Co wiesz o piciu dla brzdąca
Woda czy soczek? A może herbatka? I jaka ilość jest odpowiednia? Rozwiąż nasz test i sprawdź swoją wiedzę na temat napojów w diecie dziecka.
Żeby szkrab był zdrowy, powinien dużo pić. Płyny są niezbędne do większości procesów zachodzących w jego organizmie, m.in. do trawienia pokarmów czy usuwania toksyn i produktów przemiany materii. Pomagają też regulować ciepłotę ciała.
Zalecana ilość płynów zależy od diety smyka, jego wieku, samopoczucia oraz od warunków zewnętrznych. Niemowlęta potrzebują ok. 100- -120 ml napojów na kilogram masy ciała. Półroczny maluszek o wadze 7 kg powinien dostać ich ok. 700- -800 ml. Starsze dzieci, ważące 10-20 kg, potrzebują 1 litra wody plus 50 ml na każdy kilogram powyżej 10 kg. Dwulatek o wadze ok. 13 kg powinien zaś wypijać 1100-1200 ml wody. Dzięki poniższemu testowi będziesz wiedziała, kiedy i czym najlepiej poić szkraba.
Wybierz możliwość: A lub B
1. Czy niemowlę karmione tylko piersią potrzebuje dopajania?
A Wyłącznie kiedy panują upały powyżej 27ºC, ale nawet wtedy powinno wystarczyć mu częste przystawianie do piersi. Mleko mamy zaspokaja bowiem całkowicie pragnienie maleństwa.
B Oczywiście. Jeśli maluch chętnie wypija herbatkę, to znaczy, że jest spragniony.
2. Czy dziecku, które dostaje mieszankę, należy dawać pić?
A Można, zwłaszcza jeśli kaloryfery pracują pełną parą. Jednak gdy brzdąc jest zdrowy, zwykle nie ma takiej konieczności.
B Tak, malec karmiony sztucznie musi dostawać dodatkowo wodę czy herbatkę.
3. Ile soku może co dzień wypić smyk poniżej 3. roku życia?
A Nie więcej niż 150 ml, bo jego nadmiar przyzwyczaja dziecko do słodkiego smaku, a poza tym może odbierać apetyt.
B Tyle, ile chce, bo soki owocowe oraz warzywne to dla niego najzdrowsze napoje. Dzięki nim maluszek ma zapewnioną dużą dawkę niezbędnych witamin.
4. Jakie napoje malec może pić bez ograniczeń?
A Wodę, a po 6. miesiącu życia słabe herbatki z suszonych owoców np. malin.
B Herbatki granulowane dla niemowląt, a w przypadku maluchów po 1. roku oraz starszych - wszystkie napoje, które są przeznaczone specjalnie dla najmłodszych.
5. Kiedy trzeba dbać, żeby brzdąc jak najwięcej pił?
A Jesienią i zimą, gdy spędza dużo czasu w mocno ogrzewanych pomieszczeniach oraz latem w upalne dni. Poza tym przy biegunce, wymiotach, gorączce i infekcji.
B Tylko w upały. Gdy nie jest gorąco, dziecko powinno pić zawsze tyle samo.
6. Od jakiego wieku maluchy mogą dostawać słabą herbatę?
A Najlepiej nie wcześniej niż od 4.-5. roku życia, bowiem ten napój zawiera składniki o działaniu pobudzającym, a także utrudnia wchłanianie żelaza z pożywienia.
B Maluchowi po 1. roku na pewno nie zaszkodzi herbata do posiłku.
7. Czy wszystkie soczki i napoje dla dzieci są zdrowe?
A Nie, dlatego szkrabom przed 3. urodzinami najlepiej dawać soki przeznaczone specjalnie dla niemowląt i maluchów.
B Każdy napój produkowany z myślą o dzieciach jest korzystny dla jego zdrowia.
8. Domowy kompot jest zdrowszy dla smyka niż sok w kartonie?
A Kompot jest zwykle bardzo dosładzany, więc szkrab nie powinien pić go regularnie.
B Tak, bo przynajmniej wiadomo, co w nim jest, a soki to głównie konserwanty.
9. Czy małemu dziecku można podawać napoje gazowane?
A Nie, są one zakazane w diecie maleństwa. Szkodliwe są zwłaszcza te kolorowe, sztucznie barwione i aromatyzowane.
B Jeśli dziecko nie pije ich zbyt dużo, na pewno mu nie zaszkodzą.
10. Które herbatki są lepsze: granulowane czy z suszu?
A Niektóre herbatki granulowane z rumianku, kopru włoskiego czy melisy zawierają sporo cukru, więc lepiej nie serwować ich za dużo dziecku. Te z suszonych owoców i ziół są zdrowsze, bo się ich nie dosładza.
B Jedne i drugie można podawać małym dzieciom bez żadnych ograniczeń.
11. Czy wodę dla niemowlęcia trzeba przegotować?
A Należy to robić zawsze do 6. miesiąca życia malca. Później nie jest to konieczne, ale woda musi być świeżo otwarta albo przechowywana w lodówce.
B Nie - zarówno ta z kranu, jak i butelkowana, jest bezpieczna dla dziecka.
12. Od kiedy szkrab może dostawać mleko krowie?
A Kiedy maluch skończy 1. rok życia, można zacząć podawać mu 2-procentowe mleko pasteryzowane. Zawsze powinno być ono wcześniej przegotowane.
B Najlepiej, żeby w ogóle go nie pił, bo jest bardzo silnym alergenem.
13. Czy maluch powinien pić wodę bez ograniczeń?
A Tak, i należy stawiać ją w zasięgu jego wzroku. Będzie wtedy mógł po nią sięgać, kiedy tylko poczuje pragnienie.
B Lepiej, żeby rodzice podawali mu picie wtedy, gdy przychodzi na to pora.
Gratulacje! Świetnie sobie poradziłaś Widać, że doskonale się orientujesz, jakie napoje są najzdrowsze dla twojego smyka i znasz aktualne zalecenia dietetyków. Wiesz również, kiedy warto zwracać szczególną uwagę, żeby maluch dużo pił. Jeśli chcesz dodatkowo poszerzyć swoją wiedzę, zajrzyj do ramki dla mam, które w większości wybierały odpowiedzi B.
Przyda ci się kilka ważnych informacji Nie zaszkodzi, jeśli poznasz jeszcze kilka zasad związanych z napojami w diecie dziecka. Według specjalistów maluchy karmione piersią nie powinny być dopajane, gdyż ich pragnienie zaspokaja mleko mamy, które w pierwszych minutach ssania jest wodniste. Natomiast dzieci karmione butelką mogą, ale nie muszą otrzymywać dodatkową porcję wody.
Przygotowana mieszanka składa się w 90 proc. z wody, dlatego - jeśli twój maluch nie cierpi na zaparcia, a jego stolce mają prawidłową, miękką konsystencję - dopajanie nie jest konieczne.
Niemowlęta, które mają już rozszerzaną dietę (po 4.-6. miesiącu), powinny pić przede wszystkim wodę. Poza tym można im serwować maksymalnie 150 ml soku dziennie, czasem herbatki ziołowe dla niemowląt (małe porcje, bo na ogół są dosładzane) oraz z suszonych owoców - dzikiej róży czy maliny. Zdrowe dziecko po 1. roku może też pić kakao i kawę zbożową. Do rodziców należy również wybór, czy zaczną wtedy podawać malcowi mleko krowie, czy raczej zostaną przy modyfikowanym. Maluchom przed 3.-4. urodzinami nie zaleca się wód smakowych ani kolorowych napojów, bo zawierają dużo cukru oraz szkodliwych dodatków chemicznych (np. barwników i sztucznych aromatów).
Może ci to powiedzieć ilość i kolor wysiusianego przez malca moczu. Powinnaś mieć się na baczności, gdy zauważysz, że nie musisz zmieniać pieluszek tak często jak zwykle lub jeśli zaobserwujesz, że mocz w nocniczku, nie jest jasny, słomkowy, ale dość ciemny, a dodatkowo intensywnie pachnie. Pierwszym objawem diety zbyt ubogiej w płyny może być złe samopoczucie oraz rozdrażnienie dziecka. Niedobór wody bywa również przyczyną zaparć.
✔ Można o nim mówić wtedy, gdy organizm traci więcej płynów oraz związków mineralnych (elektrolitów), niż przyjmuje z napojami i pokarmami. Zaczynają wtedy gorzej funkcjonować wszystkie narządy wewnętrzne. W przypadku dziecka w takiej sytuacji konieczne jest wezwanie pogotowia lub wizyta w szpitalu.
✔ Maluch jest najbardziej narażony na odwodnienie, gdy ma wysoką gorączkę, biegunkę, wymioty (a także podczas upałów). Wtedy należy bezwzględnie dopilnować, żeby jak najwięcej pił.
✔ Aby obniżyć ryzyko odwodnienia się chorego dziecka, warto podawać mu płyn nawadniający. Wystarczy dodać do porcji wody saszetkę preparatu zawierającego sole mineralne, takie jak sód, potas i chlor, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Następnie należy zadbać o to, aby maluch stopniowo wypił przygotowany płyn.
✔ Należ y podawać mu ją, zanim zacznie pić soczki, które są słodkie. Dzięki temu przyzwyczai się do jej smaku.
✔ Maluch uczy się przez przykład - jeśli rodzice regularnie piją wodę, dziec ko będzie chciało ich naśladować.
✔ Nie wolno zmieniać smaku wo d y (np. dosładzać jej glukozą).
✔ Warto kupić szkrabowi taką butelkę, która będzie mu się podobała. Najlepiej, żeby starszak sam ją wybrał, wtedy na pewno będzie chętniej po nią sięgał.
Konsultacja: dr inż. Anna Stolarczyk, dietetyk dziecięcy z Centrum Zdrowia Dziecka. Tekst: Maria Skrzypek