Brzuch tarczycowy: Czym jest i jak go rozpoznać?

Brzuch tarczycowy to charakterystyczny rodzaj otyłości brzusznej, która zmienia wygląd całej sylwetki – przypomina nieco tę u kobiety tuż po porodzie. Brzuch można porównać do lekko przygniecionej piłki, a tkanka tłuszczowa gromadzi się tuż pod linią piersi. Jest to charakterystyczne także w przypadku mężczyzn i łatwo odróżnić ten typ od tzw. brzucha piwnego, który odznacza się największą ilością tkanki tłuszczowej w dolnej części. Otyłość trzewna spowodowana zaburzoną pracą tarczycy nie znika mimo diety i ćwiczeń, co jest przyczyną frustracji i wielu kompleksów.

Brzuch tarczycowy może być pierwszym objawem niedoczynności tarczycy. Zbyt niski poziom hormonów wytwarzanych przez ten gruczoł osłabia przemianę materii i szybko przyczynia się do nadwagi. Zaburzone procesy metaboliczne skutkują też brakiem energii, osłabieniem, ciągłą sennością i apatią. Chorzy skarżą się na problemy z koncentracją, a także towarzyszące im stale uczucie zimna. Niedoczynność tarczycy objawia się również na skórze, która staje się nadmiernie wysuszona i może się łuszczyć (zwłaszcza na łokciach i kolanach). Paznokcie zaczynają się łamać, a włosy nadmiernie wypadają.

Brzuch tarczycowy a inne zaburzenia hormonalne

Brzuch tarczycowy to również objaw innych zaburzeń hormonalnych. Zalicza się do nich chorobę Cushinga (zbyt wysoki poziom glikokortykosteroidów we krwi), insulinooporność (słaba wrażliwość komórek ciała na insulinę, w efekcie czego trzustka musi produkować więcej tego hormonu), a także zespół policystycznych jajników (zaburzenia hormonalne u kobiet, które objawiają się m.in. problemami z zajściem w ciążę, łysieniem androgenowym i nadmiernym owłosieniem typu męskiego).

Podstawowym badaniem diagnostycznym jest określenie stężenia hormonów tarczycy (m.in. TSH) w surowicy krwi. Pomocne jest też usg tego gruczołu, które pozwala wykryć autoimmunologiczne podłoże schorzenia (choroba Hashimoto). Leczenie polega na przyjmowaniu syntetycznych hormonów tarczycy. Pacjent powinien stale przebywać pod opieką endokrynologa. Wsparciem w leczeniu jest również odpowiednia dieta.

Niedoczynność tarczycy a dieta

Odpowiednia dieta przy niedoczynności tarczycy poprawia samopoczucie, a w połączeniu z przyjmowanymi lekami pozwala pozbyć się nadprogramowych kilogramów. Ważne jest przyjmowanie białka (chudy nabiał i mięso), które stymuluje produkcję hormonów tarczycy, jednocześnie przyspiesza metabolizm. W diecie nie może też zabraknąć pełnoziarnistych produktów i zdrowych tłuszczów – hamują nadmierne działanie układu immunologicznego i zmniejszają ryzyko chorób autoimmunologicznych. Przy niedoczynności tarczycy warto się za to wystrzegać produktów zmniejszających przyswajanie jodu przez organizm. Zalicza się do nich szpinak, rzodkiewkę, jarmuż, kalarepę, brokuły czy orzeszki ziemne. Z kolei soja, rzepa czy truskawki spowalniają syntezę hormonów tarczycy.