Choroby serca a objawy na skórze
Zwykle choroby układu sercowo-naczyniowego podejrzewa się na podstawie objawów wewnętrznych, takich jak pogorszenie pracy serca, duszności, brak sił i nietolerancja wysiłku fizycznego. Okazuje się jednak, że symptomem problemów z sercem mogą być także zmiany skórne. Wszystkie narządy oddziałują na siebie wzajemnie, więc to, co dzieje się wewnątrz ciała może mieć odzwierciedlenie w zewnętrznym wyglądzie. Charakterystyczne dla zaburzeń układu krążenia są m.in. pajączki i żylaki, jednak mogą to być również inne nieswoiste objawy skórne. Co może świadczyć jeszcze o chorobach serca?
Jednym z najczęściej występujących objawów chorób układu krążenia jest sinica. Charakteryzuje się sinoniebieskim zabarwieniem skóry i błon śluzowych, co związane jest z niewystarczającym dotlenieniem krwi tętniczej. Gdy hemoglobina, czerwony barwnik krwi przenoszący tlen z płuc do tkanek organizmu, jest niedostatecznie wysycona tlenem, to staje się niebieska. Stąd zmiana zabarwienia skóry i błon śluzowych z bladoróżowego na fioletowoniebieskie. Sinica może pojawić się w wyniku zatoru tętniczego, zakrzepicy żylnej czy wstrząsu kardiogennego. Dochodzi do niej także w przypadku niewydolności lewej komory serca oraz ubytku przegrody międzykomorowej. Sinica obejmuje głównie wargi, język i jamę ustną, ale u niektórych sine mogą stać się również dłonie, stopy czy płatku uszu.
Napadowe zaczerwienienie kończyn
Symptomem choroby naczyń jest z kolei napadowe zaczerwienienie kończyn (szczególnie dolnych), któremu towarzyszy nasilone uczucie ciepła oraz palący ból. Na skórze pojawia się wtedy sieć rozszerzonych naczyń krwionośnych, natomiast na kończynach wystąpić może rumień. Objawy często nawracają i trwają od kilku minut do paru godzin. Mogą nasilać się po wysiłku fizycznym, spożyciu alkoholu, w nocy lub przy podwyższonej temperaturze otoczenia.
Zaczerwienienie skóry może także świadczyć o niedomykalności zastawki aorty. Natomiast rumieńce i przekrwiona twarz po wysiłku to oznaka nadciśnienia tętniczego. Na zaburzenia układu krążenia wskazuje też ciemnoczerwone zabarwienie twarzy, uszu, rąk i stóp. Najprawdopodobniej oznacza wtedy siniczne wady serca.
O problemach z sercem świadczyć mogą także pajączki (teleangiektazje). Są to rozszerzone malutkie żyłki o średnicy poniżej 1 mm. Objawem współistniejącym są wtedy często żylaki – niebieskie, rozszerzone żyły podskórne (o średnicy od 1 do 3 mm). Te symptomy świadczą o przewlekłej niewydolności żylnej. Nieprawidłowe poszerzenie żył spowodowane jest najczęściej osłabieniem mięśni łydek (pomagają one pompować krew w górę przy chodzeniu). Tak ważna jest więc aktywność fizyczna, która wzmocni dane partie mięśniowe.
Obrzęki
Chorobom serca często towarzyszą obrzęki. Mogą występować na obu kończynach, wtedy oznaczają niewydolność serca. Pojawiają się obok takich objawów jak sinica, bladość, zażółcenie powłok skórnych czy też sucha skóra ze zmianami troficznymi. Jeśli obrzęk dotyczy tylko jednej kończyny, to świadczy o chorobie układu żylnego lub chłonnego. Przyczyną obrzęków może być też niewydolność żylna, zakrzepica żył głębokich, a także niewydolność naczyń limfatycznych. Obrzęki nasilają się zazwyczaj w godzinach popołudniowych i wieczornych.
Charakterystycznym objawem wrodzonych sinicznych wad serca są tzw. palce pałeczkowate (palce Hipokratesa). Dochodzi wtedy do zwiotczenia łożysk paznokci i pogrubienia pierwszych paliczków. Paznokcie przypominają wtedy wypukłe szkiełko chroniące tarczę zegarka, a całe palce wyglądają jak pałeczki do grania na bębenku.
Objawy zatorowości cholesterolowej
Chorobą układu krążenia, która objawia się zmianami skórnymi, jest też zatorowość cholesterolowa. Na ciele pojawiają się wtedy wybroczyny, owrzodzenia, plamica i bolesne czerwone guzki. Najczęściej zmiany skórne występują na stopach, podudziach, udach i pośladkach (rzadziej na kończynach górnych). Zatorowości cholesterolowej może też towarzyszyć „zespół niebieskich placów”. Jednak objaw ten może świadczyć również o innym schorzeniu – martwicy w przebiegu zakrzepowo-zarostowego zapalenia naczyń. Przyczyną choroby najczęściej jest palenie tytoniu.
