrząs anafilaktyczny nie zdarza się po pierwszym kontakcie z alergenem, ale po kolejnych.
Ich jad jest niebezpieczny: pszczoły żądlą najczęściej w gorące i parne dni; osy są bardziej agresywne pod koniec lata; szerszeń - ukąsi nawet gdy nie jest aktywny; trzmiel - jego ukąszenie rzadko wywołuje wstrząs.
• Jak leczyć - Gdy po użądleniu zdarzyła ci się jakaś niepokojąca reakcja, wykonaj testy z krwi wykrywające specyficzne dla jadu przeciwciała IgE. Można je przeprowadzić najwcześniej cztery tygodnie po użądleniu. Wynik potwierdzający alergię jest wskazaniem do odczulania.
Serię szczepionek podaje się co 7 - 14 dni tylko w warunkach szpitalnych. Potem co kilka tygodni bierze się dawki podtrzymujące. Leczenie jest długotrwałe. Lekarz przepisze też preparaty antyhistaminowe i sterydowe w tabletkach oraz zastrzyk z adrenaliną, która ratuje życie w takiej sytuacji. Nosimy je przy sobie i w razie objawów zażywamy leki i robimy zastrzyk w udo. Następnie jak najszybciej wzywamy pogotowie.
Alergia pokarmowa
Może uczulać konkretny pokarm lub składnik żywności. Po jego zjedzeniu pojawia się: biegunka, wymioty, ból brzucha, wzdęcia lub zaparcia, a czasem tylko zmiany na skórze - swędząca wysypka, zaczerwienienie, bąble, pokrzywka, grudki lub krostki. U niektórych występują zaraz po spożyciu alergenu, u innych dopiero po kilku dniach.
Sam zapach lub dotknięcie pokarmu może wywołać reakcję alergiczną. Często bywa tak przy uczuleniu na ryby - samo przejście obok sklepu rybnego może spowodować napad kaszlu lub kichanie. Przy uczuleniu na orzechy wystarczy zapach masła orzechowego, by pojawiło się swędzenie oczu lub katar.
Uczulają nas popularne produkty żywnościowe: cytrusy a także soki z nich wyciśnięte; jajka kurze a szczególnie ich białko; orzechy ziemne, laskowe oraz czekolada; mleko przede wszystkim krowie;
Często uczula nie tyle żywność, ale dodatki, które zawiera: np. barwniki, wzmacniacze zapachu i smaku, jak glutaminian sodu. Czasem dolegliwości są nietypowe. Ból głowy, nadmierna potliwość, palpitacje serca - tak może objawiać się alergia na przyprawy stosowane w kuchni azjatyckiej.
Silne alergeny, np. orzeszki ziemne mogą spowodować nawet wstrząs anafilaktyczny.
• Jak leczyć - Wystarczy stosować dietę eliminacyjną, czyli nie jeść tego, co uczula.
Należy ją skonsultować z lekarzem lub dietetykiem, by uniknąć ewentualnych niedoborów witamin i minerałów. Najpierw zrezygnuj z jedzenia wszystkich "podejrzanych" produktów i jedz tylko produkty, które z pewnością nie wywołają reakcji alergicznej.
Następnie stopniowo wprowadzaj do jadłospisu "podejrzane" pokarmy i obserwuj, jak reaguje organizm. Jeżeli po kilku dniach nie masz reakcji uczuleniowej, możesz rozszerzyć dietę o kolejny produkt.
Innym sposobem wykrycia alergenu są testy z krwi na oznaczenie swoistych przeciwciał IgE w surowicy. Przy zagrożeniu wstrząsem anafilaktycznym, należy mieć zawsze przy sobie zastrzyk z adrenaliną.
Zrezygnuj z jedzenia wszystkiego, co zawiera nawet śladowe ilości alergenu lub jego przetworzoną postać. Gdy jesteś uczulona na białko jaja kurzego, musisz unikać też ciasteczek, makaronów, pierogów, zup w proszku itp. Dokładnie czytaj etykiety!
Olga Kamińska
