Amarantus - najlepsze zboże dla całej rodziny
To jedna z najstarszych i najzdrowszych roślin uprawianych przez człowieka. Ma więcej wartości odżywczych niż inne zboża, nie ma natomiast glutenu.
Amarantus (inaczej szarłat) pochodzi z Ameryki Środkowej, ale od ponad 20 lat uprawia się go także w Polsce (mamy nawet własną odmianę Rawa). Można kupić całe ziarno (10 zł/kg), mąkę (12 zł/kg), płatki (9 zł/300 g) lub amarantus ekspandowany (ok. 3 zł/100 g), którego nie trzeba gotować.
Wszystkie produkty mają lekko sezamowy smak.
Największe zalety amarantusa
Jest bogaty w białko, zawiera większość niezbędnych aminokwasów rzadko występujących w roślinach. Zalecany przy diecie bezmięsnej.
Skrobia o bardzo drobnej frakcji i duża zawartość błonnika sprawiają, że ziarno jest lekkostrawne. Zalecane w diecie dzieci, rekonwalescentów i osób starszych, a także cierpiących na hemoroidy i kłopoty z układem trawiennym.
Jest najbogatszym po oleju z wątroby rekina źródłem skwalenu. To związek, który chroni skórę przed szkodliwym wpływem środowiska, oczyszcza organizm z toksyn, wzmacnia odporność, działa antybakteryjnie, a także pomaga regulować poziom cholesterolu we krwi.
Zawiera witaminy C, E i z grupy B oraz wapń, miedź, żelazo, magnez, cynk i selen.
Ma niski indeks glikemiczny dlatego polecany jest przy insulinooporności i cukrzycy (poza ekspandowanym, który szkodzi cukrzykom).
Do czego i jak go używać?
Czystej mąki z amarantusa można używać do wszystkich potraw, w których mąka spełnia funkcję zagęstnika (sosy, zupy).
Nadaje się także do wypieków, placków i naleśników, ale z powodu braku glutenu ciasto jest mało elastyczne i będzie się kruszyć (a naleśniki mogą pękać przy zwijaniu). Można temu zapobiec, stosując dodatek mąki zawierającej gluten (w proporcji 1 część mąki glutenowej na 2 części mąki z amarantusa).
Do ciast drożdżowych używamy 1 część mąki z amarantusa na 2 części mąki glutenowej.
Ziarna amarantusa mogą zastąpić ryż lub kaszę:szklankę ziaren zalewamy 2 szklankami osolonego wrzątku, gotujemy 15 min. Potem odstawiamy pod przykryciem na kolejne 15-20 min (ziarna wchłoną resztę wody i napęcznieją).
W kuchni i w ogrodzie
- Jadalne (i równie wartościowe) są liście amarantusa. Przyrządza się je tak jak szpinak (są podobne w smaku).
- Można go hodować na kiełki. 3 łyżki ziaren (na kiełki) wsypujemy do litrowego słoika, zalewamy letnią wodą (do pełna), przykrywamy gazą i mocujemy gumką. Po dobie wylewamy wodę (nie zdejmujemy gazy), płuczemy letnią wodą (wlewamy do słoika i wylewamy). Odstawiamy do góry dnem i lekko skośnie. Powtarzamy płukanie rano i wieczorem. Kiełkują po 3-4 dniach, tym szybciej, im mają cieplej.
- W ogrodzie można traktować go jak roślinę ozdobną (a jesienią zbierać nasiona, do 10 dag z rośliny). Najbardziej dekoracyjne odmiany to szarłat wyniosły, zwisły i trójbarwny. Wszystkie odmiany są jednoroczne. Można je siać do gruntu, ale wtedy późno kwitną i mogą nie zdążyć zawiązać nasion. Lepiej wysadzać je z rozsady (wysiewamy do doniczek w marcu, sadzimy po 15 maja).
