Artroza - objawy, leczenie
Zwyrodnieniowa choroba stawów (artroza) rozwija się wolno. Jednak choć niegdyś była uznawana za przewlekłą przypadłość ludzi starszych, teraz coraz częściej dotyka nawet 20-, 30-, 40-latków. Może mieć podłoże genetyczne: niektórzy mają słabszą chrząstkę stawową, która szybciej się zużywa. Zwykle jednak zmiany te są skutkiem niewłaściwego stylu życia. Stawom szkodzi chodzenie po twardej nawierzchni. Szybciej się też zużywają, jeśli: długo utrzymujemy je w jednej pozycji, np. siedząc, stojąc lub leżąc, uprawiamy zbyt intensywnie sport (np. biegi długodystansowe przez wiele lat), obciążamy je ciężką pracą. Co powinno nas zaniepokoić?
W kręgosłupie szyjnym – ból i sztywność szyi, osłabienie, drętwienie, sztywność ramion.
W stawach okolicy lędźwiowej – ból, najczęściej przy zmianie pozycji.
W stawie kolanowym – lekki obrzęk, pogarszający ruchomość. Ból, początkowo lekki, z czasem się nasila. Natęża się po wysiłku, dłuższym chodzeniu, częstym zginaniu nogi. Potem ustępuje, ale gdy wraca, to za każdym razem na dłużej.
W stawie biodrowym – sztywność, utrudnione chodzenie. Ból, i to nie tylko w biodrze, ale i w pachwinie, wewnętrznej części uda, pośladkach lub kolanach.
W drobnych stawach rąk – palce są powiększone i guzkowate, mogą boleć, sztywnieć, drętwieć.
Diagnozę stawia się na podstawie zdjęcia RTG oraz USG stawu. Konieczna jest ocena stanu chrząstki stawowej i wykrycie ewentualnych wyrośli kostnych.
Po rozpoznaniu lekarz przepisuje leki przeciwzapalne i przeciwbólowe. Jeśli leczenie przeciwzapalne nie zlikwiduje obrzęku, lekarz może odciągnąć nadmiar płynu maziowego za pomocą strzykawki. Podaje się także leki rozluźniające napięcie mięśniowe. By niepotrzebnie nie obciążać stawu, należy dbać o prawidłową wagę ciała.
Niestety, zwyrodniałego stawu nie da się do końca wyleczyć, ale można spowolnić jego degradację. W rehabilitacji stosuje się terapię manualną, masaż, ćwiczenia, leczenie zimnem.
Ból i sztywność stawów można zmniejszyć za pomocą ciepła, np. ciepłych ręczników, termoforów, okładów. Obrzęk, ból i uczucie drętwienia zmniejszają zimne kompresy i okłady z lodu. Ale o tym, jaka terapia będzie dla nas lepsza: ciepłem czy zimnem, musi zdecydować lekarz.
Jeśli choroba nie jest zaawansowana, lekarz wstrzykuje w staw kwas hialuronowy. Substancja ta nawilża, regeneruje, smaruje i zabezpiecza powierzchnię chrząstki stawowej.
Leczenie operacyjne stosuje się wtedy, gdy powstały osteofity uniemożliwiające poruszanie się stawu oraz gdy staw kolanowy lub biodrowy ma całkiem zniszczoną chrząstkę. Wymaga to zastąpienia go endoprotezą.