Bratek: Popularna roślina o nietuzinkowych właściwościach
Bratka ogrodowego można zaliczyć do najpopularniejszych roślin w Polsce. Często rośnie w skrzyniach balkonowych oraz na rabatach. Bratek nie wymaga szczególnych warunków uprawowych: jest odporny zarówno na niskie, jak i na wysokie temperatury oraz nie potrzebuje częstych zabiegów pielęgnacyjnych. Okazuje się, że bratek może być również wykorzystywany we współczesnej fitoterapii. Pomaga w leczeniu dolegliwości skórnych, wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe oraz wzmacniające organizm. Jakie inne zastosowania ma popularny bratek? Sprawdźmy.
Bratek, zwany inaczej fiołkiem trójbarwnym albo bratkiem polnym, to dwuletnia roślina z rodziny fiołkowatych. Jest gatunkiem bardzo pospolitym: często można go spotkać na łąkach, polach oraz wzdłuż dróg. W warunkach naturalnych osiąga maksymalnie 30 centymetrów wysokości, ale jego najpiękniejszą częścią są kolorowe kwiaty, które składają się z pięciu płatków o różnym ubarwieniu. Należy pamiętać, że bratek ogrodowy jest bardzo spokrewniony z dzikim bratkiem polnym. Nieznacznie różnią się wyglądem: gatunek ogrodowy jest niższy, za to posiada większe i bardziej pachnące kwiaty.
Co można znaleźć w bratku?
Bratek polny wykorzystywany jest powszechnie w fitoterapii, a także w przemyśle spożywczym (jako aromat w produkcji win, likierów czy syropów) oraz w kosmetyce. Jego wszechstronne działanie jest możliwe dzięki znajdującym się w nim substancjom czynnym: bioflawonoidom (rutozydzie i kwercytynie), garbnikom, kwasom organicznym (salicylowym i metylowym), a także witaminie C, saponinom czy olejkom eterycznym. W sklepach zielarskich można bez problemu kupić gotowe preparaty bazujące na suszonej roślinie, które mogą pomóc w zwalczeniu wielu dolegliwości (stosowane zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie).
Napary z bratka polnego są wyjątkowo pomocne podczas infekcji, takich jak przeziębienie czy grypa. Przede wszystkim skracają czas rekonwalescencji dzięki obecności witaminy C, a saponiny ułatwiają udrożnienie dróg oddechowych. Picie naparu jest niezwykle pomocne podczas zapalenia oskrzeli, gdyż oczyszczają je z zalegającej wydzieliny. Bratek polny jest szczególnie polecany dla osób, które borykają się z męczącym kaszlem (infekcyjnym bądź tzw. kaszlem palacza).
Ulga dla układu moczowego
Bratek polny usprawnia działanie nerek oraz pęcherza. Substancje czynne łagodzą stany zapalne oraz pomagają usunąć obecne w organizmie bakterie, które powodują częste infekcje. Picie naparów stanowi również profilaktykę kamicy nerkowej oraz łagodzi objawy już istniejącej dolegliwości.
Bratek na układ krążenia
Napar z bratka polnego jest szczególnie korzystny dla prawidłowej pracy układu krążenia. Może pomóc w uregulowaniu ciśnienia tętniczego krwi oraz wzmocnieniu naczyń krwionośnych. Poza tym zwiększa ich elastyczność, co może przyczynić się do zminimalizowania ryzyka wystąpienia miażdżycy, a w konsekwencji poważniejszych chorób, takich jak zawał serca czy udar.
Bratek polny jest szczególnie pomocy w funkcjonowaniu układu pokarmowego. Szczególnie polecany jest na różnego rodzaju zatrucia, ponieważ zawarte w nim antyoksydanty mają działanie oczyszczające. Poza tym bratek polny poprawia funkcjonowanie żołądka i jelit: przyspiesza metabolizm oraz hamuje nadmierne uczucie głodu, co jest szczególnie przydatne podczas odchudzania.
Napar na skórę
Napar z bratka polnego, stosowany zewnętrznie, może być idealnym środkiem do pielęgnacji skóry. Okazuje się szczególnie pomocny w przypadku chorób, takich jak trądzik, łojotok, wysypka, a także egzema. Poza tym ułatwia gojenie się ran i zmniejsza widoczność blizn. Bratek polny może być stosowany w przypadku zmęczonych i przekrwionych oczu. Substancje czynne zawarte w roślinie koją ból, zmniejszają opuchliznę oraz zmniejszają stan zapalny.
