Choroba Hashimoto: siedem ważnych faktów

To przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Nazwa choroby pochodzi od nazwiska japońskiego lekarza – Hakuru Hashimoto, który, jako pierwszy, zbadał ją i opisał. Należy do schorzeń z tzw. autoagresji. Organizm wówczas zaczyna działać przeciwko sobie. W Hashimoto układ immunologiczny rozpoznaje białka tarczycowe jako wrogie i z nieznanego dotąd powodu niszczy je. Zaburza tym samym pracę enzymu odpowiedzialnego za syntezę hormonów tarczycy.

Choroba Hashimoto pierwszorzędnie uszkadza gruczoł tarczycy, zaburzając jego pracę. W konsekwencji tarczyca nie produkuje odpowiedniej ilości hormonów dla organizmu, przez co pogarsza się ogólny stan zdrowia chorego.

W wyniku Hashimoto często rozwija się niedoczynność tarczycy. Obecnie nie wykryto leku na tę chorobę.

Hashimoto częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Według statystyk, z powodu tego schorzenia cierpi około pięć procent kobiet i jeden procent mężczyzn. Choroba występuje również u dzieci, choć najczęściej pojawia się u osób po 60 roku życia.

Obecnie nie są znane w pełni przyczyny rozwoju Hashimoto. Naukowcy jednak wskazują na kilka powtarzających się czynników, które miały wpływ na wielu chorych. Przede wszystkim są to czynniki genetyczne. Zdecydowanie większe ryzyko zachorowania na Hashimoto dotyczy osoby, u której w rodzinie choroba już wystąpiła.

Badania, które prowadził doktor Hashimoto potwierdziły, że przyczyną rozwoju choroby może być nadmierne stężenie jodu w organizmie. Warto wiedzieć, że jod powinien być spożywany w umiarkowanych dawkach, gdyż w nadmiarze może negatywnie wpływać na zdrowie, m. in. wywołując choroby z autoagresji.

Badania potwierdzają, że Hashimoto występuje również u osób, które były poddawane radioterapii lub których organizm został, choć w niewielkim stopniu, napromieniowany. Choroba często diagnozowana jest również u kobiet, około pięć lat po urodzeniu dziecka, co nie znaczy, że nie może wystąpić przed zajściem w ciążę. Inną przyczyną rozwoju choroby może być zaburzona praca gospodarki hormonalnej, spowodowana m. in. problemami z tarczycą.

Choroba Hashimoto wywołuje mało charakterystyczne objawy

Choroba zazwyczaj przebiega bez uciążliwych i charakterystycznych objawów, dlatego chorzy często żyją w nieświadomości, przekonani, że zmęczenie i problemy z koncentracją mogą być wynikiem ciężkiej pracy lub innych czynników. Jednak można wyróżnić kilkanaście objawów, które mogą świadczyć o tej chorobie. Na przykład:

• Powiększony gruczoł tarczycy, wokół którego może występować stan zapalny;

• Zanik tarczycy;

• Przewlekłe zmęczenie;

• Senność;

• Obfite miesiączki;

• Słaba kondycja skóry włosów i paznokci;

• Zaparcia, utrudniona praca układu trawiennego;

• Bóle mięśni i stawów;

• Podwyższony poziom cholesterolu;

• Rozdrażnienie, częste zmiany nastrojów.

Łatwo zauważyć, że objawy Hashimoto nie są specyficzne. Należy pamiętać, że mogą, ale nie muszą one świadczyć o chorobie. Jeśli kilka z nich dokucza nam jednocześnie przez długi czas, powinniśmy wykonać kontrolne badania krwi i zgłosić się do lekarza.

Chorobę można diagnozować na kilka sposobów, poprzez wykonanie specjalistycznych badań:

1. Badanie T3 – pozwala zweryfikować poprawność funkcjonowania przysadki mózgowej i hormonu zwanego trijodotyroniną.

2. Badanie hormonu tarczycowego (TSH) – podstawowe badanie pracy gruczołu tarczycy. Jego celem jest wykazanie poziomu tyreotropiny we krwi.

3. Badanie wolnej T4 – wskazuje poziom ważnego hormonu tarczycy, zwanego tyroksyną.

4. USG tarczycy.

Leczenie Hashimoto

Choroby Hashimoto w zasadzie nie da się wyleczyć, gdyż nie wynaleziono dotąd leku, który mógłby naprawić błąd w działaniu układu odpornościowego.

Leczenie polega zatem na usuwaniu objawów i skutków choroby. Jednym z nich jest niedoczynność tarczycy. Jeśli wystąpi w wyniku Hashimoto, chory zazwyczaj leczony jest do końca życia.

Jednak niedoczynność tarczycy nie zawsze towarzyszy Hashimoto. Jeśli tarczyca pracuje prawidłowo, wystarczy jedynie kontrolować rozwój choroby, poprzez wykonywanie regularnych badań.

Prócz niedoczynności tarczycy, Hashimoto może wywoływać jeszcze inne choroby. Wszystkie są wynikiem zaburzonej pracy układu immunologicznego, który atakuje tkanki organizmu, zamiast je chronić. Wraz z Hashimoto mogą rozwinąć się również:

• Toczeń rumieniowaty;

• Cukrzyca typu pierwszego;

• Zaburzenia pracy jajników;

• Problemy z sercem;

• Wole tarczycowe;

• Choroba Addisona;

• Reumatoidalne zapalenie stawów.

Zapobieganie?

Niestety nie istnieją sposoby zapobiegania Hashimoto. Dlatego, tak ważna jest wiedza na temat potencjalnych objawów i odpowiednio wczesna diagnoza choroby. Osoby, u których w rodzinie występuje Hashimoto, powinny robić regularne badania, które wykluczą schorzenie. Jeśli wyżej przedstawione objawy występuję równocześnie, nasilają się i trwają minimum miesiąc, należy zgłosić się niezwłocznie do lekarza.