Ból szczęki – objawy i leczenie
Poranne bóle głowy, uczucie napięcia lub ciśnienia, jak również przeskakiwanie szczęki przy jej szerokim otwieraniu to najczęstsze przyczyny stanu chorobowego o nazwie dysfunkcja stawu skroniowo – żuchwowego (TMD). Najczęściej zaczyna się od bólu głowy lub karku. Jednak, ponieważ ból ten nie jest umiejscowiony w szczęce, często mija dużo czasu zanim pacjent uzyska właściwą diagnozę.
Przyczyna bólu leży w przemieszczeniu się stawu skroniowo – żuchwowego i często związana jest ona ze stresem. Związek pomiędzy utrzymywaniem postawy i ułożeniem stawu również został udowodniony, a jednak nie każdy lekarz zaleca pacjentom wizytę u fizjoterapeuty.
Staw ten to rodzaj kulki w stawie panewkowym, w którym znajduje się krążek stawowy amortyzujący powierzchnię stawów. Podczas otwierania ust zaokrąglona część stawu (dolna szczęka) wysuwa się do góry i na dół ze stawu. Krążek stawowy zbudowany z chrząstki, który amortyzuje ruchy szczęki, przymocowany jest za pomocą małych wiązadeł. Jeśli więc nastąpi przemieszczenie i otwieramy usta, krążek zbytnio oddala się od stawu. Przesunięcie się szczęki może być spowodowane chorobą dziedziczną lub też napięciem mięśni twarzy, złą postawą ciała albo zmianami w uzębieniu.
Przyczyną wywołującą powstawanie zwyrodnienia stawu skroniowo – żuchwowego mogą być stres, urazy psychiczne lub fizyczne, jak również nadmierna ingerencja stomatologiczna.
Zgrzytanie zębami prowadzi do skurczy mięśni wokół szczęki. Mięśnie te mogą naciskać na szczękę i wypychać chroniący ją krążek ze stawu. Jeśli problem trwa przez dłuższy czas, mogą powstać stałe uszkodzenia, ból i uczucie sztywności w ustach podczas ich otwierania lub przeżuwania pokarmu.
Pierwsze objawy TMD to często ból głowy z jednej strony po przebudzeniu się, jak również uczucie przeskakiwania w szczęce podczas otwierania i zamykania ust. Pacjent często zaczyna zgrzytać zębami i odczuwać ból w szczęce czy karku oraz objawy takie jak szum w uszach czy trudności spowodowane zmianą ciśnienia podczas lotu samolotem.
Kto cierpi na TMD?
Istnieje kilka czynników, które mogą świadczyć o zwiększonym ryzyku zachorowania na TMD, a są to: nadmierne forsowanie mięśni żuchwy poprzez częste żucie gumy, szczękanie zębami lub ich zaciskanie, nieprawidłowe ułożenie szczęki, jak również stres i napięcie.
Staw może zostać również naciągnięty podczas skomplikowanych zabiegów stomatologicznych, wymagających szerokiego otwarcia ust. Istnieje wiele teorii na temat związku TMD z „odpowiednim gryzieniem” lub ułożeniem i wysokością zębów. Teorie te jednak wymagają przeprowadzenia głębszych badań.
Najważniejsze jest postawienie właściwej diagnozy wraz ze znalezieniem przyczyny powstania choroby. Należy odróżnić objawy mechaniczne, związane z układem nerwowym, oraz mięśniowe, które pojawiają się w obrębie głowy, karku i szczęki.
Jeżeli TMD objawia się bólem szczęki, można ocenić, które mięśnie bezpośrednio naciągają krążek stawowy, jak również ruchomość stawów. Ocenia się też, czy postawa ciała ma wpływ na pojawienie się TMD.