Ból nerek: Objawy, przyczyny, jak odróżnić od bólu pleców?
Nerki pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie. Produkują mocz i odgrywają rolę filtra, który pomaga usuwać toksyny oraz zbędne produkty przemiany materii. Gdy niedomagają, mogą prowadzić do groźnych zaburzeń w naszym ciele, jednak pierwsze symptomy ich nieprawidłowej pracy bardzo trudno jest wychwycić. Ból nerek pojawia się zazwyczaj wtedy, gdy już dojdzie do poważnych problemów z tym narządem. Jest to również nieswoista dolegliwość, gdyż występuje w okolicy lędźwiowej, przez co nierzadko nie da się ustalić, czy ma się do czynienia z bólem nerek, czy z bólem pleców z powodu zwyrodnień kręgosłupa. Dlatego ważne jest, by jak najszybciej ustalić przyczynę bólu, gdyż objawy ze strony nerek mogą świadczyć o groźnych chorobach, np. o kolce nerkowej, zapaleniu nerek, torbieli czy wodonerczu. Jak więc rozpoznać ból nerek i ustalić jego źródło? Jak odróżnić ból nerek od bólu pleców? Podpowiadamy.
Choroby nerek mogą latami nie dawać poważnych objawów, a pierwsze symptomy są bardzo subtelne. Ból nerek pojawia się zazwyczaj dopiero wtedy, gdy dojdzie do znaczących zaburzeń ich pracy i późnego stadium choroby. Często mylony jest z bólem pleców z powodu problemów z kręgosłupem. Zlokalizowany może być bowiem w tym samym miejscu – w okolicach odcinka lędźwiowego po obu stronach kręgosłupa. Jak więc odróżnić te dolegliwości?
Ból kręgosłupa zazwyczaj jest tępy i jednostajny, rozpoczyna się łagodnie i stopniowo narasta wraz z postępującym zwyrodnieniem lub deformacją dysku. Pojawia się zazwyczaj w określonych sytuacjach, np. po długim staniu lub siedzeniu, po wysiłku fizycznym czy też długotrwałym przebywaniu w jednej, wymuszonej pozycji. Ból pleców ma charakter przewlekły, utrzymuje się przez dłuższy czas. Zaczyna się na środku i promieniuje pionowo wzdłuż kręgosłupa – ku górze i ku dołowi. Zwykle nie towarzyszą mu inne objawy i nie nasila się przy nacisku. Wyjątkowo w przypadku urazu lub wypadnięcia dysku może być to tak silny ból, że uniemożliwia przyjęcie odpowiedniej postawy i wywołuje takie dolegliwości jak zawroty głowy, wymioty czy omdlenie.
Jak objawia się ból nerek?
W przypadku problemów ze strony nerek ból zazwyczaj pojawia się nagle, jest ostry i przeszywający. Może być pulsujący i mieć zmienne nasilenie – chwilowo daje wytchnienie i ponownie nawraca. Zdarza się, że zaczyna się łagodnie i narasta stopniowo, utrzymując się przez dłuższy czas. Jest to wtedy przewlekły ból nerek, określany jako somatyczny. Dolegliwości bólowe zaczynają się po jednej lub dwóch stronach kręgosłupa i promieniują poziomo do drugiej nerki, pachwiny czy brzucha. Ból nerek wynika z ucisku i zatrzymania moczu oraz mija, gdy usunie się jego przyczynę. Dolegliwości towarzyszy tkliwość nerek, przez co dotknięcie miejsca w ich okolicy nasila ból. Oprócz tego pojawia się wiele objawów: problemy z oddawaniem moczu, zmiana zabarwienia i zapachu moczu, ból i pieczenie podbrzusza, gorączka, nudności, wymioty, obrzęk kończyn czy zapach amoniaku w ustach.
Kolka nerkowa
Jedną z najczęstszych chorób nerek jest kamica nerkowa, która spowodowana jest gromadzeniem się w drogach moczowych nierozpuszczalnych złogów, tzw. kamieni nerkowych. Może ona nie dawać objawów przez wiele lat, a mniejsze kamienie mogą być wydalane bez żadnych dolegliwości. Jednak gdy urosną, mogą spowodować niedrożność moczowodów, a zalegający mocz wywołuje nagły wzrost ciśnienia w drogach moczowych. Dochodzi wtedy do napadu kolki nerkowej, która objawia się silnym, gwałtownym i ostrym bólem w okolicach nerki, promieniującym do pachwiny w kierunku pęcherza i cewki moczowej. Towarzyszą temu takie objawy jak silne parcie na pęcherz, częste oddawanie moczu w małych ilościach, krwiomocz, gorączka, wymioty i spadek ciśnienia.
Zapalenie nerek
O bólu w okolicy lędźwiowej może świadczyć również zapalenie nerek. Występują trzy jego rodzaje, które mają różne przyczyny. Kłębuszkowe zapalenie nerek wywołane jest zazwyczaj przez bakterie i wirusy i rozwija się w tydzień lub dwa po przebytej infekcji. Początkowo nie daje objawów, ale może pojawić się ból w lędźwiach, zmiana koloru moczu i problem z jego oddawaniem, obrzęki twarzy i stóp, objawy nadciśnienia tętniczego i sporadycznie gorączka.
Śródmiąższowe zapalenie nerek spowodowane jest m.in. przyjmowaniem niektórych leków (antybiotyków czy niesteroidowych leków przeciwzapalnych), zakażeniem lub sarkoidozą. Pojawia się tępy ból w okolicy lędźwiowej, skąpomocz i krwiomocz, gorączka, wysypka na skórze czy też bóle stawów.
Najcięższy przebieg ma ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, które wywołane jest przez bakterię E.coli. Objawia się silnym bólem w lędźwiach, wysoką gorączką i dreszczami, nudnościami, wymiotami, pieczeniem w trakcie oddawania moczu, bolesnym parciem na pęcherz i krwiomoczem. Jest to bardzo groźny stan, gdyż może prowadzić do niewydolności nerek.
Ból może wywoływać również torbiel nerki, czyli pęcherzyk wypełniony wodą pojawiający się w obrębie miąższu tego narządu. Gdy torbiele są małe, to nie wywołują zazwyczaj żadnych objawów, jednak jeśli przekroczą średnicę 5 cm, mogą powodować ból w okolicy nerek, uczucie pełności i ucisku w brzuchu, a także zaburzenia żołądkowo-jelitowe, np. nudności. Małe torbiele wystarczy kontrolować, a duże należy usunąć.
Wodonercze
Ból może także wystąpić w przypadku nagromadzenia się moczu w nerce z powodu jego utrudnionego odpływu, tzw. wodonercza. Zwykle narasta ono stopniowo i przebiega bezobjawowo, jednak może także dawać takie symptomy jak tępy ból w okolicy lędźwi, promieniujący do spojenia łonowego lub jąder, nudności, wymioty, problemy z oddawaniem moczu i wzdęcia brzucha. Utrudniony odpływ moczu może być spowodowany m.in. kamicą nerkową, tętniakiem aorty, tętniakiem tętnic biodrowych lub powiększoną prostatą.